Μορφωμένη 
Το καπέλο του Ρέμπραντ και άλλες ιστορίες
€24.00
Μετάφραση: Τόνια Κοβαλένκο
Σελίδες: 514
Σκληρόδετη έκδοση
Ένα παράξενο κοράκι με ανθρώπινη φωνή, γυρεύοντας σωτηρία από τους αντισημίτες, εισβάλλει στην κουζίνα ενός Αμερικανοεβραίου αλλά δοκιμάζει μια δυσάρεστη έκπληξη. Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ένας φτωχός φοιτητής αναλαμβάνει να κάνει ταχύρρυθμα μαθήματα αγγλικών σε έναν τρομαγμένο Γερμανό πρόσφυγα. Αργότερα, σε ένα ταξίδι αναψυχής στη Σοβιετική Ρωσία, ένας επιμελητής εκδόσεων που χήρεψε πρόσφατα, πολιορκείται στενά από έναν ταξιτζή και επίδοξο συγγραφέα, ο οποίος θέλει πάση θυσία να δει τα γραπτά του δημοσιευμένα. Μια περίεργη διαφήμιση οδηγεί έναν καθηγητή, ορθολογιστή μέχρι το κόκαλο, στο σπίτι ενός ραβίνου που υπόσχεται θαύματα με τη βοήθεια ενός ασημένιου στέμματος. Το φαινομενικά άκακο σχόλιο ενός ιστορικού τέχνης προς έναν συνάδελφό του γλύπτη προκαλεί μια παρεξήγηση δίχως τελειωμό στο Καπέλο του Ρέμπραντ, που χαρίζει και τον τίτλο στον δεύτερο συγκεντρωτικό τόμο των διηγημάτων του απαράμιλλου Μπέρναρντ Μάλαμουντ. Η τέχνη -τα όρια, οι εμμονές, τα αδιέξοδά της- κυριαρχεί σε αρκετές από αυτές τις ιστορίες. Επανέρχεται συχνά και ο Φίντελμαν, ένας αποτυχημένος τύπος από τη Νέα Υόρκη που πραγματοποιεί στην Ιταλία μια ευτράπελη υπαρξιακή περιπλάνηση.
Σχετικά προϊόντα
Λέσχη Ανάγνωσης
Κωμωδία του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ που γράφτηκε το 1601-1602 ως μέρος της ψυχαγωγίας για το κλείσιμο της περιόδου των Χριστουγέννων. Στο γαϊτανάκι του έρωτα, που περιέχει πολλές μεταμορφώσεις, η Βιόλα και ο δίδυμος αδελφός της Σεμπάστιαν ναυαγούν μετά από τρικυμία και θεωρούν ο ένας τον άλλον πεθαμένο. Η Βιόλα, μεταμφιεσμένη σε αγόρι, μπαίνει στην υπηρεσία ενός τρελά ερωτευμένου δούκα, του Ορσίνο. Αναγκάζεται να γίνει αγγελιοφόρος του έρωτά του προς την Ολίβια, η οποία ερωτεύεται κεραυνοβόλα τη μεταμφιεσμένη Βιόλα που την περνάει για άντρα. Η Βιόλα, ωστόσο, ερωτεύεται τον Ορσίνο, που τη θεωρεί όμως κι αυτός άντρα. Ξαφνικά, θα εμφανιστεί στην Ολίβια ο Σεμπάστιαν, που θα την ερωτευτεί, και, μοιάζοντας με τη Βιόλα, μπλέκει την υπόθεση…
Λέσχη Ανάγνωσης
Μια επική εξερεύνηση των κάτω κόσμων του πλανήτη μας όπως υπάρχουν στον μύθο, τη λογοτεχνία, τη μνήμη, και τη γη την ίδια.
