Βλέπετε 256–270 από 979 αποτελέσματα

Λογοτεχνία

Ξένη λογοτεχνία

Νορίλσκ

Καρίλ Φερέ

Ο συγγραφέας αστυνομικών πολιτικών θρίλλερ Καρύλ Φερέ, δεινός ταξιδευτής σε πολλά μέρη του πλανήτη, δέχεται μια πρόταση από δύο εκδότριές του: να ταξιδέψει και να γράψει για μία από τις πιο τερατώδεις πόλεις του κόσμου, το Νορίλσκ στη μακρινή Σιβηρία, με το μεγαλύτερο ποσοστό μόλυνσης της ατμόσφαιρας, όπου η θερμοκρασία κυμαίνεται ανάμεσα στους 20 με 60 βαθμούς Κελσίου υπό το μηδέν.
Το παλιό γκουλάγκ, που έστησε ο Στάλιν για την εξόρυξη νικελίου και σπάνιων ορυκτών, σήμερα συνεχίζει να λειτουργεί από τον Πούτιν και τους ολιγάρχες, ενώ τα σοβιετικά κτίρια καταρρέουν. Κανείς δεν μπορεί να το επισκεφτεί χωρίς άδεια από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας, τη διάδοχο της ΚαΓκεΜπέ.

Προσδόκιμο ζωής των κατοίκων της οικτρό. Δυο μήνες το χρόνο απόλυτο σκοτάδι. Κρύο που το χειμώνα μπορεί να φτάσει και τους μείον 60 βαθμούς Κελσίου. Κανένα ζώο, κανένα δένδρο, τίποτα απολύτως. Ο συγγραφέας παραδόξως αποδέχεται την πρόταση και καλεί για συνοδό του έναν ήρωα κάποιων μυθιστορημάτων του: τον μονόφθαλμο Μακ Κας, το Τέρας με τα ευγενικά αισθήματα και τη μεγάλη τρέλα – αλλά αυτήν τη μοιράζονται.

Το βιβλίο είναι το χρονικό ενός ταξιδιού σε μια κόλαση όπου οι άνθρωποι που συναντάμε, μεταλλωρύχοι κυρίως, με τον τρόπο του Φερέ μας οδηγούν στο φως, χάρη στη δική τους τρέλα και στα δυνατά τους αισθήματα.
Από αυτό το ταξιδιωτικό χρονικό προέκυψε το σπουδαίο μυθιστόρημα του Καρύλ Φερέ Led – Πάγος του 2022.

12.51

Ξένη λογοτεχνία

Για την αγάπη της Έλενας

Γιασμίνα Χάντρα

Σε κάποιο ξεχασμένο χωριό της μεξικανικής πολιτείας της Τσιουάουα, η Έλενα και ο Ντιέγκο αγαπιούνται από μικρά παιδιά. Ως τη μοιραία ημέρα που η Έλενα βιάζεται μπροστά στα μάτια του έντρομου Ντιέγκο, ανίκανου εκείνη τη στιγμή να αντιδράσει για να τη βοηθήσει. Τα όνειρα της αιώνιας αγάπης τους γίνονται χίλια κομμάτια κι η Έλενα εγκαταλείπει το χωριό για το Χουάρες, μια από τις πιο επικίνδυνες πόλεις της χώρας, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Τα ίχνη της χάνονται και οι περιστάσεις οδηγούν τον Ντιέγκο να φύγει και να την αναζητήσει στην κόλαση της μεγαλούπολης όπου κυριαρχούν η παρανομία, η βία και τα καρτέλ. Ο Ντιέγκο, στην προσπάθειά του να ξαναβρεί τον έρωτα της ζωής του, θα βυθιστεί σταδιακά στη στυγνότητα και στη διαφθορά του Χουάρες και θα έρθει αντιμέτωπος με τους χειρότερους εφιάλτες. Με αφετηρία μια αληθινή ιστορία, ο Γιασμίνα Χάντρα αφηγείται δεξιοτεχνικά ένα σκληρό οδοιπορικό όπου η αθωότητα και η αγάπη παλεύουν να επιβιώσουν μέσα σ’ έναν κόσμο κυριολεκτικά ανελέητο.

