Βλέπετε 1366–1380 από 1567 αποτελέσματα

Όλα τα προϊόντα

Ξένη λογοτεχνία

Τα θεατρικά

Αλμπέρ Καμύ

Τι είναι ο Καλιγούλας; Άγγελος που αναζητά το απόλυτο ή αιμοδιψές τέρας; Πριν από τον πόλεμο, ο Αλμπέρ Καμύ τον αντιλαμβανόταν ως έναν ήρωα του παραλόγου. Κατόπιν, η δική του εκδοχή για τον Ρωμαίο αυτοκράτορα θεωρήθηκε, μεταξύ άλλων, και μια αλληγορία για τον ναζισμό. Έκτοτε, εδώ και δεκαετίες, ο συγκεκριμένος χαρακτήρας κατατάσσεται στους πλέον πολύσημους και νευραλγικούς του σύγχρονου θεάτρου.

Στην Παρεξήγηση, η Μάρθα και η μητέρα της δολοφονούν τους πελάτες του πανδοχείου τους για να αρπάξουν τα χρήματά τους. Μια «σύγχρονη τραγωδία», όπου η δυστυχία δεν προέρχεται από μια τύφλωση, όπως στους αρχαίους Έλληνες δημιουργούς, αλλά από μια απεγνωσμένη επιθυμία για ευτυχία.

Τον Φεβρουάριο του 1905, στη Μόσχα, μια ομάδα τρομοκρατών, οι οποίοι ανήκουν στο Σοσιαλεπαναστατικό Κόμμα, οργανώνει μια βομβιστική επίθεση εναντίον του Μεγάλου Δούκα Σεργκέι, θείου του Τσάρου. Οι ιδιάζουσες καταστάσεις που προηγήθηκαν και επακολούθησαν αποτελούν τον πυρήνα των Δικαίων.

Στην Κατάσταση πολιορκίας, μια απρόβλεπτη συμφορά αναστατώνει τους κατοίκους μια παραθαλάσσιας πόλης. Πώς αντιδρούν οι άνθρωποι όταν είναι φοβισμένοι; Σε αυτόν τον τόμο συγκεντρώνονται τα τέσσερα κορυφαία δείγματα της πρωτότυπης δραματουργικής τέχνης του νομπελίστα συγγραφέα.

18.00

Ξένη λογοτεχνία

Παρεμβάσεις 2020

Μισέλ Ουελμπέκ

Το 55% του ανά χείρας τόμου περιλαμβανόταν ήδη στη δεύτερη έκδοση των Παρεμβάσεων, που κυκλοφόρησε το 2009. Η τρίτη αυτή έκδοση περιέχει επομένως κατά 45% νέα κείμενα.

Αν και δεν επιθυμώ να είμαι «στρατευμένος καλλιτέχνης», επιδίωξα στα κείμενα αυτά να πείσω τους αναγνώστες μου για την εγκυρότητα των απόψεών μου, σπανίως σε πολιτικό επίπεδο, συνήθως σε διάφορα «κοινωνικά θέματα», πού και πού σε θέματα λογοτεχνίας.

Δεν θα υπάρξει τέταρτη έκδοση. Δεν υπόσχομαι με το χέρι στην καρδιά να σταματήσω να σκέφτομαι, αλλά τουλάχιστον να πάψω να γνωστοποιώ τις σκέψεις και τις απόψεις μου στο κοινό, εκτός από περίπτωση έκτακτης και σοβαρής ηθικής ανάγκης – αν, για παράδειγμα, περάσει καμιά νομοθεσία υπέρ της ευθανασίας (δεν νομίζω ότι θα παρουσιαστούν άλλες τέτοιες έκτακτες περιπτώσεις στον καιρό που μου απομένει να ζήσω).

Προσπάθησα να ταξινομήσω αυτές τις «παρεμβάσεις» με χρονολογική σειρά, στον βαθμό που θυμόμουν χρονολογίες. Η τουλάχιστον φαινομενική ύπαρξη του χρόνου ήταν ανέκαθεν για μένα μεγάλη πηγή ενόχλησης – τι να κάνουμε όμως που έτσι είθισται να βλέπουμε τα πράγματα. Γι’ αυτή τη φορά, λοιπόν, υποχωρώ.

