Βλέπετε 1276–1290 από 1567 αποτελέσματα

Βιβλία

Χαρίλαος Τρουβάς

Δυο βαλίτσες στο καράβι. Στη μία μια φλοκάτη και στην άλλη όλα μας τα υπάρχοντα. Μόλις φτάσαμε, δεν ξέραμε κανέναν. Δύσκολα χρόνια, και οικονομικά και συναισθηματικά. Ήμασταν και με τα δύο πόδια να γυρίσουμε πίσω. Χωρίς μέλλον, χωρίς τίποτα. Αλλά ήμασταν πολύ νέοι”. (Νίκη Αναστασέα)
“Ο Λάκης σιωπηλός στις συνεδριάσεις, ενώ ο Ναυπλιώτης σκίτσαρε για τη Μαμή. Και οι δυο τους δεν ήταν από αυτούς που θα παίρνανε μέρος σας κόντρες”. (Γιώργος Βότσης)
“Μόλις είδε ο Λάκης την κιθάρα ενθουσιάστηκε. Κι όταν κατάλαβα ότι αυτός ο άνθρωπος μ’ αυτό θέλει ν’ ασχοληθεί, να τραγουδάει με μια καλή κιθάρα, του είπα: “Κράτησέ την όσο θέλεις”. Και τότε το ‘πα στο σπίτι μου ότι τη χάρισα την κιθάρα. Είπα ότι τη χάρισα σε έναν άνθρωπο που είχε ταλέντο”. (Αλέκα Παπαρήγα)

Γνήσιος λαϊκός δημιουργός, εν πολλοίς αυτοδίδακτος, γι’ αυτό και γοητευτικός δάσκαλος, που με δάνεια από την παράδοση εξοφλεί το μέλλον. Ζει στο πλάι της κοινωνίας -ίσως για να τη βλέπει ολόκληρη- και ασκεί ήσυχος κι απερίσπαστος την τέχνη του χωρίς να τον νοιάζει να βγει στο προσκήνιο. Ένας άνθρωπος χαρισματικός και ισχυρά επιδραστικός στο οποίο κοινό του.

Μια έκφανση αυτού του τύπου δημιουργού υπήρξε ο συνθέτης και σκηνοθέτης Λάκης Καραλής.
Από την πολυτάραχη ζωή του περνάνε ένα σωρό προσωπικότητες. Μεγάλοι σταθμοί στην τέχνη του, η συμμετοχή του στα Τραγούδια του Αγώνα του Μίκη Θεοδωράκη, η ηχογράφηση του ιστορικού Supermarket στο Λονδίνο, η Θεατρική Λέσχη Βόλου, όπου και η βυζαντινή Αντιγόνη, το Εργαστήρι στο Λαύριο και το Θέατρο “Βαφείο” στον Βοτανικό.

Το βιβλίο αυτό είναι ένα πείραμα βιογραφίας και εργογραφίας μέσα από προφορικές αφηγήσεις συγγενών, συντρόφων, φίλων και συνεργατών του καθώς και μέσα από δημοσιεύματα και γραπτά ντοκουμέντα.

13.49

Γιώργος Σεφέρης

Οι επιστολές του Σεφέρη στην αδελφή του Ιωάννα Τσάτσου, ουσιαστικά συνιστούν μιαν «αδιατάραχτη στρωματογραφία» ολόκληρης της ενήλικης ζωής του ποιητή. Παρουσιάζουν αντιστικτικά, για κάθε μια διακριτή περίοδο, ανάγλυφη την εξέλιξη της προσωπικής, της ποιητικής και της υπηρεσιακής του ζωής, περισσότερο από τα ημερολόγιά του ή άλλη αλληλογραφία του.

Απευθυνόμενος στην κατά δύο χρόνια μικρότερη αδελφή του, της γράφει για όλα, σημαντικά και ασήμαντα, εντελώς αυθόρμητα, χωρίς αναστολές, ιδιαίτερα για τα προσωπικά του θέματα, τα βαθιά του συναισθήματα, για όλες τις μικρές χαρές του, για όλους τους δισταγμούς και τους καημούς του, προσωπικούς και υπηρεσιακούς.

