Βλέπετε 181–195 από 529 αποτελέσματα

Non Fiction

Ρίκα Πανά

Η έκδοση περιλαμβάνει κείμενα που γράφτηκαν ειδικά για τον τόμο αυτόν από την Ελισάβετ Πλέσσα, η οποία ερεύνησε επί ένα χρόνο το αρχείο της Ρίκας Πανά και μελέτησε το έργο της σε στενή συνεργασία μαζί της. Τον τόμο συμπληρώνουν 100 περίπου έργα της (έργα σε καμβά και σε χαρτί), καθώς και πλούσιο αρχειακό υλικό (φωτογραφίες, αλληλογραφία, δημοσιεύσεις και κριτικές από τον ελληνικό και ξένο Τύπο).

Όπως επισημαίνει η επιμελήτρια της έκδοσης Ελισάβετ Πλέσσα, η ζωγραφική της Ρίκας Πανά είναι βαθιά ανθρωποκεντρική. Το έργο της διαμορφώθηκε από τον εμφύλιο πόλεμο, την κατοχή και τη δικτατορία των συνταγματαρχών, καθώς και από τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπισε. Ο πρωτοποριακός χαρακτήρας και η εκφραστικότητα της τεχνοτροπίας της, με τα ελάχιστα υλικά που χρησιμοποιεί, ταιριάζουν τόσο στα σοβαρά θέματα που καταγγέλλει, όσο και στην αμεσότητα με την οποία τα διαχειρίζεται. Η διαμαρτυρία για την έλλειψη ελευθερίας, η καταγγελία της διάβρωσης του πολιτισμού, η αναζήτηση ταυτότητας, η απόγνωση και η ελπίδα του ανθρώπου αποτελούν τους βασικούς άξονες της ζωγραφικής της.

 

45.00

Αχιλλέας Χεκίμογλου

Πόσοι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα είχε πυρηνικές επιδιώξεις κατά τον 20ό αιώνα; Και άραγε πόσο ρεαλιστικές ήταν αυτές; Πώς σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει η χώρα την ατομική ενέργεια; Ποια ήταν τα πρόσωπα που πρωτοστάτησαν σε αυτό το εγχείρημα; Ποιοι ξένοι ενδιαφέρθηκαν να γίνουν οι επίλεκτοι συνεργάτες της; Και εντέλει τι απέμεινε από εκείνη την εποχή;

Σε αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να δώσει για πρώτη φορά απαντήσεις η Ατομική Εποχή, φέρνοντας στο φως τα αρχεία που σχετίζονται με την ατομική ενέργεια στην Ελλάδα και τις προσπάθειες της χώρας για τη συμμετοχή της στον «αιώνα του ατόμου», σε μια περίοδο που ξεκινά από την Απελευθέρωση και ολοκληρώνεται με το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ. Μέσα από χιλιάδες ξένα και ελληνικά έγγραφα, αποκαλύπτεται όλο το παρασκήνιο της εποχής: από το CERN, τον «Δημόκριτο» και τις παρεμβάσεις των Ανακτόρων έως τα πρώτα βήματα της ΔΕΗ και της ΕΤΒΑ· από τον Ανένδοτο και τις μυστικές διαπραγματεύσεις των αποστατών με τους Άγγλους έως τα απόρρητα παζάρια των χουντικών με το Λονδίνο για ανταλλαγή ελληνικών καπνών με πυρηνικό αντιδραστήρα· και από την πετρελαϊκή κρίση και τη μεταπολίτευση έως τις έρευνες για ουράνιο, τα πυρηνικά σχέδια της ΔΕΗ, το ελληνικό αντιπυρηνικό κίνημα και τη μεγάλη ανατροπή της Αλλαγής. Κορυφαίοι πολιτικοί, επιχειρηματίες και επιστήμονες συναντούν τον ξένο παράγοντα, υπό το βάρος της –πάντοτε επίκαιρης– πρόκλησης της ενεργειακής απεξάρτησης και αυτάρκειας. Ώσπου το Τσερνόμπιλ τα αλλάζει όλα για πάντα.