17.00

Ξένη λογοτεχνία

Ο πόλεμος των φτωχών

Ερίκ Βυϊγιάρ

Το 1524 οι φτωχοί ξεσηκώνονται στον Νότο της Γερμανίας. Η εξέγερση επεκτείνεται, σύντομα εξαπλώνεται στην Ελβετία και την Αλσατία. Μια μορφή ξεχωρίζει μέσα στο χάος: η μορφή ενός νεαρού θεολόγου, που μάχεται μεταξύ των εξεγερμένων. Ονομάζεται Τόμας Μύντσερ. Η τρομερή ζωή του είναι μυθιστορηματική. Αυτό σημαίνει ότι θα άξιζε να τη ζήσουμε· άρα και να την αφηγηθούμε.

Το ξέρουμε από τον καιρό του Ρουσσώ ότι η ανισότητα έχει μια πολύ παλιά και τρομερή ιστορία, που δεν έχει ακόμα τελειώσει. Ο “Πόλεμος των φτωχών” αφηγείται ένα σκληρό και όχι πολύ γνωστό επεισόδιο των μεγάλων λαϊκών εξεγέρσεων. Τον 16ο αιώνα το κίνημα της Μεταρρύθμισης των διαμαρτυρομένων ξεσηκώνεται ενάντια στην εξουσία και στα προνόμια. Γρήγορα, όμως, σημειώνει μια παύση, κάνει ένα βήμα πίσω, αστικοποιείται. Οι χωρικοί, ωστόσο, οι φτωχοί των πόλεων, στους οποίους εξακολουθούν να τάζουν την ισότητα στον ουρανό, αναρωτιούνται: «Και γιατί να μην έχουμε ισότητα τώρα, εδώ, στη γη;» Ακολουθεί μια μανιασμένη πάλη ανάμεσα στους ισχυρούς, στους συμβιβασμένους προτεστάντες, και τους άλλους, τους εξαθλιωμένους. Μερικοί θεολόγοι ηγούνται των δεύτερων.

Ο Τόμας Μύντσερ είναι ένας από αυτούς· έχει σημαδέψει τις μνήμες με την αποφασιστικότητα και τον δυναμισμό του ύφους του. Ο “Πόλεμος των φτωχών” αφηγείται την ιστορία του. Την ιστορία μιας εξέγερσης διά του λόγου, την οποία αποτυπώνει με αμεσότητα η ευρηματική δύναμη της γραφής του Ερίκ Βυϊγιάρ.

10.80

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Ξεδιάλεγμα

Τάκης Σπετσιώτης

Οι εκδόσεις Τύρφη παρουσιάζουν το ανθολόγιο Ναπολέοντα Λαπαθιώτη με τίτλο «Ξεδιάλεγμα» από τον Τάκη Σπετσιώτη. Στον τόμο ανθολογούνται «Ποιήμτα», «Στοχασμοί», «Αφηγήματα» και «Συνεντεύξεις» του ποιητή, μεταξύ των οποίων και ορισμένα αδημοσίευτα.

Σε μία εκτενή και τεκμηριωμένη βιβλιογραφικά εισαγωγή ο Τάκης Σπετσιώτης, με το δικό του ιδιόρρυθμο ύφος γραφής, παρουσιάζει σκέψεις και προβληματισμούς όσον αφορά το έργο του ποιητή, την προσωπικότητα, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο τον χειρίστηκε μέχρι τώρα η φιλολογία αλλά και η παραφιλολογία. Εδώ προκύπτει και μία κόσμια διαμαρτυρία σχετικά με το ζήτημα αυτό και γίνεται μια προσπάθεια αποκατάστασης της εικόνας του Ν. Λαπαθιώτη στο σύνολό της. Θα ήταν σφάλμα να κατακερματίσουμε το έργο και τον βίο του ποιητή κατά το δοκούν, να τον αποθεώσουμε ή να τον καταδικάσουμε όπως έγινε στο παρελθόν, άλλωστε το άστρο του Ν. Λαπαθιώτη, αυτόφωτο καθώς είναι, αποστρέφεται, αλλά και δεν χρειάζεται ωραιοποιήσεις ή  καταδίκες, είναι πέρα και στέκεται σε απόσταση απλησίαστη από όλα αυτά.