Πολλές φορές της γράφει εξομολογητικά, με έναν τόνο απογοήτευσης και πικρού παράπονου, ενώ άλλοτε, κάνοντας τους προσωπικούς του απολογισμούς, εκφράζει τις ενδόμυχες σκέψεις του με αισθήματα βαθιάς μελαγχολίας ή και απόγνωσης. Όμως, άλλες φορές, λιγότερο συχνά, γράφει με ένα χαριτωμένο χιούμορ ή έναν παιγνιώδη αυτοσαρκασμό αποφορτίζοντας το τραγικό κλίμα των επιστολών.

16.20

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Έξω από τα δόντια: Δοκίμια 1935-1975

Άρης Αλεξάνδρου

«Δεν ανήκω σε κανένα κόµµα και σε καµιά πολιτική οργάνωση. Δεν είµαι µέλος καµιάς εκκλησίας. Δεν είµαι οπαδός καµιάς θρησκείας. Όπως το ’χω ξαναπεί, Δεσµώτης τήδε ίσταµαι τοις ένδον ρήµασι πειθόµενος. Έχοντας περάσει από τα ξερονήσια και τις φυλακές, νιώθω πως είµαι συγκρατούµενος όχι µόνο µε όσους υποφέρουν στα φασιστικά στρατόπεδα, µα και µε όσους βασανίζονται στο Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ. Νιώθω αλληλέγγυος και συνυπεύθυνος µε όσους αγωνίστηκαν, αγωνίζονται και θα αγωνιστούν εναντίον όλων των τυράννων, εστεµµένων και τραγιασκοφόρων, εναντίον όλων των δεσποτών, γαλονάδων και ρασοφόρων».   Από τα «Ένδον ρήµατα»

Δεκατρία κείµενα µε σκέψεις και απόψεις. Για την ορθογραφία, για την έκφραση και το θέµα στη λογοτεχνία, για τις µεταφράσεις, για τους ποιητές και τα βραβεία· για τον Μαγιακόβσκι και τον Έρενµπουργκ, για τη σοβιετική σκέψη· για την πολιτική. Κείµενα δηµοσιευµένα σε διάστηµα σαράντα χρόνων (1937-1975), στα περιοδικά «Νεοελληνικά Γράµµατα», «Καλλιτεχνικά Νέα», «Καινούρια Εποχή», «Επιθεώρηση Τέχνης», «Εποχές» κ.ά., στα οποία ο συγγραφέας του Κιβωτίου συµπεριέλαβε ένα θεατρικό έργο και ένα σενάριο, όλα παραδείγµατα της αδογµάτιστης σκέψης του.

15.93

Μαρία Βάρβογλη

Το όνομα ΦΛΟΚΑ είναι ιδιαίτερα γνωστό. Κάποτε το συναντούσε κανείς σε κάθε γωνιά της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας, αλλά και όλης της Ελλάδας. Η αλυσίδα ζαχαροπλαστείων και εστιατορίων υπήρξε τόπος συνάντησης καλλιτεχνών και πολιτικών, αλλά και όλων όσοι λάτρευαν το καλό φαγητό και γλυκό. Ένα μεγάλο εργοστάσιο παρήγε κάθε λογής γλυκές λιχουδιές, από σοκολάτες και καραμέλες μέχρι γλυκά του κουταλιού και φρουί γλασέ. Υπήρχαν κυλικεία στα σύνορα, στα αεροδρόμια, στους κινηματογράφους και η επιγραφή ΦΛΟΚΑ ήταν πολύ συνηθισμένη στις τέντες των περιπτέρων.

Αυτή η πρωτόγνωρη για την Ελλάδα αλυσίδα καταστημάτων έσβησε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 αφήνοντας ανεξίτηλο τον απόηχο του ονόματος στις μνήμες όλων. Το βιβλίο Ραντεβού στου Φλόκα προσφέρει στους αναγνώστες την ευκαιρία να γνωρίσουν την ιστορία των ζαχαροπλαστείων και να πάρουν μια γεύση της εποχής.