19.00

Μυρσίνη Ζορμπά

Η Μυρσίνη Ζορμπά μιλά για τη ζωή της, μετά την προαναγγελία του επικείμενου τέλους της. Ξετυλίγεται, έτσι, η αυτοεξιστόρηση της ζωής μιας γυναίκας που γεννήθηκε σε μια λαϊκή συνοικία της Αθήνας του Εμφυλίου και έζησε δραστήρια, στην εφηβεία και τα νεανικά της χρόνια, τη Δικτατορία και τη Μεταπολίτευση· τα χρόνια της ωριμότητάς της περιλάμβαναν την εποχή της Αλλαγής και του Εκσυγχρονισμού, και η μετάβαση στη ζώνη του λυκόφωτος έγινε στη μακρά περίοδο της κρίσης. Το παρόν βιβλίο μπορεί να διαβαστεί και ως αυτοπροσωπογραφία μιας γενιάς που έζησε στην εποχή των συλλογικών προσδοκιών, η οποία μας φαίνεται πολύ μακρινή τώρα.

Παράλληλα με την εξιστόρηση του βίου της και με τη συνειδητοποίηση της υπό προθεσμία ζωής, η συγγραφέας άρχισε να κρατά, με εξαιρετική ψυχραιμία και διαύγεια, ημερολόγιο του τέλους της. Ακόμα και όταν έφθιναν οι δυνάμεις της, επέμενε να καταγράφει τις σκέψεις της, υπαγορεύοντάς τες στο μαγνητόφωνο που είχε δίπλα της· έως το ύστατο κείμενό της, όπου αντικρίζει κατάματα την ανυπαρξία.

Αν έχει μια σπάνια ιδιαιτερότητα αυτή η συγκεκριμένη αφήγηση ζωής, συμπεριλαμβανομένου του ημερολογίου, είναι ότι ξεκινάει από τη γέννηση και φτάνει ώς τον θάνατο. Ανατομία και συνολικός αναστοχασμός του κύκλου της ζωής.

16.00

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Σωτηρία

Χαρά Ρόμβη

Ένα καλοκαίρι στο χωριό που καταλήγει σε τραγωδία, μια βόλτα στο καινούργιο σουπερμάρκετ που τελειώνει σαν φάρσα, ένας έρωτας που δεν λέει να ξεχαστεί, ένας άλλος που ευτυχώς ξεχνιέται για πάντα, μια εξόρμηση για τα κάλαντα των Χριστουγέννων που μετατρέπεται σε μάθημα ταξικής αυτογνωσίας, η φωτογραφία μιας βάφτισης που αποκαλύπτει μια κρυμμένη ζωή. Η Χαρά Ρόμβη συλλέγει στοιχεία για την Ελλάδα της δεκαετίας του ’80 και του ’90, δίνοντας φωνή σε έξι λαϊκά πρόσωπα και κοιτάζοντας με τρυφερότητα ένα απωθημένο, συλλογικό παρελθόν.

 

12.20

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Bono Surrender: 40 τραγούδια, μια ιστορία