15.50

Ξένη λογοτεχνία

Η πτήση του Ίκαρου

Ρεμόν Κενό

Παρίσι, 1896. Ένας συγγραφέας ονόματι Υμπέρ Λυμπέρ ανακαλύπτει σοκαρισμένος ότι ο Ίκαρος, ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματός του, έχει εξαφανιστεί και προσλαμβάνει τον ντετέκτιβ Μορκόλ για να τον βρει, ώστε να μπορέσει να ολοκληρώσει το έργο του. Έχοντας δραπετεύσει από τις σελίδες του χειρογράφου, ο Ίκαρος περιπλανιέται στο Μονπαρνάς, όπου μαθαίνει να πίνει αψέντι και να φλερτάρει, μπλέκοντας σε σπαρταριστές περιπέτειες και αναπτύσσοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα μέσα μεταφοράς. Σύντομα, το χειρόγραφο θα εγκαταλείψουν δύο ακόμα χαρακτήρες με σκοπό να αναζητήσουν τον Ίκαρο, ο οποίος στο μεταξύ έχει βρει δουλειά σε ένα συνεργείο αυτοκινήτων.

 

17.20

Ξένη λογοτεχνία

Θα γίνω ποτάμι

Σέλι Ριντ

Δεκαετία του 1940. Η δεκαεφτάχρονη Βικτόρια, η μόνη γυναίκα που έχει απομείνει στην οικογένεια Νας, έχει αναλάβει μόνη της το νοικοκυριό, ενώ οι άντρες δουλεύουν στο οικογενειακό κτήμα με ροδάκινα στην Αϊόλα του Κολοράντο. Ο Γουίλσον Μουν είναι ένας περιπλανώμενος νεαρός εκτοπισμένος από τη γη της φυλής του. Η τυχαία τους συνάντηση στη γωνία ενός δρόμου θα αλλάξει ριζικά τις ζωές τους. Και όταν τα πράγματα εξελιχθούν διαφορετικά απ’ ό,τι περίμεναν, η Βικτόρια θα εγκαταλείψει τη μόνη ζωή που γνώριζε ως τότε και θα απομονωθεί στην άγρια φύση, παλεύοντας να επιβιώσει. Οι εποχές αλλάζουν και η Βικτόρια βρίσκει στο πανέμορφο αλλά άγριο τοπίο το νόημα και τη δύναμη να προχωρήσει και να φτιάξει από την αρχή όλα όσα έχασε. Και θα το κάνει, ακόμα κι όταν ο ποταμός Γκάνισον απειλήσει να πνίξει τον τόπο της – τα σπίτια, τις φάρμες και το λατρεμένο οικογενειακό τους κτήμα.

Μια εκθαμβωτική διερεύνηση του φυσικού κόσμου, που σιγά σιγά αλλάζει, και ταυτόχρονα ένα αλησμόνητο μυθιστόρημα ενηλικίωσης. Μας φανερώνει τι σημαίνει να οδηγείς τη ζωή σου σαν να είναι ποτάμι – να συγκεντρώνεσαι και να ρέεις, να βρίσκεις τον δρόμο προς τα εμπρός, ακόμα κι όταν το ποτάμι έχει φράξει.

Μια συγκινητική ιστορία για την απώλεια, αλλά και μια ιστορία για το πώς βρίσκεις σπίτι, οικογένεια, δύναμη –και αγάπη– εκεί που δεν το περιμένεις.

