Βλέπετε 61–75 από 92 αποτελέσματα

Άγρα

Προκόπιος

“Εδώ θα καταγραφούν με κάθε λεπτομέρεια όλα όσα έτυχε να συμβούν σε κάθε σημείο της Ρωμαϊκής Επικράτειας. Ο λόγος είναι ότι ήταν αδύνατο να καταγραφούν οι πράξεις με τον πρέποντα τρόπο όσο οι αυτουργοί τους ήταν ακόμη στη ζωή, γιατί, αν με ανακάλυπταν, δεν θα μπορούσα να γλιτώσω από τον πιο οικτρό θάνατο και δεν μπορούσα να είμαι σίγουρος ούτε καν για την ασφάλεια των πιο στενών μου συγγενών.” (Προκόπιος)

Η Απόκρυφη ιστορία του Προκόπιου [500 (;) – 565 μ.Χ.] είναι ένα παράξενο συμπλήρωμα των Ιστοριών και του Περί Κτισμάτων του ίδιου συγγραφέα. Η εξιστόρηση των τριών πολέμων -εναντίον των Περσών, των Βανδάλων και των Γότθων- είχε σχεδόν ολοκληρωθεί όταν ο συγγραφέας, φανερά αηδιασμένος, αποφάσισε να χαρίσει εκ του ασφαλούς σε κάποιες απομακρυσμένες μέλλουσες γενεές το κουτσομπολιό των παρασκηνίων που ήταν του συρμού ενόσω ο Ιουστινιανός και η Θεοδώρα έπαιζαν τους αυτοκρατορικούς τους ρόλους και ο Βελισάριος οδηγούσε τα ρωμαϊκά όπλα από θρίαμβο σε θρίαμβο. Κατά τη δική του ομολογία, σκοπός της συγγραφής του βιβλίου, που ο ίδιος προφανώς ονόμασε Ανέκδοτα, ήταν να πει απροκάλυπτα την πάσαν αλήθεια που δεν είχε κρίνει φρόνιμο να καταγράψει στα εφτά βιβλία των Ιστοριών αυτά είχαν ήδη δημοσιευτεί και διαδοθεί από άκρη σ’ άκρη της αυτοκρατορίας.

Ο συγγραφέας συγκεντρώνει όλες του τις δυνάμεις στην προσπάθεια να αποδείξει την πλήρη διαφθορά του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας, την ασημαντότητα του Βελισαρίου και την αδιαντροπιά της Αντωνίνας.
Εκτός από την πολιτική διαφθορά και τα ερωτικά σκάνδαλα και τη γενική αδιαφορία για τη θρησκεία και την ηθική, ο αναγνώστης θα βρει στον Προκόπιο πολλά πράγματα, που θα του θυμίσουν τη σημερινή ζωή. Θα διαβάσει για κοινωνικές υπηρεσίες με γιατρούς και δασκάλους που πληρώνονται από το κράτος και για επιχορηγούμενες ψυχαγωγικές εκδηλώσεις για τέλεια οργανωμένες ταχυδρομικές υπηρεσίες για κατασκοπεία και αντικατασκοπεία για δασμούς και φόρους, για τελωνεία, για επιβαρύνσεις στις εισαγωγές και απαγορεύσεις εισαγωγών για πλημμελή φωτισμό των δρόμων και ανεπαρκή ύδρευση για μονοπώλια, σταθεροποίηση των τιμών, παράνομα μερίσματα, κίβδηλες πωλήσεις και μαύρη αγορά για άνοδο του τιμαρίθμου και για υποτίμηση του νομίσματος για μικρότερα καρβέλια και νοθευμένα αλεύρια για αγορανομία για το παράφορο πάθος των φιλάθλων και τις μανιώδεις και σκληρές διαμάχες ανάμεσα στους οπαδούς διαφορετικών ομάδων.

15.50

Ελληνική λογοτεχνία

Ο δολοφόνος φορούσε σμόκιν

Γιάννης Μαρής

Ποιοί φορούσαν σμόκιν εκείνο το βράδυ στην Αθήνα;

Κάποιος δεν έλεγε την αλήθεια απ’ όλους. Αλλά ποιός; Πρώτα ήταν η μητέρα Μενδρινού. Έλεγε ψέματα. Η κόρη της δεν είχε καμιά διάθεση να αυτοκτονήσει. Η πρωταγωνίστρια της ταινίας τους, που προσπάθησε να
τον διώξει από την Αθήνα, και τώρα αυτός, ο κ. X της Ηρώς, που δεν δεχόταν εκβιασμούς. Όλοι εκινούντο γύρω από το θάνατο της Ζιζής Μενδρινού. Αλλά ποιά σχέση μπορούσαν να έχουν μεταξύ τους; Κάθε καινούργιο ίχνος που ανεκάλυπτε, αντί να τον πλησιάσει στη λύση του προβλήματος, τον απεμάκρυνε ακόμη πιο πολύ. Κι όμως, υπήρχε κάτι. Ποιός ήταν ο «Μεγάλος», για τον οποίον είχε μιλήσει η Ηρώ;