12.96

Fiction/Μυστηρίου

Θεμέλιο

Ισαάκ Ασίμωφ

Εδώ και δώδεκα χιλιάδες χρόνια η Γαλαξιακή Αυτοκρατορία είναι το απαύγασμα του ανθρώπινου πολιτισμού. Όμως ο καιρός της ακμής της έχει πια παρέλθει. Μόνο ο Χάρι Σέλντον, οραματιστής επιστήμονας και πατέρας της επιστήμης που είναι γνωστή ως ψυχοϊστορία γνωρίζει τι επιφυλάσσει το μέλλον – μια εποχή σκοταδισμού, βαρβαρότητας και πολεμικών συγκρούσεων που θα διαρκέσει τριάντα χιλιετίες. Στην απελπισμένη προσπάθειά του να μεταλαμπαδεύσει τη γνώση στις επόμενες γενιές και να σώσει την ανθρωπότητα, ο Σέλντον συγκεντρώνει γύρω του τους κορυφαίους επιστήμονες και στοχαστές της Αυτοκρατορίας και τους μεταφέρει σ’ ένα πλανήτη στις παρυφές του γαλαξία, έναν κόσμο που προορίζεται να γίνει λίκνο πολιτισμού αλλά και φάρος ελπίδας για τις γενιές του μέλλοντος. Το καταφύγιο αυτό παίρνει την ονομασία Θεμέλιο.

Σύντομα, το Θεμέλιο βρίσκεται στο έλεος διεφθαρμένων πολέμαρχων που αναδύονται μέσα από τα συντρίμμια της Αυτοκρατορίας. Το αναπόφευκτο δίλημμα για τους τελευταίους υπέρμαχους του ανθρώπινου πολιτισμού είναι να υποκύψουν στους βαρβάρους και να ζήσουν ως σκλάβοι – ή να επιλέξουν την ελευθερία, μια απόφαση που ίσως οδηγήσει τους ίδιους και ολόκληρο το ανθρώπινο είδος στην ολοκληρωτική καταστροφή…

11.61

Ξένη λογοτεχνία

Ποτέ

Κεν Φόλετ

«Θα εύχεσαι η ιστορία αυτή να μη συμβεί ποτέ»

Το νέο έπος του αριστοτέχνη της αφήγησης Ken Follett δεν πρέπει να το χάσει κανείς: δεν είναι ένα απλό θρίλερ, μα ένα συγκλονιστικό δραματικό μυθιστόρημα με καταιγιστική δράση που ξετυλίγεται απ’ τη μία άκρη του κόσμου ως την άλλη και τοποθετείται χρονικά στη σημερινή εποχή των εύθραυστων ισορροπιών. Το νέο πολυσέλιδο μυθιστόρημα του Follett είναι μια απολύτως ρεαλιστική και πλούσια σε αυθεντικές λεπτομέρειες ιστορία που θα εύχεσαι να μη συμβεί… Ποτέ.

Ο ίδιος ο συγγραφέας εξήγησε πώς εμπνεύστηκε το Ποτέ –που ξεφεύγει από τα ιστορικά μυθιστορήματα για τα οποία έχει γίνει διάσημος τις τελευταίες δεκαετίες σ’ ολόκληρο τον κόσμο:

«Όταν έκανα έρευνα για την Πτώση των Γιγάντων, συνειδητοποίησα με κατάπληξη ότι ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας πόλεμος που κανείς δεν ήθελε. Κανένας ευρωπαίος ηγέτης κι από τις δυο πλευρές δεν είχε την πρόθεση να συμβεί. Αλλά οι αυτοκράτορες και οι πρωθυπουργοί, ο ένας μετά τον άλλον, πήραν αποφάσεις -λογικές, μετριοπαθείς αποφάσεις- που καθεμιά απ’ αυτές μας έφεραν ένα μικρό βήμα πιο κοντά στην πιο τρομερή σύγκρουση που είχε γνωρίσει ποτέ ο κόσμος. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι όλα ήταν ένα τραγικό ατύχημα. Κι αναρωτήθηκα: Θα μπορούσε να ξανασυμβεί το ίδιο; Κι ύστερα έθεσα στον εαυτό μου την ερώτηση, θα μπορούσα να γράψω μια ιστορία γι’ αυτό; Στη δική μου ιστορία ποιο θα ήταν το αντίστοιχο της δολοφονίας που πυροδότησε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο; Έκανα συνεντεύξεις με πρόσωπα που συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο και ρώτησα ποια θεωρούν ως σημεία ανάφλεξης στον παρόντα χρόνο, με άλλα λόγια, τα σύγχρονα ισοδύναμα της Σερβίας ή της Αλσατίας – Λωραίνης. Το αποτέλεσμα ήταν το Ποτέ».