17.70

Ελληνική λογοτεχνία

Οξυγόνο

Ξένια Κουναλάκη

Μια παρέα φοιτητών, ένα καλοκαίρι του ’90, κάνει ελεύθερο κάμπινγκ, όταν ο Νικόλας, ο πιο χαρισματικός απ’ όλους, πνίγεται στην προσπάθειά του να βγάλει έναν ροφό από τη θάλασσα. Ο πατέρας πενθεί τον γιο του· οι φίλοι θυμούνται και εξιδανικεύουν τον πεισματάρη φίλο τους.

Είκοσι χρόνια αργότερα, οι ίδιοι άνθρωποι ξαναβρίσκονται στο νησί για το μνημόσυνο του Νικόλα και αναλογίζονται τις δικές τους καθημερινές ασφυξίες και απώλειες: τα όρια του γάμου και της οικογένειας, τη φθορά του σώματος, το τέλος της γονιμότητας, την επαγγελματική αβεβαιότητα, τον θάνατο που πλησιάζει.

Ο καθηγητής Νομικής διαβάζει Φίλιπ Ροθ και ταυτίζεται μαζί του, η γυναίκα του προσπαθεί να καταπολεμήσει την ηττοπάθεια της μέσης ηλικίας, ο εισοδηματίας φίλος τους ζει αποτραβηγμένος και παρατηρεί τις ζωές των άλλων, η ψυχίατρος-μετανάστρια στη Βιέννη βλέπει την Ελλάδα να απομακρύνεται από την Ευρώπη, η συγγραφέας της παρέας αγωνίζεται να κάνει παιδί με κάθε τρόπο προκειμένου να δώσει νόημα στη ζωή της.
Με φόντο πάντα την ανάμνηση του φίλου τους, που πρόλαβε και πέθανε νέος, οι ζωές τους διασταυρώνονται και πλέκονται στον θρήνο και τη νοσταλγία για τα χρόνια που πέρασαν, στην κρίση της χώρας, αλλά και τη δική τους, την προσωπική.

16.00

Ελληνική λογοτεχνία

Συμμαθήτριες

Νανά Ρούσσου

Πέντε γυναίκες, συμμαθήτριες από το Αρσάκειο και πολύ φίλες τότε, που είχαν να συναντηθούν όμως όλες μαζί από τα σχολικά τους χρόνια, παίρνουν ξαφνικά ένα παράξενο και αναπάντεχο μήνυμα που τις αφορά όλες. Από εκείνη τη στιγμή η ζωή τους αλλάζει ορμητικά, συμπαρασύροντας και τις ζωές των ανθρώπων γύρω τους. Νέα πρόσωπα εμφανίζονται, παλιές και δεδομένες καταστάσεις ανατρέπονται, καινούρια προβλήματα απαιτούν τη λύση τους. Ωστόσο η οικειότητα, η σύμπνοια και η συνενοχή των σχολικών τους χρόνων, σαν ευρήματα πολύτιμα μιας σπουδαίας ανασκαφής, βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια και φωτίζουν το παρόν και το μέλλον τους.

14.84

Τσάρλι Μόρλαντ

Οι εκδόσεις Όγδοο παρουσιάζουν στην ελληνική γλώσσα, ένα από τα καλύτερα βιβλία εισαγωγής στον κόσμο της Μουσικής που κυκλοφορούν διεθνώς, από τον παγκόσμιο εκδοτικό κολοσσό DK.

Ένας πλήρης οδηγός για παιδιά – 96 σελίδες με εξαιρετική εικονογράφηση και σκληρό εξώφυλλο, που προσεγγίζει τη Μουσική σε όλο το φάσμα της.

Τι μας κάνει να χορεύουμε και πώς η μουσική βελτιώνει το μυαλό μας; Μουσικά όργανα, ορχήστρες, προσωπικότητες που σφράγισαν την ιστορία της Μουσικής, από τους κλασικούς συνθέτες μέχρι τις μοντέρνες ποπ και ροκ μπάντες, αλλά και σύγχρονα φαινόμενα όπως το hip-hop και η K-pop.