Ο Αγγελίδης, ένας νέος ταλαντούχος οπερατέρ, γυρνάει νύχτα από τον Πειραιά με τον ηλεκτρικό. Πλησιάζοντας την Αθήνα, βλέπει από το παράθυρο του τραίνου, κοντά στις γραμμές, έναν άντρα να πετάει το πτώμα μιας γυναίκας από ένα αυτοκίνητο. Ο άντρας φορούσε σμόκιν. Κανείς απ’ τους συνεπιβάτες του δεν είδε τη σκηνή. Το θέμα του γίνεται εμμονή και κόντρα σε όλες τις μαρτυρίες, με προσωπικό κίνδυνο, προσπαθεί να λύσει το μυστήριο. Μια σύνθετη ίντριγκα, με πολλές απρόβλεπτες διακλαδώσεις, με πλούσιο ερωτισμό, στην Αθήνα της δεκαετίας του 1950. Και με τον αστυνόμο Μπέκα, το άκρο αντίθετο του ήρωα, να παρεμβαίνει με τον ήρεμο και μοναδικά αποτελεσματικό τρόπο του.

15.50

Ξένη λογοτεχνία

Ο Έφηβος

Φίοντορ Ντοστογιέφσκι

Το προτελευταίο μυθιστόρημα του Ντοστογέφσκι, άδικα παραγνωρισμένο, είναι η φωτισμένη εξομολόγηση ενός μοναχικού εφήβου. Ο αφηγητής και πρωταγωνιστής Αρκάντι Ντολγκορούκι είναι ένας αφελής νεαρός, φιλόδοξος και πείσμων. Νόθος γιος ενός ξεπεσμένου γαιοκτήμονα και μιας δουλοπάροικης, που τον κακομεταχειρίστηκαν στο σχολείο ο δάσκαλος και οι συμμαθητές του, κλείνεται σε μια μεγαλομανή απομόνωση και βυθίζεται σε χαώδεις στοχασμούς, όπου ανακατεύονται το φάντασμα του πλουτισμού, η εμμονή με την αριστοκρατία και το μυστικιστικό ντελίριο.

Καίγεται από τον πόθο να αποκαλύψει τα σφάλματα του πατέρα του, που ελάχιστα τον γνωρίζει, αλλά και να κερδίσει την αγάπη του. Ταξιδεύει στην Αγία Πετρούπολη για να συναντήσει τη «συμπτωματική οικογένειά » του, που έχει κατακλύσει τα όνειρά του. Με μια αόριστη επιθυμία για επικοινωνία και επαφή, οπλισμένος με ένα μυστηριώδες γράμμα που πιστεύει ότι του δίνει δύναμη πάνω στους άλλους, έρχεται σε αντιπαράθεση με όλους και με όλα, χωρίς όμως τα αποτελέσματα που ονειρευόταν. Και όλα αυτά με φόντο τις ερωτικές ίντριγκες της πετρουπολίτικης κοινωνίας.

Το μυθιστόρημα διατρέχουν αναφορές σε επαναστατικά μοτίβα, στα οδοφράγματα του Παρισιού του 1848, στη Γαλλική Κομμούνα, στο φάσμα των Ρότσιλντ και του υπέρμετρου πλουτισμού, στους στοχαστές Ρουσσώ, Φουριέ, Γκέρτσεν, Μπακούνιν και Προυντόν, στους Ρώσους συγγραφείς με τους οποίους συνδιαλέγεται ο Ντοστογέφσκι –Πούσκιν, Γκόγκολ, Τουργκένιεφ, Τολστόι– αλλά και στον Μπαλζάκ.

28.80

Ιάσων Τριανταφυλλίδης

Τα 36 μαθήματα χορού δεν είναι μόνο η απλή εξιστόρηση του αγώνα ενός κοριτσιού που, αψηφώντας το δύσκολο και συχνά εχθρικό περιβάλλον στο οποίο ζούσε, πάλεψε μόνη, δούλεψε σκληρά κάνοντας σωστές επιλογές και τελικά δικαιώθηκε σαν γυναίκα και σαν καλλιτέχνιδα. Ούτε είναι μόνο άλλη μία απόδειξη πώς το να ξεκινήσει κανείς με λίγα εφόδια, αν πραγματικά το θέλει, δεν μπορεί να τον εμποδίσει να πετύχει σε αυτό με το οποίο θέλει να καταπιαστεί.

