Βλέπετε 1321–1335 από 1567 αποτελέσματα

Βιβλία

Καρολίν Έμκε

«Θα πρέπει να βάλουμε στο παιχνίδι όλα όσα στερούνται οι θιασώτες του μίσους: την ικανότητα για ειρωνεία, την αμφιβολία, και το όραμα μιας ανοιχτής κοινωνίας». (Carolin Emcke)

Στο δοκίμιό της “Εναντίον του μίσους”, η Καρολίν Έμκε, μία από τις σημαντικότερες σύγχρονες Γερμανίδες διανοούμενες, ασχολείται με τα μεγάλα θέματα του καιρού μας: τον ρατσισμό, τον φανατισμό, την αποστροφή για τη δημοκρατία. Σε μια ολοένα πιο πολωμένη και κατακερματισμένη κοινωνία, έχει πλέον επικρατήσει ένας τρόπος σκέψης που αμφισβητεί τις θέσεις των άλλων αλλά ποτέ δεν αναρωτιέται για τις δικές του.

Στη δογματική αυτή προσέγγιση, που αγνοεί την πολυπλοκότητα των ζητημάτων, η Έμκε αντιπαραθέτει έναν ύμνο στην πολυφωνία και τη «μη καθαρότητα», πεπεισμένη ότι έτσι περιφρουρείται η ελευθερία των ατόμων, ακόμα και όσων αποκλίνουν από τον κανόνα. Και μόνο η επίδειξη θάρρους απέναντι στο μίσος και η διάθεση υποστήριξης και υπεράσπισης της πολυφωνίας θα επιτρέψουν την επιβίωση της δημοκρατίας· μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιπαρατεθούμε αποτελεσματικά στον θρησκευτικό και εθνικιστικό φανατισμό.

 

17.70

Ξένη λογοτεχνία

Οι Δουβλινέζοι

Τζέιμς Τζόϊς

Ο πολυτάραχος 20ός αιώνας μόλις ξεκινά και ο μεγάλος ιρλανδός συγγραφέας, έχοντας πλήρη επίγνωση της αγκυλωμένης πραγματικότητας που παραλύει τη χώρα του, τρυπώνει στις πιο ανύποπτες γωνιές του αγαπημένου του Δουβλίνου και με τα απλούστερα μυθοπλαστικά μέσα –την αβίαστη μα απαράμιλλη οξυδέρκειά του, τα μουντά, ρεαλιστικά χρώματα και τον αφοπλιστικό δισταγμό των ηρώων του την κρίσιμη στιγμή– κατορθώνει να συνθέσει τη σπουδαιότερη ίσως συλλογή διηγημάτων στην ιστορία της αγγλόφωνης λογοτεχνίας.

«Έβρισκε ασήμαντα όλα εκείνα που κανονικά θα τον γοήτευαν και δεν απάντησε στα βλέμματα που προκαλούσαν την τόλμη του. Ήξερε πως θα ’πρεπε να μιλήσει πολύ, να επινοήσει και να διασκεδάσει, αλλά το μυαλό και ο λαιμός του ήταν πολύ στεγνά για μια τέτοια δουλειά. Δεν μπορούσε να σκεφτεί κάτι άλλο πέρα από το να συνεχίσει να περπατάει…»

Ο Τζέιμς Τζόις, ο συγγραφέας που όρισε τον μοντερνισμό στη λογοτεχνία, γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1882 και πέθανε στη Ζυρίχη σε ηλικία 59 ετών. Μιλούσε δεκαεφτά γλώσσες, κατήργησε τη γραμμική αφήγηση τελειοποιώντας την τεχνική του εσωτερικού μονολόγου και ταλαιπωρήθηκε από χρόνιες παθήσεις των ματιών. Ο Οδυσσέας, το magnum opus και ασύγκριτο λογοτεχνικό επίτευγμά του, χαρακτηρίστηκε πορνογράφημα στην Αγγλία και στις ΗΠΑ και διαβαζόταν παράνομα για πάνω από δέκα χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του το 1922 στο Παρίσι.