Bασικά στοιχεία θεωρίας, όλα τα μουσικά όργανα, πώς δημιουργείται ένα τραγούδι, από την παρτιτούρα μέχρι την παραγωγή και την εκτέλεση, το στούντιο και την κυκλοφορία, όλα τα είδη Μουσικής και προτεινόμενες αντιπροσωπευτικές λίστες τραγουδιών, θα κάνουν τους μικρούς και μεγαλύτερους μουσικόφιλους να εξοικειωθούν με τον μαγικό κόσμο της Mουσικής και θα τους κεντρίσουν το ενδιαφέρον να ανακαλύψουν και να μάθουν τα πάντα γύρω από τη Μουσική.

Γιατί όχι, και να ξυπνήσουν μικρά και μεγάλα ταλέντα δίνοντας το ερέθισμα σε μελλοντικούς μουσικούς να μπουν στον μαγικό αυτόν κόσμο.

Ένα ιδανικό δώρο – επένδυση για παιδιά κάθε ηλικίας.

22.00

Soloup

«Πώς ν’ αναμετρηθείς με αυτόν τον Δράκο;» γράφει ο Καζαντζάκης για τον Ζορμπά.

Πώς ν’ αναμετρηθείς με δυο δράκους σήμερα, με τον Νίκο Καζαντζάκη και με τον Ζορμπά, χρησιμοποιώντας μάλιστα τη γλώσσα των κόμικς για ν’ αποδώσεις εκ νέου το εμβληματικό και πολυμεταφρασμένο μυθιστόρημα Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά;
Έχοντας επιπλέον ν’ αντιπαλέψεις τον μύθο και την κυρίαρχη εικόνα του χαρακτήρα, όπως ενσαρκώθηκε από τον Άντονι Κουίν στην ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη Zorba the Greek;

Ζωή, έρωτας, Θεός, θάνατος αλλά και Διόνυσος, Βούδας, Νίτσε, Μπερξόν, Σαίξπηρ, Δάντης, Ροντέν…
Ο Soloύp στο graphic novel ΖΟRΜΠΑΣ, ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΕΤΡΑ ΩΡΑΙΟΤΑΤΗ δεν κάνει μια απλή μεταφορά αλλά επιχειρεί να επαναφηγηθεί τα επεισόδια του συγκεκριμένου μυθιστορήματος.
Επεμβαίνει στη ροή, αναδιατάσσει τις εμβόλιμες ιστορίες ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί ν’ αποφύγει τα ισχυρά στερεότυπα του κινηματογραφικού Ζορμπά.
Ακολουθώντας έτσι το πνεύμα του καζαντζακικού κειμένου, προτείνει μια νέα αφήγηση λόγου και εικόνας, ένα νέο ταξίδι, φιλοσοφικό, γκροτέσκο, τραγικό, στον σύγχρονο αναγνώστη.

25.50

Ξένη λογοτεχνία

Μαντάμ Μποβαρί

Γκυστάβ Φλομπέρ

Μια νέα γυναίκα στη βόρεια Γαλλία ονειρεύεται να ξεφύγει από το οικογενειακό της περιβάλλον, να βρει τον άνδρα της ζωής της και να κάνουν μαζί τη μεγάλη ζωή, στα μεγάλα σαλόνια. Τα όνειρά της θρέφονται από τα ρομαντικά μυθιστορήματα που της κρατούν συντροφιά. Το όνομά της: Έμμα Ρουό. Είναι καλοαναθρεμμένη, κομψή, ντύνεται με περισσή φροντίδα και προσέχει την εμφάνισή της. Το όνειρό της φαίνεται να γίνεται πραγματικότητα όταν εμφανίζεται μπροστά της ο επαρχιακός γιατρός Σαρλ Μποβαρί, ο οποίος σαγηνεύεται από την ομορφιά της.