Τα 36 μαθήματα χορού αποτελούν τρανό παράδειγμα για το πώς μια γυναίκα είναι ικανή, ατσαλώνοντας τη θέλησή της, να αλλάξει τροχιά ζωής ώστε να αποφύγει τις ταπεινές υποχωρήσεις. Παράλληλα όμως εμπεριέχουν και την ολοζώντανη ιστορία της λειτουργίας των πρώτων χρόνων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, η οποία μέσα από την αυτοβιογραφική αφήγηση της Σάσας Ντάριο και τα ακριβή στοιχεία του βιβλίου φωτίζει τόσο τις άγνωστες σε πολλούς συνθήκες που αντιμετώπισαν αρχικά όσοι υπηρέτησαν την τέχνη του χορού στην Ελλάδα, όπως την έλλειψη υλικών και τεχνογνωσίας, όσο και τους ίδιους τους ανθρώπους της και τον
τρόπο δουλειάς τους, όπως ο Άγγελος Γριμάνης, ο Βασίλης Φωτοπουλος, η Ανθή Ζαχαράτου, ο Νίκος Ζαχαρίου, ο Γιάννης Μέτσης κ.α.

Η Σάσα Ντάριο μας μιλάει σε πρώτο πρόσωπο και παρουσιάζει τη ζωή της, την Ε.Λ.Σ. και την ιστορία της. Και η Ε.Λ.Σ., άλλωστε, τόσα χρόνια παρουσίασε, ανέδειξε και αποθέωσε τη Σάσα Ντάριο…

Η έκδοση συνοδεύεται από μεγάλο αριθμό φωτογραφικών πορτραίτων της, όπου λάμπει με την ομορφιά της, φωτογραφίες από τα ταξίδια της με περιοδείες σε Αίγυπτο και Κωνσταντινούπολη, και ακολούθως τη μετάβαση στο Παρίσι, για τη χορευτική της εκπαίδευση, ντοκουμέντα από τον Τύπο της εποχής, συμβόλαιά της, προγράμματα παραστάσεων, φωτογραφίες συνεργατών της, και πολλών προσωπικοτήτων που συναντά στην καριέρα της, καθώς και ένα αυτοτελές αφιέρωμα με σπάνιες και ιστορικές φωτογραφίες από τις σημαντικότερες παραστάσεις όπου συμμετείχε.

19.80

Μάτση Χατζηλαζάρου

Το 1946-1947 η Μάτση Χατζηλαζάρου βρίσκεται στο Παρίσι. Έφυγε με το θρυλικό πλοίο “Ματαρόα” τον Δεκέμβριο του 1945, μαζί με την αφρόκρεμα νέων καλλιτεχνών, συγγραφέων, στοχαστών και επιστημόνων, με υποτροφία του γαλλικού κράτους. Ο Ανδρέας Εμπειρίκος, με τον οποίο έζησε παντρεμένη μέχρι το 1943, την έχει εφοδιάσει με συστατικές επιστολές για να συναντήσει Γάλλους υπερρεαλιστές και ψυχαναλυτές. Και η Μάτση του γράφει γι’ αυτές τις συναντήσεις, για τις εμπειρίες της και για τις εντυπώσεις της από το Παρίσι, πού ανασυντάσσεται μετά τον πόλεμο.

“Καθώς η ζωή και το έργο της Μάτσης Χατζηλαζάρου, της πρώτης Ελληνίδας υπερρεαλίστριας, είναι άμεσα συνδεδεμένα, αφού η Μάτση έζησε με τρόπο ποιητικό και έγραψε ποίηση με τρόπο βιωματικό, το υλικό πού σχολιασμένο δημοσιεύεται στη συνέχεια μπορεί να διαβαστεί με ποικίλους τρόπους: ως αυθεντικές ψηφίδες πού ανασυνθέτουν το κλίμα και την ατμόσφαιρα μιας ενδιαφέρουσας και κρίσιμης πνευματικής εποχής, ως τεκμήρια μιας βαθιάς προσωπικής και πνευματικής σχέσης, ως υποστηρικτικό υλικό για την κατανόηση του έργου της ποιήτριας, ως τα τεκταινόμενα της ζωής και του έργου της, ως κείμενα με σχόλια ποιητικής, ως ανεξάρτητες κειμενικές μονάδες πού εμπεριέχουν αφ’ εαυτού τους λογοτεχνική αξία. Πρόκειται, επομένως, για μια διπλή επίσκεψη: σε μια ποιήτρια, άλλα και σε μία εποχή”.

