Βλέπετε 436–450 από 583 αποτελέσματα

Non Fiction

Κοινωνιολογία

Ο έρως και το έθνος

Παντελής Μπουκάλας

H αρχαία Eλληνική ποίηση και μυθολογία μας έχουν παραδώσει τον Έρωτα κάλλιστον εν αθανάτοισι θεοίσι και παντοδύναμο. Στον πραγματικό βίο ωστόσο, και παρότι η θρησκεία του έρωτα έχει το μεγαλύτερο και το πιο ενθουσιασμένο ποίμνιο, τα εμπόδια είναι πολλά. Οι πόλεμοι των εθνών, οι στερεοτυπικές αναπαραστάσεις που επεξεργάζεται κάθε λαός για τους άλλους, η κοσμική και η θρησκευτική εξουσία, οι εδραιωμένες προκαταλήψεις, μπορούν να πληγώσουν τα φτερά του Έρωτα. Να μην του επιτρέψουν να υπερβεί τα φράγματα και τα χάσματα.

Στον ανά χείρας τόμο διερευνώνται οι ερωτικές σχέσεις Ελλήνων και Ελληνίδων, έτσι όπως αναδεικνύονται από τα δημοτικά τραγούδια, με αλλοεθνείς, αλλόγλωσσους ή / και αλλόθρησκους, δηλαδή με μαύρους, Βλάχους, Αρβανίτες και Τούρκους. Οι διαφορές ανάμεσα στους Έλληνες και σε άλλους λαούς ή εθνοτικές ομάδες, αλλά και η πυκνή καταναγκαστική συνάφειά τους, δημιούργησαν σχέσεις που καλύπτουν όλη την γκάμα – από την ηδονοθηρία της εκμεταλλευτικής εξουσίας έως τον αυθεντικό πόθο. Η δημοτική ποίηση, απροκατάληπτη και αμερόληπτη, δεν αφήνει ατραγούδιστη καμία εκδοχή. Η διερεύνηση επεκτείνεται και σε άλλες μορφές του λαϊκού λόγου : παροιμίες, παραδόσεις, παραμύθια, επωδές, κατάρες, λέξεις-ύβρεις. Επίσης λαμβάνονται υπόψη και τα δημοτικά τραγούδια των άλλων λαών.

Συνεξετάζεται επιπλέον η στάση της κοσμικής και της θρησκευτικής εξουσίας απέναντι στην πιθανότητα μεικτών γάμων. Για την εθνική ιδεολογία, που επιχειρεί την ομογενοποίηση των αντιλήψεων και των στάσεων, η διαφορά χάνει τη φυσικότητά της, εννοείται σαν κίνδυνος και απειλή και συχνά καταντάει κρίμα, αμαρτία.

Στο νεοελληνικό εθνικό κράτος, όπως και στα περισσότερα εθνικά ευρωπαϊκά κράτη που συγκροτήθηκαν τον 19ο αιώνα, το συλλογικό φαντασιακό αναπαρέστησε τον άλλο επιβαρυμένο από ποικίλα αρνητικά γνωρίσματα, ώστε να διευκολύνει την υποτίμησή του. Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να περιορίσει ή να αποσιωπήσει την ποικιλία του πραγματικού βίου, όπου ο έρωτας είναι πιθανότατο να εκδηλωθεί αδιαφορώντας για τους άρρητους ή και ρητούς κανόνες της εθνικά και θρησκευτικά χρηστής συμπεριφοράς. Η παρρησία του δείχνει ότι έχει τη θέληση και την ικανότητα να αποπαγιδεύεται από τον πεζό δημώδη λόγο, που μοιάζει μονοκόμματος συγκρινόμενος με το πολυφωνικό τραγούδι.