Μπόνο Σάρεντερ

«Γεννήθηκα μ’ εκκεντρική καρδιά».
Ένα ξεχωριστό βιβλίο από έναν μαχητικό καλλιτέχνη που διαπιστώνει ότι είναι στα καλύτερά του όταν μαθαίνει πώς να παραδίδεται.
Σε μια ανελέητη, ενδοσκοπική αλλά και διαφωτιστική αφήγηση με τη μορφή επεισοδίων ξετυλίγεται η ζωή του Bono, οργανωμένη –αν και όχι πολύ τακτικά– γύρω από 40 τραγούδια των U2.
O Bono μεγάλωσε στο Νόρθσαϊντ του Δουλβίνου με πατέρα καθολικό και μητέρα προτεστάντισσα σε μια περίοδο όπου η δογματική βία κορυφωνόταν στην Ιρλανδία. Η απώλεια της μητέρας του, όταν ο ίδιος ήταν δεκατεσσάρων, αποκρυστάλλωσε το αίσθημα της απουσίας που διαμόρφωσε την αναζήτησή του για οικογένεια.
Άρχισε τη ζωή του νιώθοντας μέτριος, αλλά εντέλει σε όλη του τη ζωή αντιμάχεται την αντίληψη ότι οποιοσδήποτε είναι μέτριος.
Η δημιουργικότητά του είναι χαοτική αλλά πάντα παρούσα… στο στούντιο, στη σκηνή, στη διαμαρτυρία, στους διαδρόμους του Κογκρέσου αλλά και στο γωνιακό μπαρ.
Διαβάζουμε για τα ξεσπάσματα θυμού του, που χρωματίζουν τα γραφόμενά του γύρω από την αγάπη και τη μη βία, και τον ακούμε να αναγνωρίζει ένα εγώ «πολύ ψηλότερο από την αυτοεκτίμησή μου».
Στη διάρκεια τεσσάρων δεκαετιών, οι U2 από έφηβοι επίδοξοι ροκ σταρ μεταμορφώθηκαν στο μεγαλύτερο συγκρότημα στον κόσμο, ενώ ο Bonο εξελίχθηκε από ακτιβιστής μερικής απασχόλησης σε μια πλήρους απασχόλησης δύναμη στον αγώνα για τη διαγραφή του χρέους των φτωχών χωρών και για την αντιμετώπιση από τις κυβερνήσεις, ειδικά των ΗΠΑ, της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης του AIDS. Είμαστε στο πλευρό του κατά τη γέννηση του PEPFAR, του Προεδρικού Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης για την Ανακούφιση από το AIDS, το οποίο εκείνη τη χρονική στιγμή ήταν η μεγαλύτερη παρέμβαση στην ιστορία της ιατρικής για την αντιμετώπιση μίας και μόνο ασθένειας. Περιγράφει τους εθελοντές της ΟΝΕ, της ΜΚΟ που συνίδρυσε ως «πραγματιστής ακτιβιστής», μαζί με την αδελφή της οργάνωση, τη (RED), ως «αντίδοτο» στον ακτιβισμό.
Οι φαν των U2 θα μάθουν γιατί ο Bono πιστεύει ότι δε διαλύθηκε το συγκρότημα παρά τις προσωπικές δυσκολίες των μελών και τις άγριες δημιουργικές διαφορές τους, καθώς και ποια είναι τα κλειδιά που ξεκλειδώνουν το νόημα των πιο δημοφιλών και επιδραστικών τραγουδιών τους.
Οι πόρτες της εσώτερης ζωής του Bono ανοίγουν. Η σπατάληση του ανθρώπινου δυναμικού είναι ένα μόνιμο θέμα, καθώς και η πίστη, την οποία περιγράφει σαν να ξεχωρίζεις το σήμα από τον θόρυβο, σαν μια «ήσυχη μικρή φωνή» την οποία ακούει δυνατότερα στον γάμο του, στη μουσική του και στον αγώνα του κατά της ακραίας φτώχειας.
Πάνω απ’ όλα, το Surrender είναι μια ιστορία αγάπης γραμμένη προς τη γυναίκα του, την Άλι, από την οποία ζήτησε να βγουν την εβδομάδα που το συγκρότημα έκανε την πρώτη του πρόβα. Η Άλισον Στιούαρτ προσφέρει καθοδήγηση σε κάθε σημαντική σκηνή αυτού του δράματος, συμπεριλαμβανομένης της τρίτης πράξης στην οποία πλέον εισέρχονται, με περισσότερες ερωτήσεις παρά απαντήσεις για ποιο πράγμα αξίζει να παλέψεις και πότε να παραδοθείς.

21.92

Τζον Λε Καρρέ

Σε επιμέλεια του Tim Cornwell
ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΕ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΗ ΠΟΛΥΤΕΛΗ ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ

Η ανέκδοτη μέχρι σήμερα αλληλογραφία του Τζον λε Καρέ, ενός από τους σπουδαιότερους μυθιστοριογράφους της εποχής μας, έχει συγκεντρωθεί σ’ αυτό το βιβλίο – πραγματικό θησαυρό, που αποκαλύπτει άγνωστες ως τώρα σε πολλούς πτυχές του συγγραφέα, όπως το χιούμορ, τη γενναιοφροσύνη και την πνευματώδη πλευρά του.

Η Ιδιωτική ζωή ενός κατασκόπου καλύπτει χρονικά επτά δεκαετίες και καταγράφει όχι μόνο τη ζωή του ίδιου του λε Καρέ, αλλά και τους ταραγμένους καιρούς που έζησε. Μέσα από τις επιστολές του, ταξιδεύουμε μαζί του στο παρελθόν, από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ως τη σημερινή εποχή. Βρίσκουμε τον λε Καρέ να γράφει στον σερ Άλεκ Γκίνες για να τον πείσει να δεχτεί το ρόλο του Τζορτζ Σμάιλι και αργότερα να λογομαχεί για την ανηθικότητα του Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας με τον επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας. Η συναρπαστική αυτή συλλογή επιστολών –προς αναγνώστες του, εκδότες, κινηματογραφικούς παραγωγούς και ηθοποιούς, πολιτικούς και δημόσια πρόσωπα– αποκαλύπτει τον παθιασμένο, ευφυή και πάντα ευφραδή άντρα που κρυβόταν πίσω από το διάσημο αυτό ψευδώνυμο.