Ο λεπταίσθητος ποιητής δεν ήταν απλά ένας ομοφυλόφιλος, ένας κομμουνιστής και χρήστης ουσιών, ούτε απλώς ένα παιδί της νύχτας. Όλα αυτά, που οπωσδήποτε παίζουν καθοριστική σημασία στον βίο και το έργο του, παραμένουν πράγματα κοινότοπα και άνευ ενδιαφέροντος, αν δεν αντιληφθούμε το πρόσωπο και την αισθητική που τα ενοποιεί και τα υπερβαίνει εξακολουθητικά.

Ο Ναπολέοντας Λαπαθιώτης ανήκει σε εκείνη την κατηγορία των παγκόσμιων διανοούμενων που μετέτρεψαν την ίδια την ζωή τους σε ένα έργο τέχνης και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Επομένως κάθε απόπειρα να ενταχτεί ο βίος και το έργο του ποιητή σε ρηχές και ενοχλητικές τυποποιήσεις ή ακόμα σε φιλολογικά, ιδεολογικά ή ερωτικά στρατόπεδα θα παραμένει πάντοτε ανεπιτυχής και λανθασμένη. Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης θα διαφεύγει πάντοτε και εξακολουθητικά προς τα εμπρός, αφήνοντας πίσω του όλους όσους θα προσπαθήσουν μέσα από σχολαστικές και φιλολογικές αυταρέσκειες να τον ακινητοποιήσουν στα καθ’ υμάς. Ατόν τον Ναπολέοντα  Λαπαθιώτη θέλει να μας γνωρίσει ο Τάκης Σπετιώτης, καθ’ ύλην  αρμόδιος για την οπτική αυτή, και αυτόν ακριβώς τον άνθρωπο στο σύνολο της λαμπρότητάς του προτείνουν με το «Ξεδιάλεγμα» και οι εκδόσεις Τύρφη.

Και είναι τόσο μεγάλη η ευκολία με την οποία οι νέοι κυρίως άνθρωποι του καιρού μας προσεταιρίζονται ταυτότητες και ετερότητες, λες και το ζήτημα θα μπορούσε να είναι αυτό, με τρόπους που συνήθως άγονται και φέρονται από παγκόσμιες ή εντόπιες μόδες και συρμούς που ο φωτισμός αυτής ακριβώς της οπτικής, που αφορά το σχεδόν υπερβατικό σύνολο της μορφής του ποιητή, συνιστά την αντιπολίτευση και την προσφορά αυτού ακριβώς του βιβλίου.

Το «Ξεδιάλεγμα» του έργου του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη από τον Τάκη Σπετσιώτη φιλοδοξεί να αποκαταστήσει τη μορφή του ποιητή, καθώς αυτή έχει κατά κάποιον τρόπο διασυρθεί ακόμα και από τους υποστηρικτές του, και να την αποδώσει ατόφυα, λιτή, κομψή αξιέραστη, και εν τέλει περίλαμπρη και αισθαντική στο φως και το σκοτάδι που της αρμόζει.

18.00

Ξένη λογοτεχνία

Πιστή και ενάρετη νύχτα

Λουίζ Γκλικ

Επιτέλους, η νύχτα με τύλιξε·
έπλεα πάνω της, ή, μάλλον μέσα της,
ή με μετέφερε μαζί της, όπως ο ποταμός μεταφέρει
μια βάρκα…

από το «Μεσάνυχτα»

Μπαίνεις στον κόσμο αυτού του μαγευτικού βιβλίου διαβαίνοντας μια από τις πολλές, ονειρικές του πύλες και κάθε φορά που μπαίνεις βρίσκεσαι στο ίδιο μέρος αν και τα πάντα εκεί μέσα έχουν αναδιαταχθεί. Γυναίκα. Άντρας. Παιδί. Φως και σκοτάδι. Χρόνος άχρονος. Είναι μια ιστορία περιπέτειας, μια συνάντηση με το άγνωστο, το ατρόμητο ταξίδι ενός ιππότη στο βασίλειο του θανάτου· μια ιστορία του κόσμου που γνώριζες από πάντα, του πρώτου σου αναγνωστικού, του πρώτου παιδικού σου βιβλίου, μόνο που κάθε γνώριμη όψη του ανασκευάζεται και τρεμοφέγγει, σαν το περίγραμμα ενός ονείρου. Είναι μια ιστορία ενιαία, με μέρη, ωστόσο, μεταβλητά, αφηγηματικό πλαίσιο αινιγματικό, τόνο σπαρακτικό. Μια εξομολογητική, βαθιά προσωπική και ταυτόχρονα καθολική διαπραγμάτευση της απώλειας και του πένθους σε όλες τις μορφές τους. Η ποιητική συλλογή Πιστή και ενάρετη νύχτα απέσπασε το National Book Award 2014.