Όταν αποδεσμευθεί από έναν στενόχωρο γάμο, χάρη στην εύνοια της τύχης (ή σε κατάρα;), ο Σαρλ θα ζητήσει την Έμμα από τον πατέρα της. Ο γάμος αναγεννά την Έμμα – όμως εκείνη δε θα βρει την ευτυχία πλάι στον καλοσυνάτο μα άοσμο και άγευστο Σαρλ, ούτε όταν έρθει η κόρη τους στη ζωή.

Κάπου εκεί θα μπει στη ζωή της Έμμας ο Ροντόλφ. Και αργότερα, ο Λεόν. Η Έμμα Μποβαρί θα ζήσει μια σειρά από απόκρυφα ερωτικά πάθη που θα την οδηγήσουν στην κατάρρευση, τόσο την ίδια, όσο και την οικογένειά της.

Μυθιστόρημα εμβληματικό στην ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας, έργο-σταθμός, η ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΙ σκανδάλισε στην εποχή της, οδήγησε τον συγγραφέα στο δικαστήριο, πάνω απ’ όλα όμως δημιούργησε έναν θρύλο που συνεχίζει να συγκινεί και να γοητεύει μέχρι σήμερα.

Το κλασικό έργο του Γκιστάβ Φλομπέρ παραδίδεται σήμερα σε νέα, εξαιρετική μετάφραση της Ρίτας Κολαΐτη, με χρονολόγιο, με ένα εκπληκτικό δοκίμιο του Τιερί Λαζέ, αλλά και με αναφορές στην περίφημη δικαστική μάχη στην οποία ενεπλάκη ο συγγραφέας.

16.60

Ξένη λογοτεχνία

Οι άνθρωποι της κοκαΐνης

Νίκος Μαράκης

Οι άνθρωποι της κοκαΐνης

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, ο έκπτωτος Ρώσος πρίγκιπας Στέργιος Μικάλεφ καταφεύγει στη Δυτική Ευρώπη, επιβιώνοντας ως χορευτής, πλαστογράφος και σοφέρ, πριν φτάσει τελικά στην Αθήνα του Μεσοπολέμου. Περιπλανιέται στον υπόκοσμο του Πειραιά, στα στέκια των κοκαϊνομανών του περιθωρίου αλλά και της υψηλής κοινωνίας, γίνεται μέλος μιας συμμορίας μαστροπών και εμπόρων ναρκωτικών, μπαίνει και βγαίνει στη φυλακή. Καμία από τις περιπέτειές του, όμως, δεν τον σημαδεύει τόσο καθοριστικά όσο η επεισοδιακή του σχέση με τη Ζελίκα Βρανά, μια γυναίκα με μυστηριώδες παρελθόν, σαδιστικό χαρακτήρα και γοητεία στην οποία δεν μπορεί να αντισταθεί κανείς, παρά τις καταστροφικές συνέπειες που έχει ο έρωτάς της. Ο Νίκος Μαράκης (1904-1972) είναι, μετά τον Γιάννη Μαρή, ο δεύτερος πιο σημαντικός Έλληνας αστυνομικός συγγραφέας κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες. Πριν γίνει γνωστός από τις ιστορίες του σκληρού ντετέκτιβ Τζιμ Κάρβα και της μοιραίας γυναίκας Φροϊλάιν Γκοστ στις σελίδες του περιοδικού «Μάσκα», ο Πειραιώτης συγγραφέας και δημοσιογράφος εκδίδει το 1932 τη νουβέλα «Οι Άνθρωποι της κοκαΐνης. Απ’ τα χειρόγραφα ενός Ρώσου εμιγκρέ». Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον, αλλά ολότελα ξεχασμένο μέχρι σήμερα λογοτεχνικό κείμενό του, που αξίζει να διαβαστεί και ως ένας σημαντικός «κρίκος» στην εξέλιξη της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας και τη σχέση της με το Απόκρυφο μυθιστόρημα.