«Η Ιδιωτική ζωή ενός κατασκόπου, μια συλλογή επιστολών που καλύπτουν μεγάλο μέρος της ζωής του [Τζον λε Καρέ], αποτελεί μια φρέσκια ματιά στο ταλέντο και την ευφυΐα του».
New York Times

 

 

29.70

Μπέτανι Χιούζ

Η Κωνσταντινούπολη ήταν ανέκαθεν ένας τόπος όπου οι ιστορίες συγκρούονται με την Ιστορία, όπου το αφήγημα είναι τόσο δυνατό όσο το καθαρό ιστορικό γεγονός. Από το Κοράνιο μέχρι τον Σαίξπηρ, η πόλη με τα τρία ονόματα -Βυζάντιο, Κωνσταντινούπολη, Ιστανμπούλ-, αντηχεί ως ιδέα και ως τόπος, και ξεπερνά τα σύνορά της, πραγματικά και φανταστικά. Η πύλη ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, τον Βορρά και τον Νότο έχει λειτουργήσει ως πρωτεύουσα της Ύστερης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της Βυζαντινής, της Λατινικής και της Οθωμανικής. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα της ύπαρξής του, το κοσμοπολίτικο αυτό μέρος ήταν γνωστό απλά ως «Η Πόλη», αλλά, όπως αποκαλύπτει η Μπέτανι Χιουζ, δεν αποτελεί μόνο μια πόλη αλλά μια παγκόσμια ιστορία.
Στο επικό αυτό βιβλίο, η Χιουζ μάς οδηγεί σε ένα μαγευτικό ιστορικό ταξίδι από τη νεολιθική εποχή στο παρόν, μέσω των πολλών ενσαρκώσεων μιας από τις μεγαλύτερες πόλεις, εξερευνώντας τρόπους με τους οποίους η επιρροή της διαμόρφωσε τον ευρύτερο κόσμο. Παράλληλα, αφηγείται την ιστορία όχι μόνο αυτοκρατόρων, βεζίρηδων, χαλίφηδων και σουλτάνων, αλλά των φτωχών και όσων δεν έχουν φωνή, γυναικών και αντρών των οποίων οι προσδοκίες και τα όνειρα επανεφηύραν την Κωνσταντινούπολη.
Βασισμένο σε ενδελεχή έρευνα και νέα αρχαιολογικά ευρήματα, πρόκειται για ένα συναρπαστικό πορτρέτο μιας σπουδαίας πόλης.
22.95

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Η αυτοβιογραφία του φωτός

Γιώργος Γραμματικάκης

«Γεννήθηκα πριν από αιώνες αιώνων, σε έναν Χώρο όπου δεν υπήρχε χώρος, και σε έναν Χρόνο όπου δεν υπήρχε χρόνος. Με ένα περίεργο ωστόσο τρόπο, αισθάνομαι ότι προϋπήρχα της γενέσεώς μου. Κι ενώ από τότε όλα έχουν αλλάξει, εγώ αισθάνομαι ότι τίποτε δεν αλλάζει. Η παρουσία μου μετρά το αιώνιο.

Δεν αξίζει άλλωστε να συζητά κανείς για πράγματα –την γένεσή μου και την γένεση του Κόσμου– που προκαλούσαν ανέκαθεν διαμάχες. Αυτό που ενισχύει την αυτοπεποίθησή μου είναι ότι η παρουσία μου έμοιαζε πάντοτε πρωταρχική: στους μύθους ή σε ό,τι ονομάζεται επιστήμη, στα έργα των θνητών αλλά και στις θρησκείες, το φως έπαιζε πάντοτε ρόλο ιδιαίτερο. Κατά καιρούς πολλοί διερωτήθηκαν για την φύση του, και άλλοι πάλι έμειναν απλώς στον θαυμασμό και την αποδοχή… Εγώ λοιπόν, που είμαι το παλαιότερο, το αρχέγονο φως, ήρθε η ώρα να μιλήσω λίγο για τον εαυτό μου».

Με αυτά τα λόγια αρχίζει την αυτοβιογραφία του το αρχέγονο φως, που η ανακάλυψή του το 1965 υπήρξε από τις σημαντικότερες στην ιστορία της κοσμολογίας. Πριν δώσει τον λόγο στο ίδιο το φως, ο γνωστός συγγραφέας της «Κόμης της Βερενίκης» και των «Κοσμογραφημάτων» παρουσιάζει τους θαυμαστούς τρόπους που μέσω του φωτός η επιστήμη οδηγήθηκε στις πιο σπουδαίες κατακτήσεις της: την θεωρία της σχετικότητας, την κβαντική συμπεριφορά του μικροκόσμου, τις σύγχρονες απόψεις για την γένεση και την εξέλιξη του Σύμπαντος. Δεν παραλείπει ακόμη να υπογραμμίσει την σημασία του φωτός για την ίδια την ζωή αλλά και την Τέχνη, ενώ αναφέρεται και στις φιλοσοφικές ή θρησκευτικές αντιλήψεις που συνοδεύουν το φως από τους αρχαίους χρόνους. Βιβλίο εύληπτο και πολυσήμαντο, η «Αυτοβιογραφία του φωτός» περιγράφει με απλά λόγια την συναρπαστική περιπέτεια της σύγχρονης επιστήμης, και απλώς ζητά από τον αναγνώστη να διαβαστεί «πρώτα με τον νου και, ύστερα ή παράλληλα, με την ψυχή».