Συμπεριλαμβάνεται ένθετη η ομιλία της Λουίζ Γκλικ κατά την τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας 2020.

13.50

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Ημερολόγιο Μόσχας

Βάλτερ Μπένγιαμιν

Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν βρέθηκε στη Μόσχα για ένα δίμηνο, μεταξύ 1926 και 1927. Η καταγραφή του συγκεκριμένου ταξιδιού καταλαμβάνει περίοπτη θέση στα κείμενά του, εξαιτίας της ειλικρινούς και άτεγκτης πάλης που είχε ο Γερμανοεβραίος στοχαστής τόσο με τα κίνητρα όσο και με τη συνείδησή του. Φαίνεται ότι ο αρχικός λόγος εκείνου του ταξιδιού ήταν η Άσια Λάτσις, μια Λετονή που είχε αναδειχθεί σε σημαντική επιρροή για τον ίδιο, συναισθηματική και πνευματική.

Το ημερολόγιο του Μπένγιαμιν είναι, αφενός, η αποτύπωση μιας δύσκολης ερωτικής σχέσης όπου το αντικείμενο του πόθου είναι άπιαστο και μάλλον άπονο. Αφετέρου, είναι η ιστορία ενός αποτυχημένου ειδυλλίου με την Επανάσταση. Διότι ο Μπένγιαμιν μετέβη στη Ρωσία όχι μόνο για να αποκτήσει μια εικόνα της σοβιετικής κοινωνίας από πρώτο χέρι, αλλά και για να λάβει μια τελική απόφαση σχετικά με το αν θα γινόταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Όμως το Ημερολόγιο Μόσχας συνιστά κάτι παραπάνω από μια μαρτυρία για την ιδεολογική αμφιθυμία, τη διλημματική συνθήκη που βιώνει ένας διανοούμενος. Η αισθητική του αξία είναι επίσης μεγάλη. Γιατί ο Mπένγιαμιν αποδεικνύεται εδώ ένας από τους πιο διεισδυτικούς φυσιογνωμιστές της Μόσχας κατά τον εικοστό αιώνα, φιλοτεχνώντας ένα αλησμόνητο χειμερινό πορτρέτο της πόλης.

14.40

Γιοάν Σαπουτό

O ΡΑΪΝΧΑΡΤ ΧΕΝ (1904-2000) αποτελεί το αρχέτυπο του διανοούμενου τεχνοκράτη στην υπηρεσία του Τρίτου Ράιχ. Ο νομικός αυτός ήταν γνωστός για τις ριζοσπαστικές του θέσεις, καθώς υποστήριζε τη σταδιακή κατάργηση του Κράτους και την αντικατάστασή του από μία «κοινότητα» η οποία καθοριζόταν από τη φυλή και τον «ζωτικό χώρο» της. Ως ανώτερος γραφειοκράτης των Ες Ες –με τη λήξη του πολέμου κατέχει το βαθμό του Oberführer (στρατηγού)– συμβάλλει στην ανάπτυξη της ναζιστικής θεωρίας μελετώντας την προσαρμογή των θεσμών για το επερχόμενο Μεγάλο Ράιχ : Ποιές δομές και ποιές μεταρρυθμίσεις θα ήταν απαραίτητες ;

Μετά τον πόλεμο, ως πολίτης πλέον, ιδρύει στο Μπαντ Χάρτσμπουργκ μια σχολή διοίκησης επιχειρήσεων από την οποία, τις επόμενες δεκαετίες, θα περάσει η οικονομική και διοικητική ελίτ της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας : περίπου 600.000 στελέχη των μεγαλύτερων γερμανικών εταιρειών, δίχως να συμψηφίσουμε τους 100.000 που παρακολούθησαν προγράμματα εξ αποστάσεως, διδάχθηκαν, χάρη στα σεμινάριά του και τα εγχειρίδια που εξέδιδε τακτικά, πώς να διοικούν το «ανθρώπινο δυναμικό» ή πιο συγκεκριμένα την ιεραρχική οργάνωση στόχων, για την επίτευξη των οποίων ήταν ελεύθερος ο παραγωγός να επιλέγει τα μέσα. Την ίδια πολιτική, δηλαδή, που ακολούθησε το Τρίτο Ράιχ για να επανοπλιστεί, να οδηγήσει στη λιμοκτονία τους σλαβικούς πληθυσμούς των ανατολικών χωρών και να εξολοθρεύσει τους Εβραίους.