9.45

Φράνσις Στήβενς

Προφητεία, εφιάλτης ή αναπόδραστη πραγματικότητα;Πολύ πριν από τους Αγώνες πείνας και τον Άνθρωπο στο ψηλό κάστρο του Φίλιπ Ντικ ή τον Χ. Φ. Λάβκραφτ, αυτό το κλασικό pulp μυθιστόρημα του 1919 εξερεύνησε μια εφιαλτική εναλλακτική πραγματικότητα και συνέβαλε στο να εδραιωθεί ως είδος η δυστοπική μυθοπλασία.

Φιλαδέλφεια 1918: Τρεις φίλοι–η θαρραλέα και γεμάτη αυτοπεποίθηση Βαϊόλα Τρένμορ, ο έξυπνος αλλά ντροπαλός Ρόμπερτ Ντρέιτον και ο ρωμαλέος και ευέξαπτος αδελφός της Βαϊόλα, ο Τέρι– ανακαλύπτουν μια μυστηριώδη σκόνη που τους μεταφέρει διακόσια χρόνια στο μέλλον. Η Φιλαδέλφεια του 2118 δεν είναι πλέον μια πολύβοη μητρόπολη, αλλά μια πόλη σε πλήρη απομόνωση ως επακόλουθο μιας άγνωστης καταστροφής. Οι πολίτες έχουν αριθμούς αντί για ονόματα και η κοινωνία είναι χωρισμένη σε μια πλούσια και ισχυρή μειοψηφία, από τη μια, και σε μια καταπιεσμένη κατώτερη τάξη από την άλλη. Η ανώτατη εξουσία είναι στα χέρια μιας δράκας «Υπηρετών του Πεν» που διοργανώνουν αγώνες για να ορίσουν ποιος θα κυβερνά στο πλευρό τους. Όταν η Βαϊόλα, ο Τέρι και ο Ρόμπερτ αναγκάζονται να λάβουν μέρος σ’ αυτούς τους παράξενους και θανάσιμους αγώνες, θα χρειαστεί να επιστρατεύσουν όλη τους την ευφυΐα για να δραπετεύσουν από τούτον τον αλλόκοτο κόσμο και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Μια ευφάνταστη ιστορία με γρήγορο ρυθμό από τη γυναίκα που, κατά πολλούς, επινόησε το είδος της σκοτεινής φαντασίας (dark fantasy), Οι κεφαλές του Κέρβερου μνημονεύονται ως το πρώτο μυθιστόρημα στο οποίο χρησιμοποιήθηκαν παράλληλοι κόσμοι σε μια αφήγηση επιστημονικής φαντασίας.

12.96

Ξένη λογοτεχνία

Η ανωμαλία

Ερβέ Λε Τελιέ

Το αεροπλάνο γνωρίζει δέκα ατελείωτα δευτερόλεπτα ελεύθερης πτώσης προτού εισχωρήσει στο χειρότερο σημείο του σωρειτομελανία, στα νοτιοδυτικά της στήλης, παίρνοντας μιαν απίστευτη κλίση, μια γωνία τριάντα μοιρών όπως του επιβάλλει το σύστημα αυτόματης πλοήγησης που υποκαθιστά το χειριστήριο. Αμέσως το Boeing περιστρέφεται μέσα σε στροβιλώδη ρεύματα νεφών, την ίδια στιγμή το κόκπιτ φωτίζεται επειδή πέφτει η νύχτα, σκέτη πίσσα, κι ακούγεται ένας τρομερός πάταγος: εκατοντάδες τεράστιοι χαλαζόκοκκοι γαζώνουν τα τζάμια, αφήνοντας εδώ κι εκεί χαρακιές στο γυαλί ασφαλείας. Λίγες στιγμές που μοιάζουν δίχως τέλος και, παρά τις ριπές του ανεμοστρόβιλου, το Boeing ξαναβρίσκει το ανοδικό θερμό ρεύμα και λίγη άνωση? αυτή τη φορά, είναι μια έντονη αίσθηση συντριβής όπως στο μεγάλο οχτάρι.»