Στο εξώφυλλο:  Ρενέ Μαγκρίτ, Η αυτοκρατορία του φωτός, 1954.

Η αρχική αίσθηση που αφήνει αυτός ο έξοχος πίνακας είναι ρεαλιστική και οικεία. Σε δεύτερη όμως ματιά, συνειδητοποιεί κανείς τον παράλογο χαρακτήρα του: Ένα φωτισμένο νυκτερινό σπίτι και οι αντικατοπτρισμοί του συνυπάρχουν με το γαλάζιο του ουρανού και το φως της ημέρας! Ο ίδιος ο Μαγκρίτ έδωσε την ακόλουθη ερμηνεία:
«Το τοπίο μας κάνει να σκεφτούμε τη νύχτα, ο ουρανός την ημέρα. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η ταυτόχρονη παρουσία της ημέρας και της νύχτας έχει την δύναμη να εκπλήσσει και να γοητεύει. Αυτή τη δύναμη την ονομάζω ποίηση».
Η επιλογή του εξωφύλλου στηρίχθηκε λοιπόν στην σχέση που έχει ο πίνακας με το φως, αλλά και στην έλξη που ασκούσε πάντα στον συγγραφέα ο ζωγράφος του. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μαγκρίτ ζωγράφισε τρεις παραλλαγές της «Αυτοκρατορίας του φωτός». Φαίνεται ότι πάλευε με το φως και προσπαθούσε να δαμάσει με τον χρωστήρα την αυτοκρατορία του…

18.90

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Αγαθίδειος βιβλιοθήκη Προυσού

Λεώνη Θανασούλα

Η Αγαθίδειος Βιβλιοθήκη Προυσού, μέρος του κληροδοτήματος του ευεργέτη Αναστασίου Αγαθίδη (Προυσός 1816-Λονδίνο 1881), είναι το μοναδικό υλικό τεκμήριο της ζωής ενός σημαντικού Έλληνα και πρώτου δασκάλου της ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου, με μαθητές όπως ο Χαρίλαος Τρικούπης. Δημιουργήθηκε κατά τις τέσσερις δεκαετίες παραμονής του στη Μεγάλη Βρετανία και με την Αγαθίδειο Σχολή Προυσού λειτούργησαν ως σημείο αναφοράς για την κοινότητα της ορεινής Αιτωλίας στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού. Η παρούσα μελέτη καταγράφει την πολυκύμαντη ιστορία της από το βικτωριανό Λονδίνο έως σήμερα, όπως και τους τίτλους των βιβλίων που διασώζονται, στο πλαίσιο της προστασίας και ανάδειξής της. Επίσης εξετάζει τη σύγχρονη μουσειακή ιδιότητα και την πολιτισμική της αξία ως ιστορικής βιβλιοθήκης.  Εμμέσως βιογραφεί τον κτήτορά της και σκιαγραφεί τα πρόσωπα που συνδέθηκαν με τη λειτουργία της, ενισχύοντας την τοπική αλλά και ευρύτερη κοινοτική μνήμη.

Η επίδραση του χρόνου σε όλο τον χώρο και τα αντικείμενα της Αγαθιδείου, το είδος των αντικειμένων (βιβλία με χειροποίητη βιβλιοδεσία) και η ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση μακροχρόνια, της προσδίδουν τη μαγική αύρα της πνευματικότητας και της απόστασης από την ύλη.

20.00

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Ο μάγος

Κολμ Τόιμπιν

Μετά τον Henry James, ο Colm Tóibín επιλέγει να σκιαγραφήσει το πορτραίτο του γίγαντα της παγκόσμιας λογοτεχνίας Thomas Mann.