Στον δίδυμο τόμο 4Β’ της σειράς «Πιάνω γραφή να γράψω…», που θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2022, διερευνώνται οι ερωτικές σχέσεις των Ελληνίδων και των Ελλήνων με Τσιγγάνους, Βούλγαρους, Εβραίους και
Φράγκους

22.40

Ξένη λογοτεχνία

Η απόλαυση του κειμένου

Ρολάν Μπαρτ

Τι ξέρουμε για το κείμενο; Τον τελευταίο καιρό, η θεωρία επιχειρεί να δώσει κάποια απάντηση. Μένει όμως ένα ερώτημα: Τι απολαμβάνουμε από το κείμενο;

Το ερώτημα τούτο οφείλουμε να το θέσουμε έστω και μόνο για ένα λόγο τακτικής: οφείλουμε να καταξιώσουμε την απόλαυση του κειμένου ενάντια στην αδιαφορία της επιστήμης και στον πουριτανισμό της ιδεολογικής ανάλυσης∙ οφείλουμε να καταξιώσουμε την απόλαυση του κειμένου ενάντια στην ταπείνωση της λογοτεχνίας σαν απλής ψυχαγωγίας.

Πώς να θέσουμε το ερώτημα; Συμβαίνει το χαρακτηριστικό της απόλαυσης να είναι πως δεν μπορεί να ειπωθεί. Χρειάστηκε λοιπόν να προσφύγουμε σε μια άτακτη σειρά αποσπασμάτων: στιλπνές πλευρές, πινελιές, κουκκίδες – φυλακτήρια ενός αόρατου σχεδιάσματος: απλή σκηνοθεσία της ερώτησης, βλαστός εξωεπιστημονικός της κειμενικής ανάλυσης.

Ρολάν Μπαρτ

Αν διαβάζω κι απολαμβάνω τούτη τη φράση, τούτη την ιστορία ή τούτη τη λέξη, είναι γιατί έχουν γραφεί μες στην απόλαυση. Το αντίθετο όμως; Γράφοντας μες στην απόλαυση, εξασφαλίζω άραγε – εγώ, ο συγγραφέας – την απόλαυση του αναγνώστη μου; Καθόλου. Τον αναγνώστη αυτόν πρέπει να τον γυρέψω [να τον «ψαρέψω»], χωρίς να ξέρω πού είναι. Κι έτσι δημιουργείται ένας χώρος της ηδονής. Δεν είναι το «πρόσωπο» του άλλου που μου είναι αναγκαίο, είναι ο χώρος…

Ρολάν Μπαρτ

10.80

Λεονάρντο Ντα Βίντσι

Δύο σπουδαία λογοτεχνικά έργα που έγραψε ο Λεονάρντο ντα Βίντσι στους περίφημους Κώδικες μας αποκαλύπτουν μια άγνωστη πλευρά του, την ανθρώπινη.

Μύθοι που κρύβουν μεγάλες αλήθειες και ένα ζωολόγιο γεμάτο αλληγορίες για ανθρώπινες αρετές κι ελαττώματα είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας του Λεονάρντο να ανακαλύψει τα μυστικά μιας ηθικής φιλοσοφίας, να ξεκλειδώσει τη δύναμη που μπορεί να αποκτήσει ο σοφός πάνω στα φαινόμενα της φύσης, της ζωής, της ψυχής.

Αφηγηματικές «επινοήσεις» από τον μεγαλοφυή λάτρη της ελευθερίας που θέλουν –όπως και οι πτητικές μηχανές του– να ανυψώσουν τον άνθρωπο για να κατακτήσει τους πνευματικούς αιθέρες.

Γραμμένα με ένα ύφος παράξενο, πυκνό, φλογερό, τα κείμενα αυτά αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές παρακαταθήκες του εμβληματικού καλλιτέχνη της Αναγέννησης: έναν καταλύτη για την ταχύτερη πνευματική ολοκλήρωση του ανθρώπου όπως η πολυπόθητη φιλοσοφική λίθος των αλχημιστών, που μπορούσε να μετατρέπει τα ευτελή μέταλλα σε χρυσό.

13.50

Βιρτζίνια Γουλφ

Το πρώτο δοκίμιο συνιστά μια πραγματεία στον λογοτεχνικό κυβισμό, με εμφανή στόχο να καταλήξει -μέσω της αναδόμησης, της σύγκρισης και της συνεκδοχής- στο απόλυτο μοντερνιστικό αξίωμα: οι λέξεις, το εργαλείο δηλαδή του λογοτέχνη, είναι μέσο αδόκιμο, ατελές και ατελέσφορο σε σύγκριση με τον χρωστήρα, δηλαδή το άφωνο εργαλείο ενός μυθοπλαστικού ζωγράφου ο οποίος βεβαίως ελέγχει απολύτως το εκφραστικό του μέσο σε αντιδιαστολή με τον λογοτέχνη που παλεύει να το χειραγωγήσει.