Με την πάροδο της δεκαετίας του 1980, άλλες μέθοδοι ήρθαν στο προσκήνιο (όπως η λιγότερο ιεραρχική ιαπωνική, για παράδειγμα ). Όμως ο ναζισμός έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των θεωριών διοίκησης και ήταν μία από τις βάσεις του σύγχρονου μάνατζμεντ.

13.05

Παναγής Παναγιωτόπουλος

Ποια είναι η ιστορία της μεσαίας τάξης στη Δύση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Ποια η σχέση της με την κατανάλωση, τον ατομικισμό και τη χειραφέτηση; Με ποιον τρόπο φτάσαμε στην πανθομολογούμενη πλέον υπαρξιακή της κρίση; Ποια η ιστορική πορεία των μεσαίων στρωμάτων στην Ελλάδα από τη δεκαετία του ’60 και μετά; Μέσα από ποιες εμπειρίες συνάφθηκε το κοινωνικό συμβόλαιο της μεταπολιτευτικής μεσαίας τάξης; Πώς γίνεται η ελληνική οικογένεια να είναι ταυτόχρονα ο βιότοπος και η καταδίκη της; Υπάρχει ακόμα κάποια ταυτότητα μεσαίων στρωμάτων στη χώρα μας ή πλέον έχουν διασπαστεί σε αντίπαλες μικρο-κοινότητες ανθρώπων οι οποίοι με δυσκολία συνυπάρχουν σήμερα στους τόπους της κοινωνικής και συναισθηματικής ερήμωσης; Η κρίση της πανδημίας θα επικυρώσει τις ανισότητες που διέπουν τις σχέσεις των μελών της παλιάς μεσαίας τάξης στην Ελλάδα ή μήπως θα αποδειχτεί ευκαιρία για μια νέα κοινωνική και πολιτισμική σύγκλιση;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτει και πασχίζει να απαντήσει αυτό το βιβλίο.

16.20

Βισουάβα Σιμπόρσκα

Η Βισουάβα Σιμπόρσκα, κορυφαία δημιουργός της μεταπολεμικής Ευρώπης, η ποιήτρια «της εμπειρίας και της σοφίας», όπως το έθεσε ένας σημαντικός κριτικός της Πολωνίας, δεν αποδέχτηκε ποτέ το ρόλο της «εφήμερης αυθεντίας». Όποτε μάλιστα την καλούσαν να σχολιάσει τους στίχους της, συνήθιζε να αποκρίνεται ως εξής: «Αυτή είναι πολύ καλή ερώτηση, ελάτε παρακαλώ την άνοιξη, γιατί χρειάζομαι λίγο χρόνο να τη σκεφτώ», ή «Πολύ καλή ερώτηση, μήπως για απάντηση να γράψω ένα ποίημα;».

Ακόμη και στην ομιλία της για την αποδοχή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας προέκρινε ένα ταπεινό «δεν ξέρω», μια φράση σεμνή αλλά τόσο ουσιαστική για την ίδια, καθώς εκεί ριζώνει το λεπταίσθητο, ειρωνικό της ύφος, σε μια ακαταπόνητη απορία που κινεί την ατέρμονη αναζήτηση μες στην αβέβαιη πλάση και την περίπλοκη πραγματικότητά της.

