Γαστρονομία

Μπορεί το φαγητό βασικά να είναι σωματική ανάγκη, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Είναι εμπειρία, είναι γνώση, είναι αντίληψη, είναι κουλτούρα, αλλά, πάνω απ’ όλα, είναι ανάμνηση. Αυτό το κομμάτι της ακούσιας μνήμης που ζωντανεύει μέσα στο μυαλό και μας κάνει να ξαναζήσουμε στιγμές –συνήθως όμορφες και ξέγνοιαστες‒ καθιστά το φαγητό πολύτιμο, τόσο πολύτιμο όσο ήταν και η μαντλέν για τον Μαρσέλ Προυστ. Σε ένα πολύ συγκινητικό απόσπασμα από το Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο περιγράφει το πώς η γεύση ενός κομματιού μαντλέν μαζί με τσάι από φλαμούρι τον ταξίδεψε στα χρόνια της παιδικής του ηλικίας και στα καλοκαίρια που περνούσε στο σπίτι της θείας του στη γαλλική επαρχία. Η κουλτούρα του φαγητού, η γνώση που αποκτάει κανείς με τα χρόνια, δεν περιορίζεται σε αυτά που τρώει, σε όσα έχει δοκιμάσει ως γεύσεις και μπορεί να συνδέσει με τη μνήμη του. Μπορεί να έρθει και μέσα από τα βιβλία, την ανάγνωση κάθε είδους λογοτεχνικού κειμένου, όπως ο άπληστος Γαργαντούας του Ραμπελαί ή η Λωξάντρα της Μαρίας Ιορδανίδου, που δημιουργεί έναν ολόκληρο κόσμο μέσα σε μια πολίτικη κουζίνα, επίσης μέσα από αφηγήσεις και στοχασμούς βγαλμένους από την εμπειρία ζωής μέσα σε εστιατόρια και εργαστήρια ζαχαροπλαστικής ανθρώπων όπως ο «μπαμπάς» Ζαν Ανθέλμ Μπριγιά-Σαβαρέν (Φυσιολογία της γεύσης), ο Άντονι Μπουρντέν(Η περιπλάνηση ενός μάγειρα) και ο Κρίστοφ Ρίμπατ (Στο εστιατόριο – Η κοινωνία στο πιάτο μας), ή από βιογραφίες όπως το Μαγειρεύοντας για βασιλιάδες, που αφηγείται τη ζωή και το έργο του πρώτου διάσημου σεφ Antonin Carême. Η ιστορία της γεύσης, που δείχνει τη διάρκεια που έχουν τα υλικά ‒ακόμα και τα πιάτα‒ από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αναδεικνύεται και μέσα από ιστορικές γαστρονομικές μελέτες (που για κάποιους είναι έργο ζωής). Τα Σειρήνια δείπνα – Ιστορία της διατροφής και της γαστρονομίας στην αρχαία Ελλάδα του Άγγλου ιστορικού Andrew Dalby, το συλλογικό έργο Η ιστορία της γεύσης, που επιμελείται ο Πωλ Φρίντμαν, η Πολίτικη κουζίνα των 4 εποχών της Σούλας Μπόζη, τα Μήλα του μάγειρα της Πάολας Ψαρρού για την παράδοση της μοναστηριακής τράπεζας και τη σύνδεση του φαγητού με το τελετουργικό της εκκλησίας, η Γεύση ελληνική της Εύης Βουτσινά, μιας σπουδαίας γυναίκας που ερεύνησε και κατέγραψε όσο λίγοι τη γαστρονομία παντού στην Ελλάδα, ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Από τη λίστα δεν θα μπορούσαν να λείπουν βιβλία αναφοράς για τις ρίζες της ελληνικής κουζίνας, όπως ο πέμπτος τόμος του έργου του Φαίδωνα Κουκουλέ Βυζαντινών βίος και πολιτισμός, που δίνει πληροφορίες για το φαγητό του Βυζαντίου, ή οι Δειπνοσοφιστές του Αθήναιου, που μέσα από τις συζητήσεις σε ένα συμπόσιο στις αρχές του 3 ου αι. μ.Χ. δίνονται ένα σωρό πληροφορίες για το φαγητό των Ρωμαίων (και την ελληνική του καταγωγή). Για όποιον αναρωτηθεί γιατί λείπουν από τη λίστα της Λέσχης Ανάγνωσης σημαντικά βιβλία για το φαγητό, πρέπει να διευκρινιστεί ότι η επιλογή έγινε από όσα είναι διαθέσιμα από τους εκδοτικούς οίκους. Είναι πολλά τα βιβλία που είναι εξαντλημένα.