Η “Λεξιτεχνία” εκφωνήθηκε ως ομιλία από το ραδιόφωνο του BBC στις 29 Απριλίου του 1937 για τη ραδιοφωνική σειρά “Words Fail Me”. Η ομιλία αυτή των οκτώ λεπτών είναι το μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο που έχουμε από τη Βιρτζίνια Γούλφ. Εδώ το αντικείμενο είναι οι ίδιες οι λέξεις. Το μοναδικό εργαλείο του λογοτέχνη που έχει την ικανότητα να δρα ανεξάρτητα από τον δημιουργό του και να παραμένει αχειραγώγητο, και συνεπώς πολύ δύσχρηστο για τον μάστορά του.

14.50

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Εκλήθην ομιλήτρια

Κική Δημουλά

«Δεν πήρα μόνη την απόφαση να συγκεντρωθούν σε έναν τόμο λόγοι που εκφώνησε η μητέρα μου σε συνέδρια, εκδηλώσεις, χαιρετισμούς και αποχαιρετισμούς. Την πήραμε μαζί, λίγο πριν ανέβει στη βάρκα του ανέκκλητου. Καταθέτω, ως αποδεικτικό της εξουσιοδότησής της να κινούμαι ελεύθερα και να στεγάζω όπως νομίζω τα λόγια της, ένα αδιάσειστο τεκμήριο: τον πρότερο, ενωμένο δια βίου, βίο μας. Ξεχώρισα, έτσι, είκοσι οκτώ από τα ποιητικά χρονογραφήματα, αυτά που θεώρησα πως παρουσιάζουν ατμοσφαιρικά τις εσωτερικές διαθέσεις της, τους μετασυμβολισμούς των επίκαιρων τότε θεμάτων και φωτογραφίζουν το χρόνο. Τα διάλεξα για να δώσω ένα μέλλον στο υποσχετικό παρελθόν και μια ευκαιρία να ανιχνεύεται η απουσία της».
―Έλση Δημουλά

15.50

Σάκης Σερέφας

1922. Γέννηση πάνω στο καράβι που φέρνει την Αρμένισσα μάνα πρόσφυγα από τη Μικρά Ασία στον Πειραιά. Ο παππούς φρεσκοσφαγμένος στο μικρασιάτικο χασαπαριό. Το βρεφούδι μεγαλώνει και μαγεύει με τη φωνή του τον κοσμάκη όταν ψέλνει στην αρμένικη εκκλησία του Σουρπ Αγκόπ, του Αγίου Ιακώβου. Γυναίκες που δεν βγάζουν ποτέ από πάνω τους τα άσπρα γάντια. Γιατί; Δικτατορία Μεταξά, νεολαία Μεταξά, Σκαπανείς και Φαλαγγίτες. Ζογκλερικά στο Φάληρο με τον άντρα και το παιδί της. Είναι το “Ντούο Νίνο και Μισό”.

Η πρώτη της ηχογράφηση. Ώρες τώρα σε κρυφοκοιτάζω. Εμφύλιος. Βομβαρδιστικά Χελντάιβερς καθέτου εφορμήσεως. Ναπάλμ στον Γράμμο. Ο Τραυματίας. Γνωριμία με τον Βασίλη της ζωής της. Μαζί στο πάλκο στου Τζίμη του Χοντρού. Τα καβουράκια. Ο Πόλεμος της Κορέας και το σπίτι στο Αιγάλεω. Απόψε κάνεις μπαμ. Το πεπρωμένο της χαραγμένο πάνω στον 38ο βόρειο παράλληλο. Οι Ελληνίδες ψηφίζουν πρώτη φορά στις δημοτικές εκλογές. Η γυναίκα που ψηφίζει. Τουρνέ στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη. Στο Τούνεζι, στην Μπαρμπαριά. Ένα πιάνο στον βυθό. Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη. Φωτογραφικά φιλμς κρυμμένα σε τάφους. Καρκίνος. Μόνη. Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα. Γλάροι κρώζουν δυσοίωνα από πάνω της στη Νέα Υόρκη. Ρεστοράν-μπαρ Νέον Βυζάντιον, 42ος Δρόμος. Με γέρασε η ξενιτιά. Νοσοκομεία. Βέρι βέρι μπαντ. Μόνη. Δολάρια πάνω στη σόλα με την τσίχλα. Γεννήθηκα για να πονώ. Αίμα στην πίστα.
1957. Το λαπαδιάζει το κόλλυβο η φρυγανιά; Κηδεία. Μόνη. Χωρίς εκείνον.