22.95

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Τι είναι ένας κάμπος

Νάσια Διονυσίου

Μέσα από τις ημερολογιακές σημειώσεις ενός Κύπριου δημοσιογράφου ξεδιπλώνεται η ιστορία των βρετανικών στρατοπέδων της Αμμοχώστου – των «camps», που οι Κύπριοι τα είπαν «Κάμπους»· εκεί όπου, μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου και λίγο πριν από την ίδρυση του Ισραήλ, κρατήθηκαν Εβραίοι πρόσφυγες.

Ακούγοντας τις μαρτυρίες των προσφύγων, ο δημοσιογράφος ανασυνθέτει την παροντική τους κατάσταση και τις προσδοκίες τους για το μέλλον, όλα με φόντο το πιο ακραίο κακό που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.

Τα απόκοσμα όνειρα που ταράζουν τις νύχτες του ήρωα ξετυλίγουν τη «Φούγκα του θανάτου», το πιο γνωστό ίσως ποίημα για το Ολοκαύτωμα, του Πάουλ Τσέλαν, που, σ’ ένα συμβολικό κράμα παραίσθησης και πραγματικότητας, μέσα απ’ τα μάτια του δημοσιογράφου γίνεται μια φιγούρα που περιφέρεται στο στρατόπεδο.

Η ημερολογιακή αφήγηση διακόπτεται από τρεις παράλληλες ιστορίες, τοποθετημένες στον ίδιο χώρο και χρόνο, σε γλώσσα που συχνά ταλαντεύεται μεταξύ της ελληνικής και της κυπριακής παραλλαγής της. Μια αγρότισσα κρύβει στο σπίτι της έναν Γερμανό αιχμάλωτο που δραπέτευσε. Μέσα από την ανάμνηση ενός σεφαραδίτικου τραγουδιού, μια Εβραία της Θεσσαλονίκης μνημονεύει την πόλη και τους νεκρούς της.Ένας νεαρός οδηγός, Μεγάλη Παρασκευή, βγάζει κρυφά μερικά παιδιά από το στρατόπεδο.

Το βιβλίο πραγματεύεται σε πρώτο επίπεδο το Ολοκαύτωμα και τις συνθήκες ζωής στα στρατόπεδα κράτησης. Σε παράλληλη ωστόσο πορεία λανθάνουν κι άλλα: Η ένταση των Κυπρίων που σιγοβράζει κάτω από τον αποικιοκρατικό ζυγό κι ο κατοπινός ξεριζωμός από την ίδια την πόλη της Αμμοχώστου.

Η εναλλαγή ρόλων –γηγενείς και πρόσφυγες, ριζωμένοι και εκδιωγμένοι, διώκτες και διωκόμενοι– μέσα στην αέναη περιστροφή της ιστορικής συγκυρίας. Η απώλεια του τόπου και του ανήκειν κι η αδυναμία της γλώσσας να την περιγράψει. Η ανθρωπιά ως τελευταίο ανάχωμα μπροστά στον φόβο, την τυφλότητα και το μίσος.

Ποια η σχέση ιστορίας και μνήμης, ποιες οι δυνάμεις της καταστροφής και ποιες οι δυνάμεις της καλοσύνης: Αυτά είναι τα ερωτήματα που συνοψίζονται στο μεγάλο ερώτημα του βιβλίου: «Τι είναι ένας κάμπος».

14.00

Τιμ Μάρσαλ

Στη Μέση Ανατολή, τα πελώρια οχυρά δύο άσπονδων εχθρών, του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, δεσπόζουν το ένα αντίκρυ από το άλλο στον Περσικό Κόλπο. Νότια του Ειρηνικού, η Αυστραλία είναι παγιδευμένη ανάμεσα στα δύο ισχυρότερα έθνη της εποχής μας: τις ΗΠΑ και την Κίνα. Στη Μεσόγειο, η Ελλάδα και η Τουρκία είναι παγιδευμένες σε μια διένεξη που θα μπορούσε να αναζωπυρωθεί με βίαιο τρόπο αύριο κιόλας. Καλώς ήρθατε στη δεκαετία του 2020.

Το παγκόσμιο best seller του Tim Marshall, Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας, μας έδειξε πώς οι επιλογές κάθε έθνους περιορίζονται/καθορίζονται/προσδιορίζονται από τα βουνά, τα ποτάμια, τις θάλασσες και τα τείχη. Από τότε η γεωγραφία μπορεί να μην άλλαξε, όμως έχει αλλάξει ο κόσμος.