Οι άνθρωποι της κοκαΐνης

Τι κακή συνήθεια είναι να παίρνει κανείς κοκαΐνη… Είχα αδυνατίσει τρομερά απ’ την κατάχρηση. Καταλάβαινα μάλιστα μια γενική ατονία σ’ όλο μου το κορμί. Κι ανέπνεα τόσο δύσκολα… Ήθελα να ξεχάσω. Κι ύστερα ήρθε το όπιο. Κι αργότερα πάλι η κοκαΐνη, γιατί δεν ήταν εύκολο στην Αθήνα να βρίσκει κανείς το δηλητήριο αυτό. Κιόλας η χρήση του είχε ανάγκη από τόσες προετοιμασίες. Τις νύχτες γύριζα άνεργος χωρίς σκοπό. Μου ‘χε κοστίσει πάρα πολύ ο έρωτας αυτός. Περπατούσα αστόχαστα στους δρόμους, έχασκα μπροστά στις φωτεινές βιτρίνες και αργά ξέπεφτα σε ύποπτα κέντρα. Η Αθήνα τη νύχτα: μια κίνηση κάτω από χιλιάδες ηλεχτρικά λαμπιόνια. Αυτοκίνητα, τραμ, μπενζίνα, κοκαΐνη, όπιο, χασίς, καμπαρέ. Μπαλαρίνες ξανθές της οπερέτας που χόρευαν σπις. Χορεύτριες των βαριετέ. Μεθύσι δίπλα σ’ αδειανές μποτίλιες σαμπάνιας, σμόκιν. Και πιο έξω: μπαγλαμάς, ούτι, αργιλές, ζωνάρι, βρώμικα γυναικεία κορμιά, περισσέματα των χαρεμιών της Ανατολής, κοντά σε βρώμικες ξύλινες παράγκες που μέσα θρηνούσαν τον έρωτα στις στροφές παλιών αμανέδων.

11.00

Τσαρλς Ντίκενς

Τα Έγγραφα Πίκγουικ είναι το πρώτο μυθιστόρημα (1836) του Ντίκενς και ένα από τα κορυφαία σατιρικά έργα της αγγλικής λογοτεχνίας, με το οποίο ο εικοσιτετράχρονος τότε συγγραφέας έγινε πασίγνωστος μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Για πρώτη φορά στα ελληνικά.

22.00

Τσαρλς Ντίκενς

Τα Έγγραφα Πίκγουικ είναι το πρώτο μυθιστόρημα (1836) του Ντίκενς και ένα από τα κορυφαία σατιρικά έργα της αγγλικής λογοτεχνίας, με το οποίο ο εικοσιτετράχρονος τότε συγγραφέας έγινε πασίγνωστος μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Για πρώτη φορά στα ελληνικά.

22.00

Αλμπέρ Καμύ

Στον τόμο συγκεντρώνονται τριάντα τρία κείμενα από δημόσιες παρεμβάσεις του σπουδαίου νομπελίστα συγγραφέα. Η φήμη του ως δημιουργού και το κύρος του ως διανοούμενου είχαν καταστήσει τις απόψεις του περιζήτητες παντού. Ο εξεγερμένος Αλμπέρ Καμύ τοποθετείται στο επίκεντρο του παραλόγου, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τόσο την κοινή μας μοίρα όσο και την ατομική ελευθερία του καθενός. Κινούμενος με ηθική συνέπεια από το ένα ζήτημα στο άλλο, εκφράζει και αποσαφηνίζει μια στράτευση η οποία σκοπό έχει να ξαναδώσει φωνή, πρόσωπο και αξιοπρέπεια σε εκείνους που τα στερήθηκαν εξαιτίας μισού αιώνα σάλου και οργής. Παράλληλα, θίγει την εσφαλμένη χρήση των λέξεων και την υπερβολή των ιδεών που μεταμόρφωσαν τον άνθρωπο σε λύκο για τον ίδιο του τον εαυτό. Υπάρχει μια “Κρίση του Ανθρώπου”. Ο Καμύ την καταγράφει και την εξηγεί, διατυπώνοντας συστηματικά τις αιτίες και τα συμπτώματά της. Γνωρίζει ότι αυτό που διακυβεύεται είναι ο πολιτισμός και το αίσθημα αδελφοσύνης που ενώνει τους ανθρώπους στον αγώνα τους ενάντια στο πεπρωμένο τους. “Προτιμώ τους στρατευμένους ανθρώπους από τις στρατευμένες λογοτεχνίες. Θάρρος στη ζωή και ταλέντο στο έργο δεν είναι και λίγο”, έγραφε στα Σημειωματάριά του