________________
ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ που ένιωθες χωρίς οδοδείκτη, χωρίς έναν οδηγό που θα μπορούσε να σε οδηγήσει από το σκοτάδι της πανδημίας στο φως, υπήρξε ένα βιβλίο βγαλμένο κυριολεκτικά από τα ακραία όρια του σύμπαντος και του Κάτω Κόσμου, φτάνοντας έως εκεί όπου φαντάζεσαι ότι απλώνεται η άβυσσος. Μεταφέροντας εικόνες από τα πιο υπόγεια, μακρινά και σκοτεινά σημεία της φύσης, η Υπογαία του Ρόμπερτ Μακφάρλαν αποκαλύπτει μυστικά για την πραγματική όψη της γης, κρυμμένη από το γυμνό μάτι, σαν ένας πίνακας που με το άπλετο φως του εμφανίζει τις πιο όμορφες, άγριες αλλά και αδόκητες λεπτομέρειές του.
Αυτό που καταφέρνει, λοιπόν, το πολυβραβευμένο βιβλίο (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδόσεις Μεταίχμιο) είναι να ανακαλέσει τη μνήμη του Κάτω Κόσμου και της φύσης με πρώτο στοιχείο το βίωμα –καθώς σε όλα αυτά τα μέρη έχει παρευρεθεί ο ίδιος ο συγγραφέας και δεν τα περιγράφει απλώς θεωρητικά–, φτάνοντας σε ανακαλύψεις που δεν μπορεί να βάλει ο ανθρώπινος νους, ούτε καν η φαντασία.
Λέσχη Ανάγνωσης
Η Αμερική στον πυρετό της κοσμογονικής δεκαετίας του ’60 μέσα από τη σύγκρουση του επιτυχημένου, καθώς πρέπει Αμερικανοεβραίου μεσοαστού Σίμουρ Λιβόβ, «ζωντανής διαφήμισης» του μεταπολεμικού αμερικανικού ονείρου με την επαναστατημένη έφηβη κόρη του που θέλει τον κόσμο και τον θέλει τώρα, ακόμα κι αν χρειαστεί να πάρει τα όπλα για να το καταφέρει. Βραβευμένο με Πούλιτζερ το 1998, το καθηλωτικό «Αμερικανικό Ειδύλλιο» θεωρείται από τα κορυφαία μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ στις ΗΠΑ και μαζί με τα «Παντρεύτηκα έναν Κομμουνιστή» και «Το Ανθρώπινο Στίγμα» που ακολούθησαν χρονικά αποτελούν τη λεγόμενη «αμερικανική τριλογία» του πρόσφατα χαμένου συγγραφέα.
Λέσχη Ανάγνωσης
Μπορείς να ερωτευτείς τους φίλους σου; Σίγουρα μπορείς. Και μάλιστα ανεξάρτητα από το τι τους αρέσει να ερωτεύονται αυτοί, αγόρια ή κορίτσια ή οτιδήποτε. Και υπάρχει ο αρχετυπικός έρωτας γι’ αυτό: της Πάτι Σμιθ, ποιήτριας, και του Ρόμπερτ Μέιπλθορπ, φωτογράφου. Γνωρίζονται στα είκοσι κάτι τους στη Νέα Υόρκη. Δεν έχουν να φάνε. Δεν έχουν σταθερές δουλειές και ούτε σκοπεύουν να πιάσουν. Είναι αποφασισμένοι να τα καταφέρουν: θα κάνουν τέχνη. Ζωγραφίζουν και φτιάχνουν κοσμήματα. Μοιράζονται στη μέση ελάχιστο φαγητό. Έχουν στυλ, απόψεις, και ένα δωματιάκι στο Chelsea Hotel, όπου η δημιουργική ατμόσφαιρα μεταξύ φτώχειας, ταλέντου και ναρκωτικών είναι εκρηκτική.