Σε αυτό το νέο αποκαλυπτικό βιβλίο, ο Marshall μας ταξιδεύει σε 10 περιοχές που καθορίζουν την παγκόσμια πολιτική σκηνή και την ισορροπία δυνάμεων. Ανακαλύψτε γιατί η ατμόσφαιρα της Γης είναι το επόμενο πεδίο μάχης, γιατί η μάχη για τον Ειρηνικό ξεκινά τώρα και η επόμενη μεταναστευτική κρίση της Ευρώπης είναι πολύ πιο κοντά από όσο νομίζουμε.

Σε δέκα κεφάλαια, που καλύπτουν την Αυστραλία, το Σαχέλ, την Ελλάδα, την Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ιράν, την Αιθιοπία, τη Σαουδική Αραβία, την Ισπανία και το Διάστημα, δοσμένα με τη χαρακτηριστική οξύνοια και διορατικότητα του Marshall, προσφέρεται στον αναγνώστη μια διαφωτιστική και συναρπαστική εξερεύνηση της δύναμης της γεωγραφίας στη διαμόρφωση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος της ανθρωπότητας.

14.94

Ξένη λογοτεχνία

Ανησυχία

Λιν Ούλμαν

«Να βλέπεις, να θυµάσαι, να κατανοείς. Όλα εξαρτώνται από το πού βρίσκεσαι. Την πρώτη φορά που ήρθα στο Χάµαρς ήµουν µόλις ενός έτους και δεν ήξερα τίποτα για την τεράστια και παθιασµένη αγάπη που µε είχε φέρει εκεί. Στην πραγµατικότητα, υπήρχαν τρεις αγάπες».

Εκείνος είναι ένας καταξιωµένος Σουηδός σκηνοθέτης. Εκείνη είναι η κόρη του, η µικρότερη από εννέα παιδιά. Τον επισκέπτεται κάθε καλοκαίρι, από κοριτσάκι, στο αγαπηµένο του πέτρινο σπίτι στη Βαλτική. Ο πατέρας της, ο Ίνγκµαρ Μπέργκµαν, τώρα που κοντεύει τα ενενήντα οραµατίζεται ένα βιβλίο για τα γεράµατα. Ανησυχεί πως χάνει τη γλώσσα του, τη µνήµη του, το µυαλό του. Είναι σκληρή δουλειά τα γεράµατα, λέει. Και η κόρη του, η συγγραφέας του βιβλίου, αναλαµβάνει να το γράψει µαζί του. Εκείνη θα ρωτά, εκείνος θα απαντά. Όταν εκείνη θα φτάσει όµως στο νησί, τα γεράµατα τον έχουν προφτάσει µε τρόπους που κανείς από τους δυο δεν θα µπορούσε να έχει προβλέψει.

Εφτά χρόνια αργότερα, εκείνη βρίσκει τις µαγνητοφωνηµένες συνοµιλίες. Βυθισµένη στις αναµνήσεις, αναπλάθει την ιστορία ενός πατέρα, µιας µητέρας, ενός κοριτσιού – ενός παιδιού που ανυποµονεί να µεγαλώσει και δυο γονιών που θα προτιµούσαν να είναι παιδιά.

Μια σπαρακτική και σκοτεινά αστεία απεικόνιση για την οικογενειακή ζωή και την πολυπλοκότητα των σχέσεων, την παιδική ηλικία και τα γηρατειά, την απώλεια και τη µνήµη.

15.93

Ξένη λογοτεχνία

Το μονοπάτι του αλατιού

Ρέινορ Γουίν

Μια αληθινή ιστορία-ύµνος στη ζωή, στην αποδοχή της θλίψης και στη θεραπευτική δύναμη της φύσης

Λίγες µέρες αφότου η Ρέινορ µαθαίνει ότι ο Μοθ, ο άντρας µε τον οποίο είναι 32 χρόνια παντρεµένοι, βρίσκεται στο τελικό στάδιο µιας ανίατης ασθένειας, χάνουν το σπίτι τους και κάθε µέσο βιοπορισµού. Αφού δεν τους έχει αποµείνει πλέον τίποτα, παρά µόνο ελάχιστος χρόνος, παίρνουν τη γενναία απόφαση να περπατήσουν 630 µίλια στο θαλασσοδαρµένο µονοπάτι που διατρέχει τη νοτιοδυτική ακτή της Αγγλίας, από το Σόµερσετ µέχρι το Ντόρσετ, µέσω Ντέβον και Κορνουάλης.