Οι ανέκδοτες μέχρι σήμερα επιστολές της Μάτσης συνοδεύονται από 4 εξαιρετικά, άγνωστα ποιητικά γραπτά της και 3 γαλλικά ποιήματα του Ανδρέα Εμπειρίκου της ίδιας περιόδου, καθώς και από πλούσιο ακυκλοφόρητο φωτογραφικό υλικό, όπου το ζευγάρι αλληλοφωτογραφίζεται το 1940 και το 1945.

15.50

Ξένη λογοτεχνία

Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος

Πρίμο Λέβι

Στις 22 Φεβρουαρίου 1944, 650 άνθρωποι στάλθηκαν στο Άουσβιτς στοιβαγμένοι σε δώδεκα τρένα για εμπορεύματα. Μόνο ο Πρίμο Λέβι και δύο άλλοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν την απελευθέρωσή τους από τον ρωσικό στρατό τον Ιανουάριο του 1945. Στο στρατόπεδο ο Λέβι παρατηρεί τα πάντα, θα θυμηθεί τα πάντα, θα αφηγηθεί τα πάντα: το στρίμωγμα στους κοιτώνες τους συντρόφους που ανακάλυπταν το πρωί νεκρούς από την πείνα και το κρύο τους εξευτελισμούς και την καθημερινή εργασία, κάτω απ’ τα χτυπήματα των «Κάπος» τις περιοδικές «επιλογές» όπου ξεχώριζαν τους αρρώστους από τους υγιείς, για να τους στείλουν στο θάνατο τους απαγχονισμούς για παραδειγματισμό τα τρένα γεμάτα Εβραίους και τσιγγάνους, που οδηγούνταν με την άφιξή τους στα κρεματόρια…

Κι όμως, στην αφήγηση αυτή κυριαρχεί η πλέον εντυπωσιακή αξιοπρέπεια καμία εκδήλωση μίσους, καμία υπερβολή, καμία εκμετάλλευση των προσωπικών ταλαιπωριών, αλλά ένας ηθικός προβληματισμός πάνω στον πόνο, εξυψωμένος από ένα όραμα ζωής.

Το Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, γραμμένο το 1947, θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας με θέμα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μα και μία από τις πλέον συγκλονιστικές μαρτυρίες των καιρών μας. Στην Ιταλία από τη δεκαετία του ’60 διδάσκεται στα σχολεία.

16.45

Τζον Μακ Γκρέγκορ

“…και όλα τα αρχεία του κόσμου να είχε στη διάθεσή του, δεν θα τον βοηθούσαν σε τίποτα εάν δεν ήξερε ποιον ή τι θα αναζητούσε, ή έστω πού έπρεπε να ψάξει…”

Ο Ντέηβιντ είναι έφορος σε μουσείο στο Κόβεντρυ. Από παιδί έχει τη συνήθεια να συλλέγει κάθε λογής αντικείμενα για να συγκρατεί το παρελθόν. Το μεγάλο όνειρο του Ντέηβιντ είναι να διευθύνει κάποτε το δικό του μουσείο. Προηγουμένως χρειάζεται όμως να βάλει σε τάξη τη δική του ιστορία. Ξάφνου όμως, από τη μια μέρα στην άλλη, όλα του τα στηρίγματα καταρρέουν. Μαθαίνει πως δεν είναι γιος των γονιών του. Έτσι, αφιερώνει όλη του τη ζωή αναζητώντας τη μητέρα του, από το χάος που βασίλευε στο Λονδίνο γύρω στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ως την Ιρλανδία της νέας χιλιετίας. Ο γάμος του σχεδόν διαλύεται όσο ο ίδιος βυθίζεται όλο και περισσότερο στην απεγνωσμένη αναζήτηση της πραγματικής του μητέρας, ενώ η σύζυγός του Έληνορ ταλανίζεται εξίσου από κατάθλιψη και οικογενειακά προβλήματα – η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και η υιοθεσία, η κατάθλιψη και η άνοια και κυρίως η μνήμη και ο καταλυτικός της ρόλος στη ζωή μας. Κοινή η ανάγκη τους για συναισθηματική ασφάλεια, κοινή και η αδυναμία τους να συγχωρούν. Τίποτε δε μένει αλώβητο στο πέρασμα του χρόνου· κάθε μέρα που ξημερώνει ζητά μια νέα αρχή. Συνηθισμένα πράγματα, καθημερινά· που όμως ο λυρισμός και η συναισθηματική σοφία του ΜακΓκρέγκορ τα απογειώνουν. Όλα αυτά με φόντο το Κόβεντρυ, τον μικρόκοσμο της σύγχρονης Αγγλίας, με τις συνεχείς εναλλαγές οικονομικής ύφεσης και ανάκαμψης.