Η Πάτι και ο Ρόμπερτ χτίζουν μεθοδικά τη φιλία τους. Η αφήγηση ξεκινά από τις σκληρές δουλειές του ποδαριού που κάνουν – τα μαρτύρια των εργατών θα απασχολούν δημιουργικά τη Σμιθ για όλη της τη ζωή. Η Σμιθ θέλει να κάνει τέχνη που θα αλλάξει τον κόσμο. Ζωγραφίζει, μελετά, γράφει ποιήματα. Ανάμεσα σε χαοτικά ξενοδοχεία με ενέσεις και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, στους παγωμένους δρόμους της Νέας Υόρκης και στη στέρηση του φαγητού, περιτριγυρισμένα από ποιητές, συγγραφείς και μουσικούς, τα δυο παιδάκια, η Πάτι και ο Ρόμπερτ, γίνονται η Πάτι Σμιθ και ο Ρόμπερτ Μέιπλθορπ. Ο Ρόμπερτ Μέιπλθορπ γίνεται ένας αναγνωρισμένος φωτογράφος που φωτογραφίζει με ερωτικό τρόπο λουλούδια και χέρια και δερμάτινα και σαδομαζοχιστικά τελετουργικά μεταξύ ανδρών. Η Πάτι Σμιθ γίνεται ένα alien αδιάφορο για τη γνώμη των άλλων, ένα φυτό που μελετά γαλλική ποίηση και πάει χωρίς λεφτά στο Παρίσι για να προσκυνήσει τάφους. Κάνει performance. Πολλοί την περνούν για γκέι γυναίκα τζάνκι, ενώ η ίδια ξοδεύει τις νύχτες της χορεύοντας νηστική και μαστουρωμένη σε στενά δωμάτια, όπου κρατάει απρόσεχτα φυλαγμένα τα ποιήματα και τις ζωγραφιές της. Βάζει την ποίησή της σε τραγούδια και γίνεται διάσημη. Μαθαίνει λίγο κιθάρα. Πλέκει μουσικές και λέξεις. Αναγνωρίζεται διεθνώς. Η Σμιθ γράφει ότι δεν θα τα κατάφερνε χωρίς τον Μέιπλθορπ, ότι της έσωσε τη ζωή –προφανώς είναι ακόμα ερωτευμένη με τον Ρόμπερτ της.
Πεθαίνοντας νέος ο Μέιπλθορπ, αναγνωρισμένος και περιτριγυρισμένος από τις υλικές απολαύσεις που τόσο αναζήτησε, λέει στην Πάτι να γράψει την ιστορία τους. Κι αυτή το κάνει. Ζωή όπου τέχνη και καθημερινότητα μπερδεύονται αξεδιάλυτα, η ζωή του Ρόμπερτ και της Πάτι, μεταξύ ξενοδοχείων, γκαλερί, φθηνών βιβλιοπωλείων, τρένων, μουσικών σκηνών, πάρτι, μπαρ και μουσείων, διαβάζεται ως ειλικρινής ύμνος στη νεότητα, στα ρευστά όρια φιλίας και έρωτα, στην καλλιτεχνική δημιουργία, στη Νέα Υόρκη που δεν υπάρχει πια και στις αλάνθαστα θεραπευτικές ιδιότητες της ποίησης.
Βίβιαν Στεργίου
Λέσχη Ανάγνωσης
Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες Σααβέδρα, έχοντας περάσει μια ακραία περιπετειώδη ζωή με αδιανόητες ταπεινώσεις και εξευτελισμούς, έμελλε, στην ώριμη ηλικία των 58, να εκδώσει το κορυφαίο του συγγραφικό επίτευγμα, τον Δον Κιχώτη, το βιβλίο που σηματοδοτεί ουσιαστικά τη γέννηση του σύγχρονου μυθιστορήματος. Γεννημένος το 1547, από αριστοκρατική γενιά, χωρίς σημαντικούς οικονομικούς πόρους όμως, ως παιδί αγαπούσε την ποίηση, ενώ είχε την τύχη να μαθητεύσει δίπλα στον λόγιο ουμανιστή κληρικό Χουάν Λόπεθ ντε Όγιος.