Κεντρικός πυλώνας στο απαράμιλλο έργο της Βισουάβα Σιμπόρσκα είναι ο στοχασμός πάνω στο σύνθετο νόημα της μοίρας μας. Είχε εξάλλου το χάρισμα να αναδεικνύει τις πιο αθέατες πτυχές των δήθεν ασήμαντων πραγμάτων της καθημερινότητας. Διαβάζουμε την ποίησή της και μας συνοδεύει σχεδόν ασταμάτητα το αίσθημα της κατάπληξης που, κατά τα λοιπά, αποτελεί και βασικό κίνητρο της δικής της «ποιητικής φιλοσοφίας». Η κατάπληξη αυτή αφορά στο μακρόκοσμο όσο και στο μικρόκοσμο, αφορά στον άνθρωπο, που μπορεί να είναι τόσο τραγικός όσο και κωμικός, αφορά στην καθεμία ύπαρξη, στα ζώα, στα φυτά, στα άψυχα αντικείμενα. Τα πάντα χωρούν στην ποίησή της.

14.40

Ξένη λογοτεχνία

Το σκάνδαλο του αιώνα

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

«Δε θέλω να με θυμούνται για το ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ ΜΟΝΑΞΙΑ, ούτε για το βραβείο Νομπέλ, αλλά για την εφημερίδα».GABRIEL GARCÍA MÁRQUEZ

Σε αυτή την έκδοση συγκεντρώνονται πενήντα δημοσιογραφικά κείμενα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αντιπροσωπευτικά της πολυετούς καριέρας του στον Τύπο – όταν εργαζόταν ως μαχόμενος δημοσιογράφος κυνηγώντας… σκάνδαλα, ενώ παράλληλα έγραφε τα μυθιστορήματα που του χάρισαν το Βραβείο Νoμπέλ το 1982. Από τα πρώτα του κείμενα, σε εφημερίδες της Κολομβίας, έως τα εκτενέστερα, πιο μυθιστορηματικά, ρεπορτάζ του από το Παρίσι και τη Ρώμη, και τη στήλη που διατηρούσε στην ισπανική El País, αποκαλύπτεται ένας σπουδαίος συγγραφέας, ένας φανατικός της δημοσιογραφίας, με το ύφος, το πνεύμα, το βάθος και το πάθος που αγαπήσαμε στη λογοτεχνία του.

17.91

Ξένη λογοτεχνία

Οι καταδικασμένοι

Μαριάνο Ασουέλα

Ο Σολίς έβαλε άλλο ένα ποτήρι, έκανε μια μεγάλη παύση κι έπειτα συνέχισε να μιλά. “Θα με ρωτήσετε λοιπόν γιατί συνεχίζω να υποστηρίζω την επανάσταση. . . Επειδή η επανάσταση είναι ένας τυφώνας που σε παρασύρει και ο άνθρωπος που παρασύρεται από την επανάσταση δεν είναι άνθρωπος πια, είναι ένα νεκρό φύλλο που το παίρνει μακριά ο άνεμος”.

Όταν τελικά ο Ορτύκης έσπασε εκείνη τη σιωπή, είπε με λίγα λόγια αυτό που σκέπτονταν όλοι: “Τώρα λοιπόν, παιδιά, κάθε αράχνη ας φτιάξει τον δικό της ιστό.

Ο Μαριάνο Ασουέλα (Mariano Azuela,1873 – 1952) ήταν Μεξικανός συγγραφέας και γιατρός, γνωστότερος για τα μυθιστορήματά του με θέματα σχετιζόμενα με τη Μεξικανική Επανάσταση του 1910. Υπήρξε Βιγίστα, δηλαδή ακόλουθος του Πάντσο Βίγια, ενός εκ των τριών ηγετών της Μεξικανικής Επανάστασης. Οι άλλοι δύο ήταν οι Εμιλιάνο Ζαπάτα και Βανουστιάνο Καράνσα (ο οποίος αργότερα στράφηκε εναντίον τους).

Ανάμεσα στα έργα του Ασουέλα, όπου περιγράφεται με ρεαλισμό η ζωή των Μεξικανών της εποχής του, ξεχωρίζει το αριστούργημά του Οι καταδικασμένοι (Los de abajo) –ένα έργο ατόφιου ρεαλισμού– που βασίζεται σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα. Στο εμβληματικό έργο του Ασουέλα, εκτός από περιγραφές μαχών «από πρώτο χέρι», απεικονίζεται η ματαιότητα της Επανάστασης, οι οπορτουνιστές στην εξουσία και οι μάζες των μη προνομιούχων της χώρας. Ο συγγραφέας πίστευε ότι η Επανάσταση διόρθωσε μερικές αδικίες, αλλά γέννησε άλλες, εξίσου κατακριτέες.