Με το ξεχωριστό ύφος που τον διακρίνει, ο ΜακΓκρέγκορ μάς αφηγείται την ιστορία του Ντέηβιντ, σε ένα συγκινητικό μυθιστόρημα γύρω από τις ανεξάντλητες δυνατότητες που προσφέρονται καθημερινά για μια νέα αρχή.

22.71

Κοινωνιολογία

Ο έρως και το έθνος

Παντελής Μπουκάλας

H αρχαία Eλληνική ποίηση και μυθολογία μας έχουν παραδώσει τον Έρωτα κάλλιστον εν αθανάτοισι θεοίσι και παντοδύναμο. Στον πραγματικό βίο ωστόσο, και παρότι η θρησκεία του έρωτα έχει το μεγαλύτερο και το πιο ενθουσιασμένο ποίμνιο, τα εμπόδια είναι πολλά. Οι πόλεμοι των εθνών, οι στερεοτυπικές αναπαραστάσεις που επεξεργάζεται κάθε λαός για τους άλλους, η κοσμική και η θρησκευτική εξουσία, οι εδραιωμένες προκαταλήψεις, μπορούν να πληγώσουν τα φτερά του Έρωτα. Να μην του επιτρέψουν να υπερβεί τα φράγματα και τα χάσματα.

Στον ανά χείρας τόμο διερευνώνται οι ερωτικές σχέσεις Ελλήνων και Ελληνίδων, έτσι όπως αναδεικνύονται από τα δημοτικά τραγούδια, με αλλοεθνείς, αλλόγλωσσους ή / και αλλόθρησκους, δηλαδή με μαύρους, Βλάχους, Αρβανίτες και Τούρκους. Οι διαφορές ανάμεσα στους Έλληνες και σε άλλους λαούς ή εθνοτικές ομάδες, αλλά και η πυκνή καταναγκαστική συνάφειά τους, δημιούργησαν σχέσεις που καλύπτουν όλη την γκάμα – από την ηδονοθηρία της εκμεταλλευτικής εξουσίας έως τον αυθεντικό πόθο. Η δημοτική ποίηση, απροκατάληπτη και αμερόληπτη, δεν αφήνει ατραγούδιστη καμία εκδοχή. Η διερεύνηση επεκτείνεται και σε άλλες μορφές του λαϊκού λόγου : παροιμίες, παραδόσεις, παραμύθια, επωδές, κατάρες, λέξεις-ύβρεις. Επίσης λαμβάνονται υπόψη και τα δημοτικά τραγούδια των άλλων λαών.

Συνεξετάζεται επιπλέον η στάση της κοσμικής και της θρησκευτικής εξουσίας απέναντι στην πιθανότητα μεικτών γάμων. Για την εθνική ιδεολογία, που επιχειρεί την ομογενοποίηση των αντιλήψεων και των στάσεων, η διαφορά χάνει τη φυσικότητά της, εννοείται σαν κίνδυνος και απειλή και συχνά καταντάει κρίμα, αμαρτία.

Στο νεοελληνικό εθνικό κράτος, όπως και στα περισσότερα εθνικά ευρωπαϊκά κράτη που συγκροτήθηκαν τον 19ο αιώνα, το συλλογικό φαντασιακό αναπαρέστησε τον άλλο επιβαρυμένο από ποικίλα αρνητικά γνωρίσματα, ώστε να διευκολύνει την υποτίμησή του. Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να περιορίσει ή να αποσιωπήσει την ποικιλία του πραγματικού βίου, όπου ο έρωτας είναι πιθανότατο να εκδηλωθεί αδιαφορώντας για τους άρρητους ή και ρητούς κανόνες της εθνικά και θρησκευτικά χρηστής συμπεριφοράς. Η παρρησία του δείχνει ότι έχει τη θέληση και την ικανότητα να αποπαγιδεύεται από τον πεζό δημώδη λόγο, που μοιάζει μονοκόμματος συγκρινόμενος με το πολυφωνικό τραγούδι.