Έχοντας στα σακίδιά τους µόνο τα απολύτως αναγκαία, διασχίζουν καθηµερινά ένα άγριο τοπίο από γκρεµούς, θάλασσα και ουρανό. Με κάθε τους βήµα, κάθε συναπάντηµα και κάθε δοκιµασία, το οδοιπορικό τους εξελίσσεται σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας.  To Μονοπάτι του Αλατιού ανασυνθέτει την έννοια της εστίας δείχνοντας πως, όταν αυτή χαθεί, µπορεί να «ξαναχτιστεί» και να επαναπροσδιοριστεί µε τους πιο απρόσµενους τρόπους.

14.94

Ελληνική λογοτεχνία

Περσινή αρραβωνιαστικιά

Ζυράννα Ζατέλη

Το δικαιώμα εισόδου σε όλες τις λέσχες των ψυχικά προικισμένων η Ζ.Ζ. το απέκτησε με αυτό το πρώτο της βιβλίο, που ήδη έχει ηλικία δέκα ετών. Τα διηγήματα είναι εννέα – όσες και οι Μούσες. Γυναίκα από σύμπτωση και συγγραφέας από απόλυτη κλίση, η κεντρική φιγούρα έχει τόση ανάγκη να γευτεί το τερπνό δηλητήριο του εγώ της, ώστε τολμά να υψώνει τη λογοτεχνία της σαν σπάνια κύλικα.

Οι ιστορίες αυτής της συλλογής έχουν κάτι από την απόκρυφη γοητεία των νευμάτων της ιέρειας και την αινιγματική επίδραση των φίλτρων.

15.90

Ζυράννα Ζατέλη

Αν πάρεις δέκα σκυλιά και πας και τ’ αφήσεις σ’ έναν αγριότοπο, σε μια ερημιά απ’ όπου δεν περνάει ψυχή ζώσα, τα σκυλιά αυτά μέσα σε λίγες εβδομάδες θα ξαναγίνουν λύκοι…

Με την ανεξιχνίαστη περιστροφή που θα ακολουθούσε ένα ηλιοτρόπιο της νύχτας, η τέχνη της Ζ.Ζ. –επαληθευμένη χαρμόσυνα σε αυτό το τρίτο της βιβλίο, που είναι και το πρώτο της μυθιστόρημα– αποδεικνύει ότι μπορεί κανείς να γράφει σαν να προσπαθεί να λύσει τα μάγια του κόσμου ή σαν να ξορκίζει τη λύση τους.

Το διάχυτο θέμα αυτών των ιστοριών: πώς γεύεται κανείς το μέλι πάνω στο τσεκούρι, είναι και η απάντηση στη συναρπαστική αδυναμία της αφηγήτριας: ανίκανη να αντέξει το μαράζι της σιωπής, γιατρεύει τη σιωπή της με τη λογοτεχνία.

Ο αναγνώστης έχει τη σπάνια τύχη να μπει σε έναν εραλδικό κόσμο, όπου οι άνθρωποι υπάρχουν σαν διαλυμένα είδωλα, τα οποία εμπλέκονται στο αφηγηματικό υφάδι με τον αινιγματικό τρόπο που μια μουσική φράση παρεισφρέει αναπάντεχα σε ένα ζωγραφικό πίνακα.

21.20

Ζυράννα Ζατέλη

Oι είκοσι έξι ιστορίες (έντιτλα κεφάλαια) του μυθιστορήματος της Zυράννας Zατέλη Mε το παράξενο όνομα Pαμάνθις Eρέβους εξελίσσονται στα τέλη του ’50, κάπου στη βόρεια Eλλάδα, με αναδρομές που φτάνουν στις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Παρακολουθούμε το ιστορικό πέντε αδελφών (τεσσάρων γυναικών και ενός άντρα) που, μέσα σε μια δωδεκαετία, θα πεθάνουν και οι πέντε στις καλύτερες ηλικίες τους (πρόωροι κι αδυσώπητοι θάνατοι, μυστηριώδεις όσο και «φυσικοί»), αφήνοντας πίσω τους ένα μόνο γόνο: το δεκατριάχρονο αγόρι μιας από τις αδελφές, ένα πλάσμα προικισμένο «με μυστικά χαρίσματα και βάσανα», που –πριν αφανιστεί κι αυτό από το χτύπημα ενός κεραυνού– θ’ αφήσει μια καταλυτική, κυριολεκτικά αλησμόνητη σφραγίδα στο όλο κλίμα του βιβλίου.