«Υπάρχει ένα πράγμα θαυμαστό, που πάντα ξεπερνάει τη γνώση, την ευφυΐα, ακόμα και την ιδιοφυΐα: η ακατανοησία.»
 Ο Ερβέ Λε Τελιέ χαίρεται ν’ αποπροσανατολίζει τον αναγνώστη, να τον οδηγεί αλλού —  σ’ ένα «αλλού» που θυμίζει το «εδώ». Σ’ αυτό το μυθιστόρημα —κανονική ανωμαλία αφ’ εαυτού που δικαιολογεί και τον τίτλο—  ο συγγραφέας θέτει υπό αμφισβήτηση κάποιες «κεκτημένες έννοιες» —  θρησκευτικές, επιστημονικές και φιλοσοφικές. Όλα αρχίζουν με μια πτήση της Air France που συνδέει το Παρίσι με τη Νέα Υόρκη και, την ίδια στιγμή, συνδέει μεταξύ τους και τους ήρωες αυτού του μυθιστορήματος με τις πολλαπλές προοπτικές. Ένας συγγραφέας, ένας τραγουδιστής, ένας αρχιτέκτονας και η σύντροφός του, ένα κοριτσάκι με την οικογένειά του, μία δικηγόρος, ένας ετοιμοθάνατος πιλότος, ένας πληρωμένος δολοφόνος και διάφοροι άλλοι χαρακτήρες διασταυρώνονται σ’ ένα ιλιγγιώδες μπαλέτο διάρκειας τετρακοσίων σελίδων. Επικοινωνούν μεταξύ τους, μοιράζονται την «ακατανοησία» και την πικρία τους για την κατάσταση στην οποία έχουν βρεθεί, ενώ ο αναγνώστης, ίδιος παντοδύναμος Θεός, τους κατοπτεύει ενοχλημένος και ο ίδιος από την ξαφνική αποκάλυψη των πιο κρυφών πτυχών της ζωής τους.
Το εξαιρετικό ενδιαφέρον της Ανωμαλίας έγκειται, λοιπόν, στον τρόπο σκέψης που προτείνει και στα ερωτήματα που θέτει, αφήνοντας την πόρτα ανοιχτή στις άφθονες διαφορετικές εκδοχές που προκύπτουν. Η επιστήμη, η φιλοσοφία και η θεολογία αναμειγνύονται, αλληλεπιδρούν και αντηχούν η μία πάνω στην άλλη χωρίς να παραβιάζουν τα όριά τους. Αν εξαιρέσει κανείς τις τελευταίες σελίδες, που προσφέρονται σε πολλαπλές ερμηνείες, Η ανωμαλία είναι ένα βιβλίο που συνδυάζει μια συμβατική γραφή μ’ ένα απολύτως ανατρεπτικό θέμα – μια «ανωμαλία», δηλαδή, που τράβηξε την προσοχή των επιτροπών της Ακαδημίας Γκονκούρ, του Βραβείου Μεντισίς και του Βραβείου Ρενοντό, για να τιμηθεί τελικά με το σπουδαιότατο βραβείο της πρώτης.

16.22

Ξένη λογοτεχνία

England, England

Τζούλιαν Μπαρνς

Υποψήφιο για το βραβείο Booker το 1998 το βιβλίο England, England του Τζούλιαν Μπαρνς είναι ένα από τα πιο ευφυή και απολαυστικά μυθιστορήματα της σύγχρονης αγγλικής λογοτεχνίας.

Με αφετηρία την παραδοχή ότι η σύγχρονη Αγγλία ζει ουσιαστικά από τον τουρισμό της και ότι οι περισσότεροι τουρίστες ενδιαφέρονται μόνο για τα βασικά αξιοθέατα της πόλης και ικανοποιούνται εξίσου με ένα ομοίωμα του αληθινού, ο ιδιόρρυθμος μεγιστάνας σερ Τζακ Πίτμαν συλλαμβάνει την εξαιρετική ιδέα να μεταφέρει εικονικά την Αγγλία στη Νήσο Γουάιτ και να επωφεληθεί επιχειρηματικά από αυτό. Για την υλοποίηση αυτού του μεγαλόπνοου Σχεδίου προσλαμβάνει τη Μάρθα Κοχρέιν ως Επαγγελματία Κυνική για να συνεργαστεί με τον Υπεύθυνο έργου, τον Καταγραφέα Ιδεών και τον Επίσημο Ιστορικό.