Στον δίδυμο τόμο 4Β’ της σειράς «Πιάνω γραφή να γράψω…», που θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2022, διερευνώνται οι ερωτικές σχέσεις των Ελληνίδων και των Ελλήνων με Τσιγγάνους, Βούλγαρους, Εβραίους και
Φράγκους

22.40

Ξένη λογοτεχνία

Led – Πάγος

Καρίλ Φερέ

Το Νορίλσκ ειναι η βορειότερη πόλη της Σιβηρίας και η πλέον μολυσμένη του κόσμου· μια πόλη-εργοστάσιο, μια δαντική Κόλαση, με το διαρκές βόρειο σέλας και τη θερμοκρασία να πέφτει μέχρι και στους μείον 50° Κελσίου. Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό, την επομένη μιας αρκτικής καταιγίδας, στα χαλάσματα μιας στέγης που κατέρρευσε, γίνεται η ανακάλυψη του πτώματος ενός εκτροφέα ταράνδων. Την έρευνα αναλαμβάνει ο Μπορίς, ένας φλεγματικός, εξόριστος αστυνομικός απ’ το Ιρκούτσκ.

Στη χωρίς τοίχους φυλακή της πόλης του Νορίλσκ, ο Μπορίς ανακατεύεται με μια νεολαία που φτύνει αίμα στις στοές των ορυχείων, που εφευρίσκει διάφορους τρόπους για να αποδράσει, να ξεχαστεί, που αγαπάει αψηφώντας κάθε κίνδυνο. Γιατί στο Νορίλσκ βασιλεύει η διαφθορά και όλοι παρακολουθούν ο ένας τον άλλο. Όσο ο κίνδυνος, αδυσώπητος, τους περιτριγυρίζει, ο Μπορίς πεισματώνει, ώσπου να δώσει τη λύση.
Ο Πάγος, Led [Λιότ] στα ρωσικά, είναι μια κατάδυση στο ακραίο, αλά Blade Runner, σκηνικό της Σιβηρίας. Σε αυτό το πολιτικό και οικολογικό μυθιστόρημα, διαφορετικό από τα προηγούμενα πολάρ του, ο Καρύλ Φερέ ντύνει το νουάρ στο αρκτικό λευκό, με πολλούς κεντρικούς χαρακτήρες να υφαίνουν την ιστορία του.

Ο Καρύλ Φερέ, στο αποκορύφωμα της τέχνης του, πραγματοποιεί μια συγγραφική στροφή από την περίφημη Τριλογία της λατινικής Αμερικής.

17.91

Ίρβιν Γιάλομ

Το περιεχόμενο της Θεραπείας του Σοπενάουερ είναι ξανά μια ψυχοθεραπευτική περιπέτεια, η οποία όμως δεν εκτυλίσσεται πια στο κλειστό σύστημα της ατομικής ψυχοθεραπείας. Ο συγγραφέας ξεναγεί εδώ τον αναγνώστη σ’ ένα νέο θεραπευτικό χώρο. Αν στο Όταν έκλαψε ο Νίτσε μάς άνοιγε ένα παράθυρο στην προ-ψυχαναλυτική Βιέννη, αν Στο ντιβάνι μάς παρουσίαζε την κοινότητα της ατομικής ψυχοθεραπείας στην Αμερική, εδώ μας βάζει πίσω από τον μονόδρομο καθρέφτη να παρακολουθήσουμε τον μικρόκοσμο της ομαδικής ψυχοθεραπείας. […]

Ο Γιάλομ διόλου δεν μεταμφιέζει τη διδακτική του πρόθεση στη Θεραπεία του Σοπενάουερ : εδώ έχει συλλάβει και συνθέσει την ιστορία του με στόχο να διδάξει τη θεωρία και τις μεθόδους της ομαδικής ψυχοθεραπείας, αλλά και να συζητήσει τις φιλοσοφικές απαρχές της ψυχαναλυτικής θεωρίας, τη σχέση (και την αντίθεση) μεταξύ φιλοσοφίας και ψυχοθεραπείας, καθώς και ερωτήματα με τα οποία ασχολείται και στα προηγούμενα βιβλία του : Πώς επηρεάζουν τα μείζονα υπαρξιακά προβλήματα τις σχέσεις μας και τις αποφάσεις μας, τι είναι ιαματικό μέσα στη θεραπευτική διαδικασία και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του καλού ψυχοθεραπευτή. Στην εξέλιξη της πλοκής – στην οποία το πρόσωπο που αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο τώρα και το χθες είναι ο Φίλιπ Σλέιτ, ένας άνθρωπος με μια βασανισμένη σεξουαλική εμμονή, που πιστεύει ότι γιατρεύτηκε ασπαζόμενος την κοσμοθεωρία του Άρθουρ Σοπενάουερ και διαμορφώνοντας τη ζωή του με βάση εκείνον ως πρότυπο – ο Γιάλομ παρεμβάλλει σύντομα μαθήματα για τη ζωή και το έργο του πεσιμιστή Γερμανού φιλοσόφου (1788-1860).[…]

 