18.00

Φίοντορ Ντοστογιέφσκι

Οι “Σημειώσεις από το υπόγειο” είναι ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα που καταλαμβάνει περίοπτη θέση στο ντοστογιεφσκικό λογοτεχνικό σύμπαν και σηματοδοτεί τη νέα εποχή των μεγάλων μυθιστορημάτων. Πολλές από τις ιδέες που δοκιμάζει ο συγγραφέας εδώ θα τις δούμε πολύ σύντομα να εμφανίζονται στους εμβληματικούς ήρωες των αριστουργημάτων του. Σε κανένα άλλο μυθιστόρημα, όμως, ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι δεν θα επαναλάβει αυτό το ιδιότυπο ύφος γραφής των Σημειώσεων, ένα ύφος που με το λογοτεχνικό του σφρίγος και την καλλιτεχνική του αρτιότητα θα σφραγίσει με ανεπανάληπτο τρόπο αυτό το πρωτοποριακό έργο.

Στις “Σημειώσεις” ο Ντοστογιέφσκι συνθέτει αριστοτεχνικά έναν από τους σπουδαιότερους και επιδραστικότερους αντι-ήρωες της σύγχρονης λογοτεχνίας και εγκαινιάζει μια νέα πνευματική και καλλιτεχνική παράδοση, που η βαθιά επιρροή της θα φανεί αργότερα τόσο στη λογοτεχνία και τις τέχνες όσο και στον φιλοσοφικό στοχασμό. Ο άνθρωπος του υπογείου είναι ένας άνθρωπος άρρωστος, απωθητικός, ανυπόφορος, δυστυχισμένος. Στις σημειώσεις του μας εξομολογείται τις ατέρμονες ήττες και τις ταπεινώσεις του, και εκτοξεύει με λύσσα τους μύδρους του ενάντια σε ό,τι δεν σέβεται την ελευθερία της βούλησης. Η ανελέητη κριτική που εξαπολύει έρχεται να κλονίσει τις ομοιογενοποιητικές κοινωνικές νόρμες και να αναδείξει το πολυφωνικό χάος της συνείδησης και την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Οι εξομολογήσεις του υπόγειου ανθρώπου αποτελούν μια υποδειγματική σπουδή στην έννοια του παραλόγου, όπου τη θέση του παραλόγου κατέχει η ίδια η πραγματικότητα. Ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, έχοντας στο επίκεντρο τον άνθρωπο, μας παραδίδει ένα συγκλονιστικό λογοτεχνικό έργο και ένα μνημείο κοινωνικής κριτικής και αμφισβήτησης.