Ο σερ Τζακ Πίτμαν μετατρέπει τη Νήσο Γουάιτ σε ένα κολοσσιαίο πάρκο – κέντρο εθνικής κληρονομιάς – όπου υπάρχουν από τον Ρομπέν των Δασών και την αγαπημένη του Μάριον, μέχρι τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, το Στόουνχεντζ, τα μαύρα ταξί, η βασιλική οικογένεια, οι πράκτορες της Σκότλαντ Γιάρντ, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και τα Βράχια του Ντόβερ. Η νήσος Γουάιτ μετονομάζεται σε England-England και το Σχέδιο, τερατώδες, ριψοκίνδυνο και εφιαλτικό γνωρίζει απόλυτη επιτυχία. Τόση που το England-England ανταγωνίζεται την αληθινή Αγγλία και απειλεί να την εκτοπίσει. Ο κόσμος της τρίτης χιλιετίας είναι αναπόφευκτα μοντέρνος και είναι πνευματικό μας χρέος να υποταχτούμε σ’ αυτόν το μοντερνισμό και να απορρίψουμε ως μελοδραματική και εγγενώς απατηλή κάθε λαχτάρα για το διφορούμενα αποκαλούμενο αυθεντικό. Πρέπει να απαιτήσουμε τη ρεπλίκα καθώς η πραγματικότητα, η αλήθεια, η αυθεντικότητα της ρεπλίκας είναι αυτό που μπορούμε να κατακτήσουμε, να αποικήσουμε, να αναδιατάξουμε…, λέει σε ένα παραληρηματικό μονόλογο ο γάλλος διανοούμενος του μυθιστορήματος.

Ο Τζούλιαν Μπαρνς μάς δίνει ένα ανελέητο μυθιστόρημα. Αιχμηρό και διεισδυτικό τόσο στους χαρακτήρες όσο και στη μυθοπλασία του England, England είναι το ευαγγέλιο του σύγχρονου κόσμου. Δραματικό όσο και σατιρικό το βιβλίο του Τζούλιαν Μπαρνς θα σας οδηγήσει σε ανατροπές και απολαύσεις υψηλής αισθητικής.

11.97

Πατρίσιο Προν

Ένας νεαρός συγγραφέας επιστρέφει στην Αργεντινή για να αποχαιρετήσει τον ετοιμοθάνατο πατέρα του. Στο σπίτι των γονιών του, βρίσκει έγγραφα, χάρτες, φωτογραφίες… και ανακαλύπτει την άγνωστη ιστορία της οικογένειάς του, καθώς και το εμμονικό ενδιαφέρον του πατέρα του σχετικά με την περίεργη εξαφάνιση ενός άνδρα.

Ξαφνικά, έρχεται αντιμέτωπος με τα φαντάσματα του σκοτεινού πολιτικού παρελθόντος της Αργεντινής και με τις αναμνήσεις της οικογένειάς του από την αντίσταση ενάντια στο καταπιεστικό στρατιωτικό καθεστώς.

Τα θραύσματα της έρευνας του αφηγητή δεν αποκαλύπτουν μόνο ένα μέρος της ζωής του πατέρα του −την οποία είχε προσπαθήσει να ξεχάσει−, αλλά και την κληρονομιά μιας ολόκληρης γενιάς, γεμάτη από βαρβαρότητες και παρανομία.

14.94

Fiction/Μυστηρίου

Η ιστορία της Λίσι

Στίβεν Κινγκ

Η Ιστορία της Λίσι μεταφέρθηκε σε μίνι σειρά σε σενάριο Stephen King με πρωταγωνιστές τους Julian Moore και Clive Owen, σε σκηνοθεσία Pablo Larain.

Η Λίσι έχασε πριν από δύο χρόνια τον άντρα της, τον Σκοτ, μετά από είκοσι πέντε χρόνια γάμου. Ο Σκοτ ήταν πολυβραβευμένος συγγραφέας μπεστ σέλερ και πολύπλοκος άνθρωπος. Ήδη από την αρχή της σχέσης τους, προτού παντρευτούν, η Λίσι ήξερε ότι ο Σκοτ αποτραβιόταν σε κάποιο μέρος –ένα μέρος που τον τρόμαζε και τον γιάτρευε συγχρόνως, που μπορούσε να τον καταβροχθίσει ζωντανό ή να του δώσει τις ιδέες που χρειαζόταν για να παραμείνει ζωντανός.