Σαν άστρο εβασίλεψε.
Θα μπορούσε να είναι η Μαρίκα Νίνου.
Είναι η άνθρωπος Μαρίκα.

8.91

Ιαν Γουόρθινγκτον

Μια επική αφήγηση έξι αιώνων αθηναϊκής ιστορίας, από τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τον 2ο αιώνα μ.Χ. Η εξέλιξη της πόλης και το αποτύπωμά της στον ελληνιστικό και τον ρωμαϊκό κόσμο.

Αυτό το βιβλίο αφορά μια μακρά περίοδο της ιστορίας της Αθήνας που θεωρείται συνήθως αλλά λανθασμένα εποχή παρακμής και πτώσης μετά το μεγαλείο της κατά τους κλασικούς χρόνους. Τότε η Αθήνα ήταν αυτοκρατορική δύναμη με τρομερό στόλο, είχε ισχυρή οικονομία, περήφανη ιστορία, ανθούσα πνευματική, καλλιτεχνική και φιλολογική ζωή και οι Αθηναίοι ζούσαν υπό μια δημοκρατία η οποία τους καθιστούσε κυρίαρχους ως κράτος. Ο Περικλής ισχυριζόταν ότι η Αθήνα ήταν μια πόλη την οποία ήθελαν να μιμηθούν οι πάντες.

Όμως, το 338, όταν ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας επέβαλε την ηγεμονία του στην Ελλάδα, αυτή η ζωή άλλαξε για πάντα. Οι Έλληνες υποχρεώθηκαν να υποστούν τη μακεδονική εξουσία για σχεδόν δύο αιώνες, μέχρι να επιβάλει την κυριαρχία της στην Ελλάδα η νέα δύναμη του μεσογειακού κόσμου, η Ρώμη.

Η συνηθισμένη άποψη για την Αθήνα υπό τη μακεδονική και τη ρωμαϊκή κυριαρχία είναι εκείνη μιας πόλης που ήταν η σκιά του προηγούμενου εαυτού της, με τη δημοκρατία της να έχει υποβαθμιστεί σε μια καρικατούρα, την οικονομία της σε παρακμή, τη στρατιωτική ικανότητά της να μην υπάρχει πια, και υπό τους Ρωμαίους αφέντες της να έχει μετατραπεί σε επαρχιακή πόλη. Όμως αυτή η υποβαθμισμένη εικόνα έρχεται σε αντίθεση με την πραγματικότητα. Όπως θα καταδείξει το ανά χείρας βιβλίο, η μεταγενέστερη Αθήνα απείχε πολύ από το να είναι ένα υστερόγραφο της κλασικής προκατόχου της. Εξακολουθούσε να είναι μια ζωντανή πόλη που ασκούσε επιρροή, ο λαός της παρέμενε όπως πάντα ανθεκτικός, φθάνοντας στο σημείο ακόμη και να πολεμήσει εναντίον των Μακεδόνων και των Ρωμαίων κυριάρχων, ενώ ο κλασικός εαυτός της επιβίωνε στη φιλολογία και τη σκέψη.