Μεγαλώνοντας, η καλοσύνη του και οι ευγενικοί του τρόποι κέρδιζαν τον σεβασμό όλων. Το 1570 κατατάχθηκε στον ισπανικό στρατό της Ιταλίας, γεγονός που οδήγησε στη συμμετοχή του στο «πιο δοξασμένο γεγονός που είδανε ποτέ ή θα δούνε οι αιώνες», όπως έλεγε, την καθοριστικής σημασίας για τις χριστιανικές δυνάμεις νίκη επί του τουρκικού στόλου, τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου. Σε αυτήν λαβώθηκε άσχημα και κατέληξε με αχρηστευμένο το αριστερό του χέρι. Κατά την επιστροφή του στην Ισπανία πέντε χρόνια αργότερα, πιάστηκε όμηρος από κουρσάρους και κατέληξε σκλάβος στην κόλαση του Αλγερίου. Αποπειράθηκε να αποδράσει πέντε φορές και μόνο το 1580 επέστρεψε στην πατρίδα του χάρη σε καταβολή λύτρων.
Το 1585 έγραψε το ποιμενικό μυθιστόρημα Γαλάτεια και ακολούθησαν τριάντα θεατρικά έργα, χωρίς αξιοσημείωτη επιτυχία, μέχρι που το 1605 η έκδοση του πρώτου μέρους του δίτομου Η ζωή και το έργο του μεγαλόπνευστου ιδαλγού Δον Κιχώτη από τη Μάντσα απέσπασε ενθουσιώδη υποδοχή. Ως πιστός καθολικός ήθελε να σατιρίσει τα ιπποτικά βιβλία, μια μάστιγα της εποχής του που οι εκκλησιαστικοί κύκλοι προσπαθούσαν να αναχαιτίσουν. Αυτό όντως επετεύχθη χάρη στο Δον Κιχώτη. Ακολούθησαν άλλες πέντε εκδόσεις και το 1615 εξέδωσε το δεύτερο μέρος, επισφραγίζοντας τον θρίαμβο ενός βιβλίου που σήμερα θεωρείται από τα σημαντικότερα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ισάξιο εκείνων του Δάντη, του Γκαίτε και του Σαίξπηρ.
Πρόκειται για την ιστορία ενός αλλοπαρμένου αγρότη με ευγενική ψυχή, ο οποίος, έχοντας χάσει το μυαλό του από την παθιασμένη ανάγνωση ιπποτικών βιβλίων, πιστεύει ότι είναι ένας ιππότης, ο Δον Κιχώτης. Ξεκινάει ένα ταξίδι με το ψωραλέο του άλογο, τον Ροσινάντε, φορώντας μια ξεχαρβαλωμένη πανοπλία και συνοδευόμενος από τον απλοϊκό χωρικό Σάντσο Πάντσα και το γαϊδουράκι του, και μπλέκει συχνά σε κωμικοτραγικές περιπέτειες. Εκείνος, ψηλός και λιπόσαρκος, ο άλλος, κοντός και χοντρούλης, κωμική φιγούρα με λαϊκή σοφία επιβίωσης, γίνεται προστάτης άγγελός του, πιστός συνοδοιπόρος και ανιδιοτελής φίλος, που τον σώζει από κακοτοπιές και ατυχίες, στέκοντας γενναία στο ύψος των περιστάσεων όταν τον χλευάζουν και τον εξαπατούν. Γίνεται το συμπλήρωμά του, το αντίθετό του, αυτό που ήταν ο Σγαναρέλος για τον Δον Ζουάν, η ρεαλιστική εκδοχή του ποιητικού μεγαλείου του ιππότη που μάχεται και υπερασπίζεται υψηλά ιδανικά και ηθικές αξίες αλλοτινών καιρών. Έτσι, ο μεν παρωδεί τους στοχασμούς του δε, μπλέκοντας αριστοτεχνικά το ποταπό με το ιδεώδες.