12.60

Ξένη λογοτεχνία

Οι δαιμονισμένοι

Φίοντορ Ντοστογιέφσκι

OΤΑΝ ΤΟ 1871 ΠΡΩΤΟΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΑΝ ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΙΣΜΕΝΟΙ, το κατεξοχήν πολιτικό και προφητικό μυθιστόρημα του Ντοστογέφσκι, θύελλα αντιδράσεων ξέσπασε στους λογοτεχνικούς και πολιτικούς (κατά κύριο λόγο στους επαναστατικούς) κύκλους της Ρωσίας. Μια τεράστια συζήτηση άνοιγε κι ένας πόλεμος κηρυσσόταν εναντίον του «μεταμελημένου» πρώην θανατοποινίτη συγγραφέα και πρώην κατάδικου της Σιβηρίας. Τα γεγονότα που βρήκαν απήχηση στο μυθιστόρημα ήταν η «υπόθεση Νιετσάγεφ», η δραστηριότητα της οργάνωσης «Λαϊκή Εκδίκηση» κι η δολοφονία από πέντε μέλη της ενός φοιτητή. Το ενδιαφέρον του Ντοστογέφσκι τράβηξαν οι ιδεολογικές και οργανωτικές αρχές των μηδενιστών, οι συνεργοί στο έγκλημα και η προσωπικότητα του αρχηγού τους Σ. Γ. Νιετσάγεφ. Το πλούσιο πραγματολογικό υλικό του το προσέφεραν η επαναστατική βιβλιογραφία, οι εφημερίδες της εποχής και τα πρακτικά της πολύκροτης δίκης –της πρώτης μέχρι τότε ανοιχτής πολιτικής δίκης–, οι απολογίες και τα πολιτικά μανιφέστα των κατηγορουμένων.

«Στο έργο που γράφω τώρα για το περιοδικό Ρούσκιι Βέστνικ εναποθέτω πολλές ελπίδες, όχι όμως από λογοτεχνική άποψη όσο από ιδεολογική. Θέλω να πω κάποιες σκέψεις μου, ακόμα κι αν χαθεί η καλλιτεχνική αξία του έργου αυτού. Με απασχολούν σοβαρά όσα έχουν μαζευτεί στην καρδιά και στο μυαλό. Δεν με πειράζει αν καταλήξει σε “κατηγορώ’’, εγώ θα τα έχω πει. Ελπίζω να έχει επιτυχία», γράφει στις 25 Μαρτίου 1870.

Δεν διστάζει παράλληλα να περιγελάσει, δηκτικότατα, τις «ουτοπίες» του Φουριέ, του Τσερνισέφσκι (που το κλασικό πια μυθιστόρημά του Τί να κάνουμε; είχε γίνει η βίβλος της ανήσυχης κι επαναστατικής νεολαίας), καθώς και μερικά ακόμα ιερά τέρατα της ρωσικής λογοτεχνίας όπως ο φίλος του Τουργκένιεφ κι ο Γκρανόφσκι.

Η ιστορία των Δαιμονισμένων εξελίσσεται με επίκεντρο την «αμφιλεγόμενη» προσωπικότητα του μηδενιστή Πιότρ Βερχοβένσκι (Νιετσάγεφ) και την αινιγματική και δαιμονική φιγούρα του Νικολάι Σταβρόγκιν («κακός… προσωπικότητα τραγική, χαρακτήρας που ξεχωρίζει εξαιρετικά με την ιδιομορφία του, αλλά χαρακτήρας ρωσικός… Τον πονάω», δηλώνει ο συγγραφέας, που βαθιά μέσα του κρύβει έναν Σταβρόγκιν – όπως υποστηρίζει στο ομώνυμο εξαιρετικό άρθρο του ο Μπερντιάγεφ). Τις δύο αυτές δαιμονικές φιγούρες πλαισιώνουν ο φιλελεύθερος-ιδεαλιστής και πατέρας του μηδενιστή, ο Στεπάν Τροφίμοβιτς, και οι «ιδεολόγοι» (Σάτοφ, Κυρίλλοφ, Σιγκαλιόφ). Και γύρω από αυτούς, τραγικές φιγούρες οι γυναίκες. Τρεις γυναίκες και ο «απόλυτος», «θανατηφόρος» έρωτάς τους για τον Σταβρόγκιν (για να μην αναφερθούμε στην άνευ όρων λατρεία που του δείχνει η κυριαρχική, αρχόντισσα μητέρα του, ο ανταγωνισμός, η στωικότητα, η περηφάνια, το πάθος των οποίων αποτελούν πλούσιο υλικό για μελέτη του γυναικείου ψυχισμού.

 

33.00