22.20

Κώστας Λασκαράτος

Μια σύγχρονη ματιά στην ελληνική πολιτιστική διπλωματία. Η σχέση πολιτισμού και εξωτερικής πολιτικής, όπως αποκαλύπτεται μέσα από έξι παραδείγματα εξαιρετικά ομιλούντων ελληνικών μουσείων.
Μέσα από αυθεντικές μαρτυρίες προσωπικοτήτων οι οποίες, εκ της θέσεώς τους, διαδραμάτισαν ή διαδραματίζουν ρόλο στο πεδίο της πολιτιστικής εξωτερικής πολιτικής, ανιχνεύεται η λειτουργία κεντρικών πολιτιστικών φορέων και ερευνώνται οι τρόποι μέσω των οποίων αυτά συμβάλλουν στην προσέγγιση κρατών και κοινωνιών.
Εξωστρέφεια. Αλληλοκατανόηση. Πολιτιστικοί διάλογοι.

Η εμπειρία τριών πρωθυπουργών, ενός Προέδρου της Δημοκρατίας και μιας φωτεινής προσωπικότητας που σημάδεψε την Ελλάδα.
Αν ο ελληνικός πολιτισμός αποτελεί βασικό συγκριτικό πλεονέκτημα της πατρίδας μας, κατά πόσον αυτός έχει αρκούντως αξιοποιηθεί; Υπάρχει ένας εθνικός σχεδιασμός; Ποια απτά οφέλη μπορεί να κατακτήσει ένας τόπος χαράσσοντας μια συνετή και συνεπή στρατηγική;

Δυο εθνικά προτάγματα. Ένα «άτυπο πρωτόκολλο», που έσπασε. Ένα φυτώριο πολιτισμού. Μια άστεγη «μουσειακή εφηβεία» και μια θηριωδία που αφήνει μέχρι σήμερα πληγές.
Αλήθειες, εμμονές, στερεότυπα, εμπόδια και ευκαιρίες. Τολμηρά μουσεία και πολιτιστικοί διάλογοι σε ακραίες συνθήκες. Παραδείγματα σωστής πρακτικής από τη διεθνή εμπειρία.
Ο ρόλος του μουσείου στη σημερινή ελληνική κοινωνία. Η σχέση πολίτη-μουσείου, οι απαιτήσεις της κοινωνίας από την επίσημη πολιτεία και η μεγάλη… αντίφαση!

17.10

Δημήτρης Δημητράκος

Ο Αντό­νιο Γκράμ­σι ήταν ο πρώ­τος ανά­με­σα στους ση­μα­ντι­κούς στο­χα­στές του μαρ­ξι­σμού που αντι­λή­φθη­καν την ανά­γκη, όχι μό­νο της ανα­νέ­ω­σης αλ­λά της υπέρ­βα­σής του. Σύμ­φω­να με την έκ­φρα­σή του, ο μαρ­ξι­σμός πρέ­πει να νο­η­θεί ως «ανοι­χτός κύ­κλος» και όχι ως δόγ­μα. Θε­ώ­ρη­σε ότι στη με­γά­λη «ηθι­κή και δι­α­νο­η­τι­κή ανα­μόρ­φω­ση» όλης της κοι­νω­νί­ας που συ­νι­στού­σε το πρό­ταγ­μά του, ο ανα­νε­ω­μέ­νος μαρ­ξι­σμός θα δι­α­δρα­μά­τι­ζε πρω­τεύ­ο­ντα, κα­θο­δη­γη­τι­κό ρό­λο.

Η αρ­χι­κή ιδέα της με­λέ­της μου προ­έ­κυ­ψε από συ­ζη­τή­σεις που είχα με φί­λους στην Ιτα­λία, ιδί­ως με τον Τί­το Πα­τρί­κιο, χά­ρη στον οποίο «ανα­κά­λυ­ψα» τον Γκράμ­σι. Δι­ε­ρευ­νώ­ντας τη ζωή και το έρ­γο του δι­α­πί­στω­σα ότι πα­ράλ­λη­λα με την ανα­νέ­ω­ση της μαρ­ξι­στι­κής θε­ω­ρί­ας, τον απα­σχό­λη­σε ιδι­αί­τε­ρα η ανά­γκη ανά­πτυ­ξης κρι­τι­κού πνεύ­μα­τος και ορ­θο­λο­γι­κής αντι­με­τώ­πι­σης των προ­βλη­μά­των συν­δυ­ά­ζο­ντας το θάρ­ρος με τον ρε­α­λι­σμό στην πο­λι­τι­κή.