Χρήστος Παρίδης
Λέσχη Ανάγνωσης
Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου έκανε γενιές ολόκληρες ιστορικών, πολιτικών αντρών αλλά και καθημερινών ανθρώπων να ονειροπολούν τις περιπέτειές του σε μακρινές χώρες, συντηρώντας τον θρύλο που ο ίδιος καλλιέργησε όσο ακόμα ζούσε. Το Μυθιστόρημα του Αλεξάνδρου είναι μια μυθιστορηματική βιογραφία στημένη με σπαράγματα του αρχαίου θρύλου, που διαδόθηκε σε πλήθος πόλεων της Ευρώπης και της Ασίας, όπου μεταφράστηκε και διασκευάστηκε και σε τριάντα περίπου γλώσσες. Ως ζωντανό κείμενο δεν έπαψε να μεταμορφώνεται στο πέρασμα των αιώνων, με τη λαϊκή φαντασία να μεταπλάθει τη μορφή του κατακτητή για να τον κάνει να ταιριάζει καλύτερα στα ιδεώδη και τις αξίες κάθε εποχής, απομακρύνοντάς τον ολοένα και περισσότερο από το ιστορικό πρότυπό του. Αυτή την πολυδαίδαλη πορεία μεταμόρφωσης του ήρωα καταγράφει το βιβλίο της Κορίν Ζουανό, δίνοντας μια συνολική εικόνα του μυθιστορηματικού Αλεξάνδρου.
Λέσχη Ανάγνωσης
Με σκηνικό το μεσογειακό τοπίο του νησιού Μοντεχρίστο στο τοσκανικό αρχιπέλαγος, δασωμένο, ηλιοφώτιστο, δροσερό, o διαχρονικά δημοφιλής Κόμης Μοντεχρίστος είναι ένας ήρωας με τα μυθικά χαρακτηριστικά του υπεράνθρωπου. Φυλακισμένος άδικα από νεαρή ηλικία για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε, μέσα από τη διαρκή πάλη του καλού και του κακού, «κινηματογραφική» δράση και συγκινήσεις, δραπετεύει και βρίσκει τον θησαυρό που του αναφέρει ένας συγκρατούμενός του, παίρνοντας εκδίκηση απ’ όσους τον αδίκησαν. Ο ανυπότακτος ήρωας του ακραιφνούς ρομαντισμού παλεύει μέχρις εσχάτων με τον πόνο και το σκοτάδι της βασανισμένης του ψυχής μέχρι να βρει την ποθούμενη λύτρωση και δικαίωση, όπως την εννοεί ο ίδιος. Αποδεσμευμένος από κανόνες και περιορισμούς, απολαμβάνοντας την πλήρη ελευθερία κινήσεων που του παρέχει το χρήμα μαζί με τη γνώση, φτάνει μέχρι το τέλος, αλλά, στο μεταξύ, έχει επιτρέψει στον εαυτό του να δείξει έλεος, όταν οι περιστάσεις εμπλέκουν και τα αθώα τέκνα των τιμωρουμένων. Η πλήρης εκδοχή του μυθιστορήματος σε δύο τόμους, χιλίων σελίδων έκαστος, χωρίς καμία συντόμευση, περικοπή ή λογοκρισία.
Λέσχη Ανάγνωσης
Ένας εκλεγμένος πρόεδρος, δημαγωγός ολκής μετατρέπεται σε δικτάτορα για να σώσει το έθνος από την απάτη της κοινωνικής πρόνοιας, την εγκληματικότητα, τους κινδύνους του σεξ και τον ανεξάρτητο, φιλελεύθερο Τύπο. Σας θυμίζει μήπως κάποιον; Εύστοχη όσο και «προφητική» πολιτική σάτιρα σε μορφή μυθιστορήματος που έγραψε ο Σινκλέρ τον Μεσοπόλεμο, θέλοντας να προειδοποιήσει τους συμπατριώτες του για τον κίνδυνο να επικρατήσει και στις ΗΠΑ ο ολοκληρωτισμός που ήδη «άλωνε» την Ευρώπη. Το βιβλίο έκανε μεγάλη αίσθηση όταν κυκλοφόρησε, χαρίζοντας στον συγγραφέα του το Νόμπελ λογοτεχνίας (1930).