Τώρα είναι η σειρά της Λίσι να έρθει αντιμέτωπη με τους δαίμονες του Σκοτ και να επισκεφθεί αυτό το τρομακτικό μέρος. Σύντομα, αυτό που στην αρχή μοιάζει με την προσπάθεια μιας χήρας να βάλει σε τάξη τις σημειώσεις του διάσημου συζύγου της εξελίσσεται σε ένα μοιραίο ταξίδι στα σκοτάδια της ζωής του.

Η Ιστορία της Λίσι, ίσως το πιο προσωπικό και δυνατό έργο του Στίβεν Κινγκ, έχει θέμα την πηγή της δημιουργικότητας, τους πειρασμούς της παράνοιας και τη μυστική γλώσσα της αγάπης.

16.92

Ξένη λογοτεχνία

Dune

Φρανκ Χέρμπερτ

O Αρράκις, ο πλανήτης των ερήμων, είναι το μοναδικό μέρος στο σύμπαν όπου υπάρχουν αποθέματα του μπαχαρικού μελάνζ, της πολυτιμότερης ουσίας στην Αυτοκρατορία. Το μελάνζ παρατείνει τη ζωή, διευρύνει την ανθρώπινη συνείδηση κι επιτρέπει στους Πλοηγούς της Διαστημικής Συντεχνίας να αναδιπλώνουν το διάστημα, προσφέροντας έτσι στο ανθρώπινο είδος τη δυνατότητα να ταξιδεύει στ’ αστέρια.
Στον παράξενο αυτό κόσμο, που είναι γνωστός και ως Ντιουν, ξετυλίγεται αριστοτεχνικά η εξιστόρηση της ζωής του νεαρού Πωλ Ατρείδη, που ως Μουάντ΄Ντιμπ θα δώσει σάρκα και οστά στο πιο μεγαλεπήβολο όνειρο της ανθρωπότητας.

Συνδυάζοντας την καταιγιστική δράση και το μυστικισμό, το οικολογικό όραμα και τις ίντριγκες της πολιτικής, το κλασικό έργο του Frank Herbert, που κατέκτησε τα κορυφαία βραβεία του χώρου Hugo και Nebula, παραμένει πάντα επίκαιρο και δίκαια έχει χαρακτηριστεί το μεγαλύτερο έπος επιστημονικής φαντασίας.

20.70

Ξένη λογοτεχνία

Ήμασταν ψεύτες

Έμιλυ Λόκχαρτ

Ξάπλωσα στο σκοτεινό δωμάτιο νιώθοντας απεγνωσμένη λύπη για τον εαυτό μου. Η επιλεκτική αμνησία μου δεν βοηθά τα φαντάσματα της μνήμης να συναρμολογήσουν τη μέρα του ατυχήματος.
Από εκείνο το καλοκαίρι θυμάμαι…
Να ερωτεύομαι τον Γκατ.
Το τριαντάφυλλό του για τη Ρακέλ και τη νύχτα μου γεμάτη κρασί και θυμό.
Το νυχτερινό κολύμπι.
Να φιλάω τον Γκατ στη σοφίτα.
Την κούνια από λάστιχο αυτοκινήτου, το υπόγειο, το περιμετρικό μονοπάτι.
Τον Γκατ να με βλέπει να αιμορραγώ.
Το χέρι της Μίρεν να κρατάει ένα δοχείο με βενζίνη.
Τα πόδια του Τζόνι να τρέχουν κατεβαίνοντας προς το λεμβοστάσιο.
Και εμάς τους τέσσερις Ψεύτες να γελάμε.
Εγώ, ο Τζόνι, η Μίρεν και ο Γκατ.
Ποιοι ήμασταν;
Πού ήμασταν;
Δεν ξέρω…

15.50

Κορνέλια Ίσλερ-Κέρενυι

Ο Διόνυσος αποτελεί ακόμα και στις μέρες μας μία από τις πιο αγαπητές μορφές της ελληνικής μυθολογίας. Είναι ο γνωστός σε όλους αρχαίος θεός της έκστασης, του κρασιού και του θεάτρου. Κι όμως, για τους αρχαίους Έλληνες, και δη τους πολίτες της κλασικής Αθήνας, αντιπροσώπευε πολλά περισσότερα. Μια πρόχειρη ματιά στην αρχαία εικονογραφία αρκεί για να διαπιστώσει κανείς τον αναπάντεχο πλούτο των ποικίλων εκφάνσεων του διονυσιακού σύμπαντος.