25.74

Θωμάς Κοροβίνης

Όταν πρωτοπάτησα το πόδι μου στην πόλη -και δεν ήμουνα καν είκοσι χρόνων-, είπα “εγώ εδώ γεννήθηκα”. Είπα “κισμέτ”! Η τύχη το ‘φερε -πέρα απ’ τις κατά καιρούς πολυήμερες επισκέψεις μου- να τη ζήσω στα γεμάτα την “αυτοκρατορική περίοδό” μου απ’ το 1987 μέχρι το 1995 ως μόνιμος τότε κάτοικός της, ιχνευτής, καθημερινός περιηγητής, παγανιστής και μύστης, απολαμβάνοντας τα ανεξάντλητα μπερεκέτια της – αποθησαυρίζοντας παράλληλα πλούσιο και σπάνιο πολιτιστικό υλικό που δε θα μου ‘φταναν δέκα ζωές να το αξιολογήσω και να το αξιοποιήσω γόνιμα.

Η Ανατολή πάλι είναι ο τόπος των προγόνων μου, με τραβάει πάντοτε σα να είναι εκείνη το αυθεντικό λίκνο μου, και είναι, ή καλύτερα, όπως γράφω σ’ ένα κείμενο για την εκ πατρός γιαγιά μου, “η μοίρα μας ήταν να ζούμε ανάμεσα σε δυο πατρίδες, το κορμί μας από δώ, η ψυχή μας από κεί”.

Η Θεσσαλονίκη είναι ο τόπος που με διαμόρφωσε, λειτουργεί για την προσωπικότητά μου ως διαρκής πόλος έλξης και απώθησης, και τα δυο αδιαπραγμάτευτα, θανάσιμα. Κάποιοι λόγοι για το τι έχει συμβεί μέσα μου εξηγούνται σε μερικά απ’ τα κείμενα του παρόντος τόμου αφηγημάτων. Αφηγήματα θα τα πω, άλλα είναι ατόφια διηγήματα, άλλα μονογραφίες χαρακτηριστικών προσωπικοτήτων με τις οποίες έχω συνδεθεί ή τις έχω θαυμάσει, κάποια άλλα αναφέρονται σε ιδιαίτερες ατμόσφαιρες που έχω ζήσει ή που έχω “ανθιστεί” στο παρελθόν, τώρα πια χαμένες ανεπιστρεπτί. Το συναξάρι αυτό είναι ένα κομμάτι της προσωπικής μου μυθολογίας.

Ένα νοερό νήμα συνδέει τις δύο πόλεις και τη “δική μου” Ανατολή, καθώς είναι οι δύο πολιτείες που με ορίζουν και με το παρελθόν των οποίων βρίσκομαι σε αδιάπτωτη συνομιλία”.

18.50

Ελληνική λογοτεχνία

Το μαύρο φόρεμα του κόρακα

Θοδωρής Γκόνης

Οι εφτά ιστορίες του βιβλίου ταξιδεύουν στον ίδιο τόπο, τον περιγράφουν αλλά δεν τον κατονομάζουν.

Περιηγούνται στο χώρο της μνήμης καθώς αυτή αρχίζει να εξασθενεί, να χάνεται σχεδόν, και έτσι αναγκάζεται ο αφηγητής τους να χτίζει πάνω στα χαλάσματα και τα συντρίμμια των παλιών πραγματικών γεγονότων, να επινοεί φανταστικές ιστορίες σαν αντιστάθισμα αυτής της απώλειας.

Με τα παλιά υλικά προσπαθεί να φτιάξει νέες ιστορίες, αλλά το ξάφνιασμά του είναι μεγάλο όταν πάνω σε αυτά που έχει επινοήσει σκοντάφτουν όλα εκείνα που έχουν συμβεί και αδυνατεί να τα ξεχωρίσει.

9.90

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Ταξίδι στην Εσπέρια

Νίκανδρος Νούκιος

Στα μέσα του 16ου αιώνα, ένας ταπεινός Έλληνας αντιγραφέας χειρογράφων, ο Νίκανδρος ο Κερκυραίος, ξεκινά για ένα παράξενο, ανάστροφο ταξίδι. Ενώ οι σύγχρονοί του πηγαίνουν προς την Ανατολή η σαλπάρουν για τον Νέο Κόσμο, αυτός πορεύεται προς την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Φλάνδρα, την Αγγλία και τη Γαλλία.
Ουμανιστής με κλασική παιδεία, μας παραδίδει την Ευρώπη της Αναγέννησης μέσα από τα λόγια του Στράβωνα και του Ιουλίου Καίσαρα, και σ’ αυτή την Ευρώπη δεν βρίσκουμε ίχνος απ’ ό,τι εμείς θεωρούμε οικείο. Ποτάμια, πόλεις και λαοί με αρχαϊκά ονόματα ανήκουν σε χώρες εξωτικά μεταμορφωμένες, εκεί που η Μεταρρύθμιση είναι στα σπάργανα, εκεί που παρασκευάζεται η κερβεσία, αλλιώς μπίρα, και εκεί που τις γυναίκες τις φιλούν δημόσια στο στόμα.