Ξένη λογοτεχνία
«Οι Άραβες των βάλτων», που εκδόθηκαν το 1964, δεν ήταν το πρώτο βιβλίο του Θέσιγκερ. Προηγήθηκαν οι «Άμμοι της Αραβίας» το 1959, όπου και πάλι περιγράφεται ένα φυσικό και ανθρώπινο τοπίο που απειλείται με καταστροφή, καταστροφή την οποία επέφερε η εκμετάλλευση του πετρελαίου -αγωγοί, εγκαταστάσεις, δρόμοι που χάραξαν με βαθιές ουλές την έρημο, αυτοκίνητα που αντικατέστησαν τις καμήλες, η εξαφάνιση του βεδουίνου, ενός πανάρχαιου ανθρώπινου τύπου σε απόλυτη συμφωνία με το περιβάλλον του. Έτσι, και στα δύο του βιβλία ο Θέσιγκερ καταγράφει παραδείσους που υπήρξαν. Δεν νομίζω ότι ο συγγραφικός του στόχος ήταν αποκλειστικά “οικολογικός” -άλλωστε, την εποχή εκείνη δεν υπήρχε οικολογικός προβληματισμός, όπως τον εννοούμε σήμερα. Οπωσδήποτε είναι πρωτοπόρος σε μια οικολογική ανησυχία και προβλέπει επερχόμενα δεινά, αλλά πιστεύω ότι οι “Άραβες των βάλτων”, όπως και οι “Άμμοι της Αραβίας”, είναι κάτι περισσότερο από οικολογικές ελεγείες. Έχουν τη δύναμη, την πειστικότητα της λογοτεχνίας. Διαισθάνομαι ότι αυτή ενδεχομένως ήταν η βαθύτερη πρόθεση του Θέσιγκερ: να γράψει ένα βιβλίο που να εκφράζει έναν κόσμο, να μεταφέρει τις οικολογικές του ανησυχίες αλλά ταυτόχρονα να αποτελεί το βιβλίο καθεαυτό κόσμο, πέραν της αναπαράστασης. Ήθελε προφανώς να γράψει ένα ωραίο βιβλίο, ένα “λογοτεχνικό” βιβλίο και το πέτυχε. Αυτό άλλωστε είναι τελικά η λογοτεχνία. Όταν η μορφή είναι κάτι σαν περιεχόμενο, ένα είδος περιεχομένου… […]
―από συνέντευξη του μεταφραστή Άρη Μπερλή στη LIFO
ΟΙ ΑΝΑΣΕΣ ΤΩΝ ΒΑΛΤΩΝ : Ο ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΑΡΗΣ ΜΠΕΡΛΗΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΧΟΥΣΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ WILFRED THESIGER
Λέσχη Ανάγνωσης
Ο Τομάζι ντι Λαμπεντούζα διηγείται τη θαμβωτική ιστορία ενός αυστηρού ελληνιστή καθηγητή, ο οποίος, απομονωμένος το καλοκαίρι της πρώτης του νεότητας σε ένα έρημο ακρογιάλι της Σικελίας, γνωρίζει τον θεϊκό έρωτα της σειρήνας Λίγειας και την «κτηνώδη χαρά της ύπαρξης», σμίγοντας μαζί της μέσα στα νερά. Η «αιώνια Σικελία» και το φυσικό μεγαλείο της είναι το σκηνικό της αλλόκοσμης αυτής ερωτικής ιστορίας όπου η μαγεία έχει κάτι χειροπιαστό και το αρχέγονο ζωώδες ένστικτο κυριαρχεί: κυριευμένος από πνευματική και σωματική ηδονή, ο καθηγητής Λα Τσιούρα παραδίνεται ολοκληρωτικά και για πάντα στο θείο πλάσμα ‒ και ο Λαμπεντούζα ανακαλεί την ιδανική χώρα της αρχαίας ελληνικής παράδοσης.