Ειδικά τα αγγεία, συνδεδεμένα καθώς ήταν με όλο το φάσμα της καθημερινότητας, αλλά και με κρίσιμες στιγμές στη ζωή του ατόμου, της οικογένειας και της πόλης (τελετές ενηλικίωσης, ταφικά έθιμα κτλ.), αποκαλύπτουν το πανόραμα ενός κόσμου στενά συνυφασμένου με όλες τις πτυχές του ατομικού και κοινωνικού βίου. Πρόκειται για έναν κόσμο οριακό, μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, όπου, χάρη στον διαμεσολαβητικό ρόλο μορφών όπως οι σάτυροι, πραγματωνόταν, θα λέγαμε, ένα είδος άμεσης επικοινωνίας με έναν θεό που εμφανιζόταν ως εγγυητής της ατομικής και συλλογικής ευδαιμονίας.

25.20

Ξένη λογοτεχνία

Το ολλανδέζικο σπίτι

Αν Πάτσετ

Η Μέιβ και ο Ντάνι Κόνροϋ μεγαλώνουν στο Ολλανδέζικο Σπίτι, μια εντυπωσιακή έπαυλη στα περίχωρα της Φιλαδέλφειας. Μια μέρα η μητέρα τους φεύγει αναπάντεχα και λίγο καιρό αργότερα ο πατέρας τους φέρνει στο σπίτι μια καινούργια γυναίκα, την Άντρια. Ο ερχομός της θα σημάνει το τέλος της παιδικής τους ηλικίας.

Χάνεται όμως κάτι το οποίο προσπαθείς μια ζωή να ξαναβρείς; Η Μέιβ και ο Ντάνι εξορίζονται απ’ το Ολλανδέζικο Σπίτι, αλλά για δεκαετίες παλεύουν να επιστρέψουν σ’ αυτό. Χτυπούν εις μάτην την πόρτα του παρελθόντος, περιμένοντας να βρεθεί κάποιος να τους ανοίξει ― και κάπως έτσι αφήνουν τη ζωή να περάσει.

Η μοίρα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια, λέει η Αν Πάτσετ, μια απ’ τις πιο διακεκριμένες φωνές της σύγχρονης αμερικανικής πεζογραφίας. Στο Ολλανδέζικο σπίτι η συγγραφέας παραδίδει την ιστορία τριών γενιών μιας οικογένειας, καταθέτοντας έναν αλησμόνητο ύμνο στην αδερφική αγάπη και τη δύναμη της συγχώρεσης.

18.00

Μπέρνχαρντ Σλινκ

Μετά τη συγκινητική και ανατρεπτική του Όλγα (Κριτική, 2018), στην ωριμότητά του ο Μπέρνχαρντ Σλινκ, ο συγγραφέας του best seller Διαβάζοντας στη Χάννα (Κριτική, 1998), επιστρέφει με μια συλλογή διηγημάτων που μιλούν για την απώλεια, για τα αντίο, για τους λυτρωτικούς αλλά και επώδυνους αποχαιρετισμούς που βιώνουμε κατ’ επανάληψη επιλέγοντας την ίδια τη ζωή κι όχι την παραίτηση από αυτήν.

Τι συμβαίνει όταν χρειάζεται να διαχειριστούμε απειλητικές αναμνήσεις και πού καταλήγουν εκείνες που φαινομενικά τις έχουμε τακτοποιήσει; Μπορεί μια ζωή με λανθασμένες επιλογές να είναι «σωστότερη» από μια ζωή γραμμική και ακύμαντη;

12.60

Ελληνική λογοτεχνία

Ο Τζίμης από την Κυψέλη

Χρήστος Χωμενίδης

Ο Χ.Α. Χωμενίδης εμπνέεται ευθέως από το σήμερα. Γράφει ένα –σχεδόν– ρεαλιστικό μυθιστόρημα, το οποίο διαδραματίζεται στην Αθήνα του 2021 και διαλαμβάνει ό,τι μας αγγίζει, μας συγκινεί, μας τρομάζει.