17.10

Τάσος Μπρεκουλάκης

Ξεκίνησε ως ανθολόγιο κειμένων για το σουβλάκι από την ελληνική και παγκόσμια βιβλιογραφία, μια συλλογή με αποσπάσματα από άρθρα και βιβλία που ήταν απελπιστικά λίγα. Μετά εξελίχθηκε σε μια έρευνα για το σουβλάκι του ελλαδικού χώρου από την εποχή του Ομήρου, κι ακόμα πιο παλιά, μέχρι τις σημερινές μπασταρδεμένες εκδοχές του (που ΔΕΝ είναι σουβλάκια).

Στη συνέχεια ερευνήσαμε εξαντλητικά το σουβλάκι της Αθήνας και κάναμε άπειρες συνεντεύξεις, μαζέψαμε μαρτυρίες και ιστορίες σουβλατζήδων και αρχίσαμε να συνθέτουμε ένα στόρι απίστευτο που ήταν πολύ μεγαλύτερο από αυτό που περιμέναμε.

Δοκιμάσαμε αμέτρητα σουβλάκια, σχεδόν από κάθε σουβλατζίδικο της Αττικής, καθημερινά, για χρόνια, μιλήσαμε με ανθρώπους που έχουν μελετήσει το ελληνικό φαγητό (όλοι ξένοι), αρχαίο και σύγχρονο, αναζητήσαμε ένα σωρό εξαντλημένα και σπάνια βιβλία –βρήκαμε μέχρι και χρονικά από εκστρατείες Βυζαντινών στρατιωτών που αναφέρουν αναλυτικά τι έτρωγαν–, αφηγήσεις περιηγητών, λαογράφων, ψάξαμε τραγούδια (όλα σχεδόν σατιρικά, γιατί το σουβλάκι είναι ταπεινό και καταφρονημένο και κανείς δεν το πήρε ποτέ στα σοβαρά).

Το αποτέλεσμα είναι αυτό το βιβλίο, που δεν έχει ούτε μία φωτογραφία και είναι όλο σχεδιασμένο στο χέρι από τον Κωνσταντίνο Φυντάνη, και που αποτελεί την πρώτη απόπειρα να καταγραφεί η ιστορία του πιο δημοφιλούς ελληνικού street food, του πιο γνωστού ίσως ελληνικού φαγητού στα πέρατα του κόσμου.

14.94

Βιογραφία - Μαρτυρίες

Ζώα στον Εθνικοσοσιαλισμό

Γιαν Μονχάουπτ

Ποιοι βοήθησαν τον Χίτλερ να καταλάβει την εξουσία; Ποιοι αποτελούσαν τον στενό κύκλο του; Ποιοι του ασκούσαν τη μεγαλύτερη επιρροή; Ποια προνόμια απολάμβαναν; Τι απέγιναν μετά το τέλος του πολέμου;

Η ιστορικός Heike B. Görtemaker καταρρίπτει τον μύθο του «μοναχικού» Χίτλερ. Παρουσιάζει άγνωστα μέχρι σήμερα ντοκουμέντα που αποδεικνύουν ότι ήδη από τη δεκαετία του 1920 ο Χίτλερ είχε πάντα ανθρώπους που φρόντιζαν την εικόνα του και του εξασφάλιζαν χρήματα και «υψηλούς» συμμάχους σε διάφορες χώρες. Μας μεταφέρει στο πολυτελές ορεινό καταφύγιό του και παρακολουθεί την καθημερινότητα της «Αυλής» του.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον ρόλο των γυναικών της «Αυλής», στην πανίσχυρη Μάγκντα Γκέμπελς, στην αδελφή του Νίτσε, στην κόρη του Βάγκνερ και στις πολύ νεαρές ερωμένες του «Φύρερ»: από την ανιψιά του μέχρι την Εύα Μπράουν.

13.50

Σάννε Μπλάου

Πίσω από κάθε αριθμό υπάρχει μια ιστορία.

Ένα βιβλίο για τις καταχρήσεις της στατιστικής από την καπνοβιομηχανία μέχρι τον κορωνοϊό και την κλιματική αλλαγή.

Στην πραγματικότητα, οι αριθμοί μάς καθοδηγούν.

