Κλειδάριθμος

Παραπέμποντας άμεσα στο Και τώρα ανθρωπάκο; του Χανς Φάλαντα, το σπαρακτικό βιβλίο του Boschwitz είναι ένα από πρώτο χέρι γραμμένο χρονογράφημα της ζωής του Βερολίνου του Μεσοπολέμου, μεταποιημένο σε υψηλό μυθιστόρημα. Η αμεσότητα της γραφής, ο ασθματικός τρόπος μαζί και ο ρυθμός, που επιταχύνεται όσο προχωράει η αφήγηση και όσο η απόγνωση μεγαλώνει, είναι από τα κεντρικά χαρακτηριστικά ενός μυθιστορήματος που τείνει πια να θεωρείται κλασικό.

Παρότι το βιβλίο που ανέδειξε τον νεαρό Boschwitz ‒που δεν πρόλαβε να μας χαρίσει πολλά αριστουργήματα, αφού έφυγε από τη ζωή πριν καν συμπληρώσει τα είκοσι επτά‒ ήταν ο Ταξιδιώτης, το άγνωστο επί σειρά ετών μυθιστόρημα Άνθρωποι στο περιθώριο είναι αυτό που τον καταξίωσε στις αναγνωστικές συνειδήσεις, αφού προδιαγράφει με τον πιο σπαρακτικά εναργή τρόπο το κακό, τη βία και την απόγνωση ακριβώς εκεί απ’ όπου άρχισε να εκπορεύεται.

Έτσι, όλοι οι πρωταγωνιστές εμφανίζονται απεγνωσμένα θύματα της οικονομικής κρίσης, που άλλους τους βουλιάζει στο ποτό και στην απελπισία, άλλες τις καθιστά αναγκαστικά πόρνες για να ζήσουν, άλλους τους οδηγεί στην τρέλα. Όλοι αυτοί συναντιούνται τα βράδια στον «Χαρούμενο Κυνηγό», εκεί όπου ένα βράδυ η γυναίκα του τυφλού Ζόκενμπεργκ χορεύει με τον Γκρίσμαν, ο οποίος δείχνει να αγνοεί την οργή του απατημένου συζύγου. Τ

ο κακό δεν αργεί να γίνει, αλλά είναι απλώς ένα ακόμα ενσταντανέ σε ένα ζοφερό σκηνικό που δεν θυμίζει καθόλου τις ανέμελες στιγμές του ερωτικού Βερολίνου της διασκέδασης και των καμπαρέ αλλά το καθαρτήριο μιας κόλασης που είχε αρχίσει μόλις να καίει με τη φλόγα της.