Το 1940 το Los de abajo μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη, σε σκηνοθεσία Τσάνο Ουρουέτα.

11.00

Ξένη λογοτεχνία

Το φεγγάρι και οι φωτιές

Τσεζάρε Παβέζε

Το φεγγάρι και οι φωτιές είναι το βιβλίο που κουβαλούσα μέσα μου εδώ και πολύ καιρό και που απόλαυσα περισσότερο γράφοντάς το. Τόσο που πιστεύω πως για κάμποσο -ίσως και για πάντα- δεν θα γράψω τίποτ’ άλλο.
Δεν είναι σωστό να προκαλούμε υπερβολικά τους θεούς. (Cesare Pavese)

Το φεγγάρι και οι φωτιές, το τελευταίο μυθιστόρημα του Cesare Pavese, κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1950 και χαρακτηρίστηκε αριστούργημα από τους κριτικούς. Ο πρωταγωνιστής, το Χέλι, την επομένη της Απελευθέρωσης, επιστρέφει στο χωριό του, ύστερα από πολλά χρόνια παραμονής του στην Αμερική και μαζί με τον Νούτο, τον φίλο του, ταξιδεύει στους τόπους της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας, σ’ ένα ταξίδι στον χρόνο όπου θ’ αναζητήσει τις παλιές, βασανισμένες ρίζες του.

Ιστορία απλή και λυρική συνάμα, δομημένη σαν ένα αδιάκοπο πηγαινέλα από το παρελθόν στο παρόν, Το φεγγάρι και οι φωτιές συνοψίζει τα κοινωνικά ζητήματα του αγώνα των παρτιζάνων, την αντιφασιστική συνωμοσία, τον απελευθερωτικό αγώνα και τα συνδέει με προσωπικούς προβληματισμούς, με τη φιλία, τον έρωτα, την ηδονή, τον θάνατο, σε μια δραματική πλοκή που υπογραμμίζει την πλήρη απόσχιση του ατόμου από τον κόσμο και τη θλιβερή μοναχική του μοίρα.

«Πού γεννήθηκα δεν ξέρω· δεν υπάρχει σε τούτα τα μέρη ούτε ένα σπίτι, ούτε ένα κομμάτι γης ούτε οστά, για να μπορώ να πω: «Ορίστε, να τι ήμουνα προτού γεννηθώ». Δεν ξέρω αν προέρχομαι από το λόφο ή απ’ την κοιλάδα, από τα δάση ή από κάποιο σπίτι με βεράντες. Το κορίτσι που με παράτησε στα σκαλάκια του καθεδρικού ναού της Άλμπα ίσως να μην προερχόταν καν από την επαρχία, ίσως να ήταν κόρη αφεντάδων κάποιου αρχοντικού, ή μπορεί να μ’έφεραν εδώ μέσα σ’ ένα κοφίνι του τρύγου δυο φτωχές γυναίκες από το Μονιτσέλο, το Νέιβε ή -γιατί όχι;- κι από την Κραβαντσάνα. Ποιος μπορεί να πει από τι σάρκα είμαι φτιαγμένος; Γύρισα τον κόσμο αρκετά, ώστε να ξέρω πως όλες οι σάρκες καλές είναι και ισάξιες, όμως γι’ αυτό ακριβώς ο άνθρωπος κοπιάζει και προσπαθεί να ριζώσει, ν’ αποκτήσει γη και πατρίδα, για να μπορεί η σάρκα του ν’ αξίζει και να βαστάξει λίγο περισσότερο από ένα απλό γύρισμα των εποχών.»

12.96

Ρόμπερτ Μπόγιερ

Όταν ξέσπασε η παγκόσμια κρίση του covid-19, ξεκίνησε μια μεγάλη συζήτηση για το μέλλον των καπιταλισμών. Και ορισμένοι υποστήριξαν ότι οι «αυριανές μέρες» δεν θα πρέπει πλέον να θυμίζουν σε τίποτα τις «χθεσινές». Προς το παρόν, οι όποιες προβλέψεις προσκρούουν σε μια ριζική αβεβαιότητα που μας καλεί να είμαστε προσεκτικοί: θα χρειαστεί χρόνος για να ξεμπλέξουμε το κουβάρι των ευθυνών και να οικοδομήσουμε ενδεχομένως νέες εναλλακτικές.