Η σχέση των τραγικοκωμικών γαμήλιων περιπετειών του Ερρίκου Η’ βασιλιά της Αγγλίας, η συνάντηση με τον Φραγκίσκο Α’  τής Γαλλίας, ο διάσημος Έρασμος και ο Λούθηρος δεν καταφέρνουν ωστόσο να κρύψουν τον καημό του εξόριστου. Στο θέαμα μιας Ευρώπης που σπαράζεται από βίαιους και ασταμάτητους πολέμους, στο νου του Νίκανδρου έρχεται η Μεσόγειος, όπου ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής και ο πειρατής βασιλιάς Μπαρμπαρόσα, οδηγημένοι από τις έριδες ανάμεσα στους πρίγκιπες της Δύσης, πολιορκούν και λεηλατούν την πατρίδα του την Κέρκυρα.
Το Ταξίδι γίνεται έτσι το αφήγημα μιας μελαγχολικής εξερεύνησης σε γη μακρινή, όπου η ικανότητα να μιλάς για τον άλλο γίνεται ζωτική ανάγκη για τη δική σου ύπαρξη, «ραγίζοντας το φίλτρο συνηθειών και προκαθορισμένων κρίσεων, ξεθαμπώνοντας τις διόπτρες», όπως γράφει ο Υβ Ερσάν, διευθυντής σπουδών στο EHESS, στο Επίμετρό του «Τα γυαλιά του Νίκανδρου».

Το Ταξίδι στην Εσπερία πέρασε σχεδόν απαρατήρητο στους αιώνες από τη συγγραφή του, μεταφράζεται όμως στην Ελλάδα για πρώτη φορά ολόκληρο, με την επιμέλεια του Πάολο Οντορίκο, πρώην διευθυντή σπουδών στο EHESS. Ο ιστορικός σχολιασμός και οι σημειώσεις έγιναν από τον Ζοέλ Σναππ, ερευνητή του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Φλωρεντίας.

19.35

Ξένη λογοτεχνία

Γράμμα στον δικαστή μου

Ζωρζ Σιμενόν

Ένας επαρχιακός γιατρός, που ζει μια συμβατική οικογενειακή ζωή, προβαίνει, μετά την καταδίκη του, σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση στον δικαστή του, χωρίς την αναζήτηση κανενός οίκτου. Γράφει για ό,τι τον οδήγησε στον φόνο, για ένα εκτός ορίων και ελέγχου πάθος ερωτικό. Ένα από τα γνωστότερα μυθιστορήματα  του Σιμενόν, με τη συγκλονιστική ανατομία ενός φόνου.
14.00

Βασίλης Βασιλικός

Εκείνη την εποχή που γύριζα άσκοπα στην Ευρώπη έκπτωτος – το γιατί δεν είναι της ώρας – δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από τη φίλη μου τη Ζωή που ζούσε χρόνια εγκαταστημένη στο Παρίσι. Μου ζητούσε να τη βοηθήσω στην επίλυση ενός πολύ λεπτού, όπως μου είπε, γι’ αυτήν προβλήματος. Επρόκειτο, δεν άργησα να το καταλάβω μόλις την επισκέφτηκα στο διαμέρισμά της στο Πασσύ, για το βιβλίο που ήθελε να γράψει με τα απομνημονεύματά της για τη Μεγάλη Φίλη της, τη Μεγάλη Ντίβα, την Divina, όπως την αποκαλούσαν, που είχε πεθάνει σ’ αυτό το ίδιο μελαγχολικό μα ολοζώντανο Παρίσι εννέα χρόνια πριν.

Ο Βασίλης Βασιλικός, μετά από μεγάλο αριθμό βιβλίων, επιστρέφει στο χρονικό, το είδος που τον έκανε διεθνώς γνωστό και που καλλιέργησαν συγγραφείς σαν τον Νόρμαν Μέιλερ και τον Τρούμαν Καπότε. Μόνο που αυτή τη φορά το χρονικό δεν γράφτηκε ποτέ. Η νουβέλα Ντίβα είναι, λοιπόν, η ιστορία μιας ακύρωσης. Αλλά, καμιά φορά, όσα δεν ειπώθηκαν τον καιρό που έπρεπε συμβαίνει να λέγονται με πιο αποκαλυπτικό τρόπο λίγο αργότερα.

13.05