Ο κεντρικός του ήρωας, ο Τζίμης Παπιδάκης, παιδί των 60s και των 70s, γιος μιας θυρωρίνας, υιοθετημένος από έναν παλιό πρωταγωνιστή του Εθνικού Θεάτρου, βρίσκεται –στο κατώφλι των εξήντα του– ένα βήμα πριν από την εκπλήρωση του μεγάλου του ονείρου: να αναδειχθεί στον πρώτο και καλύτερο θεατρικό επιχειρηματία στην Ελλάδα. Το θέατρο που έχει κληρονομήσει στη Φωκίωνος Νέγρη και που –επί σαράντα σχεδόν χρόνια– ανέβαζε παραστάσεις τρίτης κατηγορίας, φτηνές φαρσοκωμωδίες και επιθεωρήσεις της συμφοράς να γίνει ο ομφαλός της θεατρικής Αθήνας.

Έχει αξιοποιήσει ο Τζίμης άριστα την πανδημία. Κατά την καραντίνα έχει ανακαινίσει εκ θεμελίων το θέατρό του. Έχει αγκαζάρει με γενναιόδωρες προκαταβολές την αφρόκρεμα των ηθοποιών, των συγγραφέων, των σκηνοθετών, των μουσικών… Όλους όσοι υπό κανονικές συνθήκες τον σνόμπαραν, τον θεωρούσαν παρακατιανό κληρονόμο ενός ένδοξου ονόματος.

Η παράσταση που προετοιμάζει, «Ο περονόσπορος», έχει όλες τις προδιαγραφές για να θριαμβεύσει. Ο Τζίμης διατελεί σε υπερδιέγερση. Λαχταρά όχι το επιχειρηματικό κέρδος, μα την υπαρξιακή δικαίωση. Ο Τζίμης Παπιδάκης, με το κιμπαριλίκι του, με τα ακριβά κοστούμια και με τις αρχοντικές χειρονομίες του, είναι ένας τύπος της πιάτσας. Συνάμα δε ένας ελαφροΐσκιωτος, όπως όλοι μας. Μέσα του ζει ο παιδικός εαυτός και οι πεθαμένοι του. Με εκείνους συνδιαλέγεται, σε εκείνους δίνει λογαριασμό. Κι ας επιμένει ότι απεχθάνεται τη νοσταλγικότητα.

Μια ανάσα πριν από τον θρίαμβό του, εξαιτίας μιας τυχαίας συνάντησης με έναν απελπισμένο, αδίστακτο άνθρωπο, ο Τζίμης Παπιδάκης θα καταστραφεί. Θα τον συντρίψει η νέα πραγματικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των fake news, των δολοφονιών χαρακτήρων. Εν πλήρει συγχύσει αθώος, ανίκανος να υπερασπισθεί τον εαυτό του, θα δοθεί βορά σε ένα αφιονισμένο πλήθος που ηδονίζεται να κατασπαράζει. Που κοχλάζει μεταξύ οίκτου και οργής.

Ο Τζίμης Παπιδάκης είναι ένας αναλογικός άνθρωπος σε ένα ψηφιακό σύμπαν. Στο πρόσωπό του οι επερχόμενες γενιές παίρνουν αιματηρή εκδίκηση από τις προηγούμενες. Κανείς δικός του δεν μπορεί να προστατεύσει τον Τζίμη. Ούτε η δεκαεννιάχρονη κόρη του, που ανήκει στο μέλλον. Ούτε καν η Κυψέλη, η οποία αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα και από πατρίδα του μεταμορφώνεται σε έναν άξενο για εκείνον τόπο.

Ο Τζίμης στην Κυψέλη είναι το ρέκβιεμ όσων ανεπαισθήτως μένουν πίσω, σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ραγδαία. Η επί του φοβερού βήματος απολογία ενός καλού ανθρώπου που απλώς τον ξεπερνάει η εποχή.