Με καθηλωτική εγγύτητα και συγκινητικό βάθος ο Tóibín, βιογραφεί τον Mann περισσότερο ως πατέρα, σύζυγο και πολίτη παρά ως λογοτέχνη. Η επιλογή αυτή φέρνει στο φως μια πληθώρα μυθιστορηματικών προσώπων τόσο από το στενό οικογενειακό περιβάλλον των Μann όσο και από τις λόχμες μιας συναρπαστικής εποχής. Εξορίες, αποδράσεις, σκάνδαλα, καταχρήσεις, αυτοχειρίες, δύο Παγκόσμιοι πόλεμοι, και μια Ευρώπη στις πιο δύσκολες μα και πιο δημιουργικές της ώρες. Παράλληλα όπως κάθε σπουδαίο έργο η λογοτεχνική αυτή καταβύθιση στη ζωή και τον ψυχισμό του «μάγου» της λογοτεχνίας αποτελεί και μια σπουδαία αναπαράσταση του ταραχώδους 20ου αιώνα. Η αριστοτεχνική ισορροπία ανάμεσα στο ιδιωτικό και το παγκόσμιο φανερώνει κάθε στιγμή την απαράμιλλη τέχνη του συγγραφέα.

20.70

Βασίλης Καραποστόλης

Είναι παράδοξο το πόσο λίγα είναι διατεθειµένοι να κάνουν οι άνθρωποι σήµερα για αυτά που λένε πως τα επιθυµούν πολύ. Δεν έχουν πάψει να δηλώνουν πως θα ήθελαν να γνωρίσουν την αγάπη. Αν τους ακούσει πιο προσεκτικά κανείς, θα καταλάβει τι εννοούν πραγµατικά: εννοούν να έρθει από κάπου ένα αίσθηµα που να τους περιβάλλει µε εύνοιες, µε περιποιήσεις, µε χάδια προς το εγώ που θα τα εισπράξει σαν να του οφείλονταν από παλιά. Περιµένουν να αγαπηθούν όπως περιµένουν να χρησιµοποιήσουν τις ιδιότητες ενός πράγµατος εξυπηρετικού που προστίθεται στην οικοσκευή τους. Εκεί οφείλεται και η σύγχυση ανάµεσα στο «µου αρέσει» και στο «αγαπώ».

Από το σηµείο αυτό αρχίζει ένας µαρασµός που διαβρώνει όλα τα αισθήµατα, τις σκέψεις, τις αποφάσεις. Οι δυνάµεις της αδράνειας θα ’θελαν να σκοτώσουν τον έρωτα και την αγάπη για να µη θυµίζουν στους ανθρώπους ότι η ζωή είναι έτοιµη να κυοφορήσει, αν το θελήσουν, και να αφήσει πίσω της και κάποια έργα. Ανίκανη να ποθήσει κάτι άλλο, η ανθρωπότητα φαίνεται να θέλει να αγκαλιάσει τον θάνατο. Μπορεί να φθάσει στην αυτοκτονία βίαια, µέσω καταστροφικότητας. Μπορεί όµως και να πορευτεί προς το ίδιο τέρµα ήσυχα, νωθρά, µέσω µικροαπολαύσεων. Τι θα ήταν δυνατόν να αποτρέψει ένα τόσο άδοξο τέλος;

12.96

Ίαν Κέρσοου

Πόσο μπορεί ένας μεμονωμένος ηγέτης να αλλάξει τον ρου της ιστορίας;

Γραμμένο από έναν από τους κορυφαίους ιστορικούς της Ευρώπης του 20ού αιώνα και συγγραφέα της βιογραφίας του Χίτλερ, το βιβλίο αυτό δείχνει αριστοτεχνικά πώς ο ανθρώπινος χαρακτήρας, συνωμοτώντας με την ευκαιρία και την τύχη, δημιούργησε τις φοβερές δεσποτικές φυσιογνωμίες της σύγχρονης εποχής. Ο 20ός αιώνας σημαδεύτηκε από την εμφάνιση ορισμένων ατόμων που έφτασαν να διευθύνουν μια τρομακτική γκάμα μηχανισμών ελέγχου, πειθούς και θανάτου. Ολόκληροι πόλεμοι ξέσπασαν και κοινωνίες αναμορφώθηκαν, συχνά με μια ανελέητη περιφρόνηση για τα πιο στοιχειώδη ανθρώπινα δεδομένα. Στις κορυφές αυτών των κοινωνιών στάθηκαν ηγετικές προσωπικότητες που έδρασαν κατά βούληση, ανεξαρτήτως συνεπειών.