Λέσχη Ανάγνωσης
Ο Εξάδελφος Πονς περιγράφει τη σχέση ανάμεσα σε δύο ηλικιωμένους μουσικούς, τον Συλβαίν Πονς και τον Γερμανό Βίλχελμ Σμούκε, που ζουν μαζί σε ένα μικρό διαμέρισμα στο Παρίσι. Ο Πονς έχει στην κατοχή του μια πολύτιμη συλλογή έργων τέχνης, τα οποία έχει συλλέξει χάρη στο καλό του γούστο και τα οποία εποφθαλμιούν οι συγγενείς και ο κοινωνικός του περίγυρος. Η ιδιότυπη σχέση ανάμεσα στους δύο φίλους με τους αντίθετους χαρακτήρες (ο Πονς αντιλαμβάνεται το κακό γύρω του, σε αντίθεση με τον αγγελικό Σμούκε, που είναι απόλυτα αφιερωμένος στην τέχνη και στη φιλία του), ο τρόπος με τον οποίο ο Μπαλζάκ περιγράφει τη φιλία ως καρδιά ενός άκαρδου κόσμου και ως τρυφερή πνευματική συμμαχία απέναντι στο κακό της αστικής κοινωνίας, αλλά και η μελοδραματική τροπή του έργου, το καθιστούν ένα από τα σπάνια λογοτεχνικά τεκμήρια για την αντρική φιλία.
Κώστας Σπαθαράκης
Λέσχη Ανάγνωσης
Ένα από τα αριστουργήματα του Φίλιπ Ροθ, το Θέατρο του Σάμπαθ, αυτή η ορμητική κατάδυση στη συνείδηση ενός εξηντατετράχρονου πρώην μαριονετίστα, ο οποίος ζει απομονωμένος και αφοσιωμένος στην αχαλίνωτη ερωτική ζωή του και στη διαρκή αναδιαπραγμάτευση του παρελθόντος του, δεν έχει ως άμεσο θέμα τη φιλία. Ωστόσο, η μορφική ιδιοφυΐα του Ροθ είναι αυτή που φέρνει τη φιλία στο επίκεντρο του μυθιστορήματος. Ο θάνατος ενός παλιού φίλου του ήρωα τον οδηγεί σε ένα ταξίδι επιστροφής στην προηγούμενη ζωή του, μέσω του οποίου ο Ροθ μας αφηγείται αναδρομικά τα βασικά περιστατικά του βίου του Σάμπαθ. Έτσι, η παλιά του παρέα καθίσταται κατά κάποιον τρόπο το πρώτο ακροατήριο που προκαλεί και ακούει τον παραληρηματικό, μισανθρωπικό αλλά και σπαρακτικό μονόλογο του Σάμπαθ. Η φιλία αναδεικνύεται συγχρόνως ως πεδίο ανταγωνισμού και ως χώρος εξομολόγησης, ως ένα πραγματικό θέατρο όπου μπορεί να ανέβει το δράμα της αυτοσυνείδησης.
Ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται ο Ροθ τη γλώσσα και τα θέματά του είναι αυτός που έχουμε συνηθίσει από τα υπόλοιπα βιβλία του. Ωστόσο, υπάρχουν δύο στοιχεία που κάνουν το Θέατρο του Σάμπαθ ένα πραγματικά σημαντικό λογοτεχνικό έργο: α) η ειρωνεία και ο αυτοσαρκασμός, ο μηδενισμός και η εσωτερική πάλη υποτάσσονται εδώ στον λόγο ενός ήρωα, που δεν έχει τίποτα το γοητευτικό ή θετικό,· β) η αυτοαναφορική υφή του έργου και τα αυτοβιογραφικά στοιχεία, που στον Ροθ είναι πάντοτε εμφανή, αποκτούν εδώ μια αφηρημένη και έντονα καλλιτεχνική διάσταση, καθώς ο ήρωας δεν είναι συγγραφέας ούτε διανοούμενος.
Κώστας Σπαθαράκης