Γι’ αυτό και πρέπει οπωσδήποτε να αντιληφθούμε τη δυναμική της κρίσης. Όπως έδειξε η περίφημη 18η Μπρυμαίρ του Λουβοδίκου Βοναπάρτη του Μαρξ (1852), οι καλύτερες «εν θερμώ» αναλύσεις γίνονται από συγγραφείς που μπορούν να διακρίνουν σε βάθος χρόνου τις τάσεις του συστήματος. Ο Ρομπέρ Μπουαγιέ, μείζων συντελεστής της οικονομικής Σχολής της Ρύθμισης –η οποία μελετά την οικονομία ως αναπόσπαστο τμήμα των κοινωνιών και της ιστορίας τους–, είναι ο πλέον κατάλληλος να ανταποκριθεί σε αυτή την πρόκληση.

Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων κρίσεων, αποδείχτηκε η αξία αυτής της σχολής σκέψης, η οποία λαμβάνει υπόψη της τόσο τις αδράνειες που συντείνουν στην αναπαραγωγή του συστήματος όσο και τις δυνάμεις που το ωθούν σε μετασχηματισμό: η έκβαση δεν είναι ποτέ προδιαγεγραμμένη και, όσο περισσότερο διαρκούν οι κρίσεις, τόσο πιο απίθανη καθίσταται η επιστροφή στην προγενέστερη κατάσταση.

Στο ανά χείρας δοκίμιο, ο συγγραφέας μάς βοηθά να κατανοήσουμε τις διεργασίες που πυροδοτήθηκαν το 2020 και εξερευνά τις υπάρχουσες δυνατότητες. Η αποσταθεροποίηση των διεθνών σχέσεων, ο κατακερματισμός της Ευρωζώνης, η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και η άνοδος των λαϊκισμών είναι κάποια πιθανά σενάρια. Δεν θα πρέπει, όμως, να αποκλειστεί και μια μεγάλη στροφή προς ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, βασισμένο στη συμπληρωματική σχέση μεταξύ παιδείας, επαγγελματικής κατάρτισης, υγείας και πολιτισμού, που θα ανταποκρινόταν στα αιτήματα αλληλεγγύης των πολιτών και στις απαιτήσεις της οικολογικής μετάβασης.

15.93

Σταύρος Ζουμπουλάκης

Η Μεγάλη Εβδομάδα συμπυκνώνει όλο σχεδόν τον χριστιανισμό. Συγκλονιστικά γεγονότα, πρόσωπα και κείμενα συνωστίζονται στις μέρες της. Τούτο το μικρό βιβλίο σχολιάζει κάποια ελάχιστα από τον ανεξάντλητο πλούτο της, χωρίς φιλοδοξίες συστηματικότητας ή πρωτοτυπίας, με μόνη επιθυμία να μην απευθύνεται αποκλειστικά στους πιστούς, αλλά σε όλους, τους εντός και τους εκτός, τους εγγύς και τους μακράν. Μια μικρή ανθοδέσμη είναι το βιβλίο, με ανθύλλια, fioretti.

9.00

Τζενκίζ Ακτάρ

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη μελλοντική πορεία της Τουρκίας. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 αποτελούσε υπόδειγμα για τις μουσουλμανικές χώρες και ήταν υποψήφια για να γίνει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Η αποτυχία της ευρωπαϊκής της πορείας, για την οποία είναι συνυπεύθυνη και η Ευρώπη, ήταν προάγγελος μιας εκτροπής από την πορεία εκδυτικισμού.

Η Τουρκία γίνεται πολεμοχαρής στην εσωτερική και εξωτερική της πολιτική, ενώ οι χώρες της Δύσης προσπαθούν να διαχειριστούν την “τουρκική κρίση” χωρίς να την έχουν κατανοήσει. Αμφιταλαντεύονται στον τρόπο αντιμετώπισης, ενώ η μεγάλη αυτή χώρα οδηγείται στην αποσύνθεση. Ο συγγραφέας μάς δίνει τα απαραίτητα εργαλεία ανάλυσης για να κατανοήσουμε τον διαμελισμό μιας κοινωνίας ανάμεσα στο κράτος, το έθνος, τη θρησκεία, τους αυτοκρατορικούς μύθους και τη Δύση.

4.77