Το νέο βιβλίο του Ίαν Κέρσοου είναι μια συναρπαστική, διαυγής και τολμηρή απόπειρα κατανόησης αυτών των ηγετών, που πρωταγωνίστησαν δραματικά είτε στην παγκόσμια είτε σε μια πιο περιορισμένη εθνική σκηνή (από τον Λένιν και τον Στάλιν μέχρι τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι κι από τον Τίτο μέχρι τον Φράνκο). Τι είχαν αυτοί οι ηγέτες και οι καιροί στους οποίους έζησαν που τους επέτρεψε να ασκήσουν μια τέτοια αχαλίνωτη και φονική εξουσία; Και τι οδήγησε στο τέλος αυτής της εποχής; Αντιπαραβάλλοντας μια άλλη ομάδα προσωπογραφιών (από τον Τσόρτσιλ στον Ντε Γκωλ, από τον Αντενάουερ στον Γκορμπατσόφ κι από τη Θάτσερ στον Κολ), ο Κέρσοου δείχνει πώς άλλες χώρες πήραν διαφορετικούς δρόμους. Κι ολοκληρώνει έτσι το πανόραμα των ποικίλων και απροσδόκητων τρόπων με τους οποίους η προσωπικότητα εμπλέκεται στην υπόθεση της εξουσίας.

26.90

Επιστήμες

Maniac

Μπενχαμίν Λαμπατούτ

Έλεγαν πως αποτελούσε απόδειξη για την ύπαρξη εξωγήι­νης ζωής. Μεταμόρφωσε σχεδόν κάθε επιστημονικό κλάδο με τον οποίο κατα­πιάστηκε: τα μαθηματικά, τη φυσική, τα οικονομικά, τη βιολογία, την επιστήμη των υπολογιστών. Ο Τζων φον Νόυμαν ήταν, για πολλούς, η μεγαλύτερη ιδιοφυΐα του 20ού αιώνα.

Με τον MANIAC ―τον υπολογιστή που κατασκεύασε και ο οποίος αποτέλεσε το πρότυπο για όλους τους κατοπινούς υπολογιστές― ο φον Νόυμαν έθεσε δύο στόχους. Να φτιάξει ένα όπλο ικανό να καταστρέψει τη ζωή πάνω στη Γη. Και να εφεύρει ένα νέο είδος ζωής.

Ο πρώτος στόχος επιτεύχθηκε. Χάρη στους υπολογισμούς του MANIAC, το 1952 διεξήχθη με επιτυχία η πρώτη δοκιμή της βόμβας υδρογόνου, ενός τέρατος 1.000 φορές ισχυρότερου από τη βόμβα που έπεσε στη Χιροσίμα.

Η νέα ζωή που είχε οραματιστεί ο φον Νόυμαν θα ήταν τεχνητή και θα ήταν νοήμων. Θα μπορούσε να σκέφτεται, να μιλάει, να γράφει, θα μπορούσε να αναπαράγεται. Και να παίζει, σαν παιδί.

Για δεκαετίες οι ιδέες του φον Νόυμαν παρέμεναν θεωρητικές ασκήσεις στο χαρτί. Όχι πια.

Από τη διανοητική φρενίτιδα της Ευρώπης του Μεσοπολέμου μέχρι το Πρόγραμμα Μανχάτταν, και από το ψυχροπολεμικό δόγμα της Αμοιβαία Εξασφαλισμένης Καταστροφής έως την αναμέτρηση του Νοτιοκορεάτη γκραν μαιτρ Λη Σεντόλ με την τεχνητή νοημοσύνη του AlphaGo, το MANIAC μιλά για τους εφιάλτες που γεννήθηκαν μέσα από τα τρελά όνειρα της λογικής, διηγούμενο την ιστορία της νέας θεότητας που έπλασε ο άνθρωπος, και η οποία σήμερα απειλεί να τον αντικαταστήσει.

18.00

Silvia Federici

Στο τελευταίο βιβλίο της Silvia Federici το σώμα γίνεται το διακύβευμα ανάμεσα στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, στην εκμετάλλευση και την μετατροπή της φύσης σε παραγωγική μονάδα, και σε ό,τι μπορεί ακόμα κι αντιστέκεται στον μετασχηματισμό του κόσμου και της ζωής σε επενδυτικές ροές. Συγκεκριμένα, η συγγραφέας πραγματεύεται την κρίση της μητρότητας στο πλαίσιο της αναπαραγωγής των σχέσεων εξουσίας του καπιταλισμού, την εκμετάλλευση και την βία που ασκούνται εντός αυτού του πλαισίου στα σώματα των γυναικών, όπως επίσης και τον ρόλο της επιστήμης στην πειθάρχηση αυτών.