Ωστόσο, χίλιες δυο ακόμη ιστορίες γεννιούνται και υφαίνονται πίσω και γύρω απ’ αυτό το κεντρικό μοτίβο και οι αναδρομές στο χρόνο είναι πολύ βαθύτερες –και κυκλικότερες– από ένα «φλας μπακ» στα περασμένα. Eίναι η κατάδυση στην ίδια την ανθρώπινη κατάσταση, στην πολυπλοκότητα της αλήθειας, της πραγματικότητας και του ονείρου – στους φόβους και στις ηδονές της ύπαρξής μας, στις αγάπες μας και στους νεκρούς μας. Nα τονίσουμε επίσης ότι τα παιδιά, τα ζώα, τα φυσικά φαινόμενα, όσο και κάποια παγανιστικά κατάλοιπα (όπως για παράδειγμα οι πυροβασίες που τελούνται ακόμη σε κάποια μέρη της βόρειας Eλλάδας) αποκτούν στο μυθιστόρημά της την αξία και τη βαρύτητα μιας αρχετυπικής θέασης του κόσμου.

Eξάλλου η βασική, η ουσιαστική «πλοκή» του έργου της Zυράννας Zατέλη είναι οι αδιάκοπες διαπλοκές της ίδιας της συγγραφής, είναι τα άπειρα δούναι λαβείν ανάμεσα στην περιπέτεια της ανθρώπινης ψυχής –στους μυστικότερους μάλιστα σπασμούς της– και στην ενσυνείδητη περιπέτεια του ανθρώπου να αρθρώσει τη μοίρα του σε λόγο – με άλλα λόγια, ανάμεσα στο ανείπωτο καθαυτό και στη λογοτεχνία ως μια πράξη μύησης και αυτολυτρωμού. Έχουν ονομάσει τη Zυράννα Zατέλη «σοφιστικέ Zεχραζάντ», κάτι που της πάει αρκετά, μα όχι ως το σημείο να μην ηχεί κι αυτό –στην περίπτωσή της– ως μια συμβατική απόδοση.

 

21.20

Ζυράννα Ζατέλη

Και για να το ομολογήσω απερίφραστα, είμαι παραδομένη άνευ όρων στην γοητεία που ασκούν επάνω μου αυτές οι βέργες σαν να με άγγιξε η κάθε μια ξεχωριστά και να με γήτεψε για πάντα. Το ίδιο θα έλεγα ακόμη κι αν ο εμπνευστής τους, ο δημιουργός τους, δεν μου ήταν ούτε έβδομος ξάδελφος, δεν γνώριζα καν το όνομά του, ή ήταν κάποιος που είχε προ πολλού εκλείψει απ’ τον γνωστό μας κόσμο, είτε ως φυσική οντότητα είτε – μαζί με τη μαγική του βέργα – ως σπάνιο είδος. Αλλά ακόμη καλύτερα που είναι αδελφός μου.

12.72

Ελληνική λογοτεχνία

Το πάθος χιλιάδες φορές

Ζυράννα Ζατέλη

Όποιος πίστεψε ότι οι νεκροί του πρώτου βιβλίου είχαν πεθάνει διαψεύσθηκε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όταν γύρισαν όλοι οι «άσωτοι». Καταβεβλημένοι εν ζωή από τα στοιχεία της φύσης, από πάθη και έρωτες που δεν τους σήκωνε η πάνω μεριά της γης, τίναξαν από τον γιακά τους τα χώματα και επέστρεψαν θριαμβικά, για να δειπνήσουν όπως άλλοτε με τους ζωντανούς – μία νύχτα κόσμος ολόκληρος και το ανθρώπινο δράμα εν οίστρω – , μέχρι να έρθει η σεβαστή εκείνη ώρα, το πρώτο χάραμα, να ημερέψουν και να κρυφτούν ξανά ως ώφειλαν στα σκότη. Και όλα τούτα υπό το άγρυπνο βαθύσκιωτο βλέμμα της Λεύκας, που αργότερα θα επιλέξει ως αληθινό της ψευδώνυμο το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους.

26.50