15.93

Γιόζεφ Ροτ

“Είμαι ένας πολίτης των ξενοδοχείων. Ένας πατριώτης των ξενοδοχείων”.
“Το ξενοδοχείο, που αγαπώ σαν πατρίδα μου, βρίσκεται σε ένα από τα μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια, και τα βαριά χρυσά γράμματα-αντίκες, με τα οποία είναι γραμμένο το μπανάλ όνομά του (λάμποντας πάνω από τις στέγες των σπιτιών, που ανηφορίζουν μαλακά) είναι στα μάτια μου μεταλλικές σημαίες, υψωμένα μικρά λάβαρα που χαιρετούν αστράφτοντας αντί ν’ ανεμίζουν”.

Τις δεκαετίες 1920 ΚΑΙ 1930 ο Γιόζεφ Ροτ ταξίδεψε πολύ σε μια Ευρώπη σε κρίση, περιπλανώμενος από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο και γράφοντας για τα μέρη από τα οποία περνούσε. Οξυδερκή, νοσταλγικά, γεμάτα περιέργεια και βαθιά παρατηρητικά -συγκεντρωμένα εδώ για πρώτη φορά από τον Άγγλο μεταφραστή του έργου του Ροτ Michael Hofmann- τα άρθρα του ζωγραφίζουν την εικόνα μιας ηπείρου που σπαράζεται από την αδήριτη βία της αλλαγής, γαντζωμένης ταυτόχρονα στην παράδοση.

Από τα τυραννικά γυμνάσια του αλβανικού στρατού, τα ετοιμόρροπα “πηγάδια” της νέας πρωτεύουσας του πετρελαίου στη Γαλικία και τα διαλυμένα παζάρια, τα σπίτια τα κομμένα στα δυο για να γίνουν τα Τίρανα μια μοντέρνα πρωτεύουσα, μέχρι τους ξεχωριστούς, ιδιόμορφους ανθρώπους που συναντά ο Ροτ στα ξενοδοχεία όπου μένει, αυτά τα κείμενα-βινιέτες είναι τρυφερά και μεθυστικά μαζί. Με τη θαυμάσια επιλογή και εισαγωγή του Μάικλ Χόφμαν, αποτελούν λογοτεχνικές καρτ ποστάλ από έναν κόσμο χαμένο, που κατευθυνόταν αμετάκλητα προς έναν παγκόσμιο πόλεμο.

16.11

Ξένη λογοτεχνία

Ο θρύλος του Αγίου Πότη

Γιόζεφ Ροτ

«Η διαθήκη μου». Έτσι ονόμαζε ο Γιόζεφ Ροτ αυτό το τελευταίο του αφήγημα, που προφητεύει ποιητικά, μέσω της θαυμαστής ιστορίας του Παρισινού κλοσάρ, τον ίδιο του το θάνατο, με συγκλονιστική συνέπεια, εύθυμη άνεση και απαράμιλλη στυλιστική δεξιοτεχνία.

Ο Θρύλος του αγίου πότη δημοσιεύτηκε το 1939, τη χρονιά που πέθανε ο συγγραφέας. Σαν τον Αντρέας, τον ήρωα της ιστορίας, ο Ροτ πέθανε από τη μεγάλη κατανάλωση του αλκοόλ στο Παρίσι, αλλά το παρόν αφήγημα δεν αποτελεί αυτοβιογραφική αφήγηση. Είναι ένα κοσμικό θαυμαστό παραμύθι, στο οποίο ο πλάνητας Αντρέας, αφού έχει ζήσει κάτω από τις γέφυρες, γίνεται αποδέκτης μιας σειράς τυχερών γεγονότων που τον οδηγούν ξαφνικά σ’ ένα διαφορετικό επίπεδο ύπαρξης. Η νουβέλα είναι εξαιρετικά συμπυκνωμένη, αυστηρή, ανατρεπτική και παιγνιώδης ταυτόχρονα, παρ’ όλο το μελαγχολικό θέμα της.

Ο συγγραφέας και πότης Γιόζεφ Ροτ, επειδή το φάσμα του επερχόμενου πολέμου τού στερούσε κάθε διάθεση να ζήσει και να επιζήσει, κατάφερε μ’ αυτό το έργο του να υψώσει εν ζωή ακόμα ένα έξοχο μνημείο αυτοειρωνείας. επιείκειας και καρτερίας.

9.28