Στο Πέρα από τα όρια του σώματος η αντίσταση πηγάζει από την εγγενή υλικότητα του ανθρώπινου σώματος που το καθιστά μέρος της ζωής στη Γη. Το πιο μύχιο, το πιο ατομικό, το σώμα της καθεμίας αποτελεί αναπόφευκτα το πιο υπερ-ατομικό, το νήμα μιας βιολογίας που έχει συνδιαμορφωθεί στο πέρασμα των χρόνων μαζί με τα πετρώματα, τα ποτάμια, τους αργούς σχηματισμούς της ανόργανης ύλης και τις πολύπλευρες μεταμορφώσεις της έμβιας ζωής.

 

 

 

14.00

Εσμέ Ουετζούν Ουάνγκ

Tο 2013 σε ένα άρθρο του Slate με τίτλο “Σχιζοφρενής είναι ο νέος Καθυστερημένος”, ο νευροεπιστήμονας Patrick House σημείωσε ότι “το χρηματιστήριο μπορεί να είναι σχιζοφρενικό όταν είναι ασταθές, ένας πολιτικός σχιζοφρενής όταν ξεφεύγει από τις γραμμές του κόμματος, ένας συνθέτης όταν είναι παράφωνος, ένα φορολογικό σύστημα όταν είναι αντικρουόμενο, ο καιρός όταν είναι κακός, ή ένας ράππερ όταν παίρνει τον τίτλο του ποιητή”. Με άλλα λόγια, η σχιζοφρένεια είναι περίπλοκη, ενοχλητική, παράλογη, απρόβλεπτη, ανεξήγητη και ολοφάνερα κακή. […] Φοβάμαι ότι η προσέγγιση της σχιζοφρένειας ως πύλης προς την καλλιτεχνική ευφυΐα ωραιοποιεί την ασθένεια με τρόπο που δεν είναι υγιής, οπότε εμποδίζει όσους υποφέρουν από σχιζοφρένεια να ζητήσουν βοήθεια.

Αν η δημιουργικότητα είναι πιο σημαντική από τη διατήρηση της αίσθησης της πραγματικότητας, τότε έχω ένα αληθοφανές επιχείρημα να παραμένω ψυχωτική, αλλά το κόστος είναι τέτοιο που ούτε εγώ ούτε οι αγαπημένοι μου άνθρωποι θα επιλέγαμε να πληρώσουμε.

Γραμμένο με την αμεσότητα κάποιου που παλεύει με τις επιπτώσεις της χρόνιας ψυχικής ασθένειας, το Όλες μου οι σχιζοφρένειες είναι ένα προσωπικό, συγκινητικό βιβλίο που φτάνει μέχρι τον πυρήνα του θέματος που πραγματεύεται. Η σχιζοφρένεια δεν είναι μία και μοναδική, ενιαία διάγνωση, και η Εσμέ Ουέιτζουν Ουάνγκ δεν γράφει μόνο για όσους συμπάσχουν μαζί της από “όλων των ειδών τις σχιζοφρένειες” αλλά και για όσους θέλουν να τις κατανοήσουν.

Εκκινώντας από το ταξίδι προς τη διάγνωση της δικής της σχιζοσυναισθηματικής διαταραχής διπολικού τύπου, η Ουάνγκ εξετάζει τη διαφωνία μέσα στην ίδια την ιατρική κοινότητα σχετικά με τις κατηγοριοποιήσεις και τις μεθόδους διάγνωσης ατόμων με ψυχική ασθένεια και στη συνέχεια εκθέτει τις εκδηλώσεις της σχιζοφρένειας στη ζωή της. Σε δοκίμια που πραγματεύονται θέματα που αφορούν τον κόσμο της μόδας ως κόσμο υψηλής λειτουργικότητας, έως τη σε βάθος παρουσίαση μιας σπάνιας μορφής ψύχωσης, και από τις αποτυχίες του συστήματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και τους κινδύνους της ιδρυματοποίησης έως την πολυπλοκότητα των σύνθετων διαγνώσεων, όπως η διαταραχή μετατραυματικού στρες και η νόσος του Λάιμ, η αναλυτική προσέγγιση της Ουάνγκ, τελειοποιημένη από την εργασία της ως πρώην ερευνήτριας στο Στάνφορντ, της επιτρέπει να εξισορροπήσει την επιστημονική έρευνα με την προσωπική αφήγηση. Μια συλλογή δοκιμίων αδιαμφισβήτητης δύναμης, το Όλες μου οι σχιζοφρένειες διαλύει τις παρανοήσεις και φωτίζει μια κατάσταση εδώ και καιρό παρεξηγημένη

17.50