Οι αριθμοί επηρεάζουν το τι πίνουμε, τι τρώμε, πού δουλεύουμε, πόσα βγάζουμε, πού ζούμε, με ποιον παντρευόμαστε, ποιο κόμμα ψηφίζουμε, πόσα ασφάλιστρα πληρώνουμε, το αν θα πάρουμε στεγαστικό δάνειο. Επηρεάζουν ακόμη και το αν θα αρρωστήσουμε ή θα θεραπευτούμε, τη ζωή και τον θάνατο …

Ήρθε η ώρα να βάλουμε τους αριθμούς στη θέση τους. Ούτε σε βάθρο ούτε στα σκουπίδια. Αλλά εκεί όπου ανήκουν: δίπλα στις λέξεις.

14.84

Εύα Νικολαΐδου

ΠΟΡΝΕΣ. Γυναίκες χαμένες στην ανυπαρξία. Ενώ η ερωτική πράξη είναι ζωή, αυτές ζουν έναν αργό θάνατο. Χαμένες από τον εαυτό τους. Ούτε τα σώματά τους προλαβαίνουν να γνωρίσουν. Ξεχασμένες από τις οικογένειές τους, ζουν πάντα με τον φόβο μήπως τις ανακαλύψουν. Χωρίς ταυτότητα. Πολλές φορές, ξεχνάνε το πραγματικό τους όνομα.
Πίνοντας καφέ μ’ αυτά τα κορίτσια, στους οίκους ανοχής, η Εύα Νικολαΐδου, δημοσιογράφος-συγγραφέας, καταγράφει την καθημερινότητά τους. Κρατούσε σαράντα χρόνια στο αρχείο της ένα δημοσιογραφικό ημερολόγιο με συνεντεύξεις, φωτογραφίες, ταυτότητές τους, βιβλιάρια υγείας τους, έγγραφα…
Στο βιβλίο Στα σπίτια της αμαρτίας: χθες και σήμερα, η συγγραφέας δημιούργησε ένα πλέγμα υφασμένο από νήματα που ενώνουν τον εταιρισμό από την αρχαιότητα και το Βυζάντιο μέχρι σήμερα, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της πορνείας.
Τι ψάχνουν οι πελάτες; Γιατί τις επιλέγουν; Τι τους ζητάνε; Πώς συμπεριφέρονται; Το χθες ήταν διαφορετικό; Τι μετατοπίστηκε με το πέρασμα του χρόνου; είναι μερικά από τα ερωτήματα στα οποία θα βρείτε απαντήσεις. Ο ορατός και ο αόρατος κόσμος τους.
Μεταξύ άλλων, θα σας συναρπάσει για τον ρεαλισμό της η μοναδική συνέντευξη της Γαβριέλλας Ουσάκοβα. Μια πόρνη θρύλος που είχε πει τη γνωστή φράση: «Έγινα πόρνη διότι εγεννήθην έτσι».

12.40

Καλύβας Στάθης Ν.

Μια συνολική, ρηξικέλευθη αποτίμηση της πορείας του σύγχρονου ελληνικού κράτους, που εντάσσει κάθε κρίση της σε ένα πλαίσιο ιστορικής κανονικότητας.

«Η πρόκληση που έθεσα στον εαυτό μου ήταν ο εντοπισμός της βαθύτερης λογικής που διέπει την ιστορική μας πορεία ως έθνους. Η καταγραφή μιας σειράς υπερφιλόδοξων εγχειρημάτων, αναπόφευκτων καταστροφών και ξένων διασώσεων με θετική σε γενικές γραμμές έκβαση συνιστά το θεμέλιο του σχήματος στο οποίο κατέληξα και το οποίο προτείνω, όπως και η κωδικοποίηση των σύνθετων αυτών διεργασιών σε εφτά μεγάλους ιστορικούς κύκλους.» Στάθης Ν. Καλύβας

Μια σφαιρική και ρηξικέλευθη αποτίμηση της ιστορικής πορείας της σύγχρονης Ελλάδας που εντάσσει τη σημερινή κρίση σε ένα πλαίσιο ιστορικής διάρκειας, από την κατάκτηση της ανεξαρτησίας ως σήμερα. Ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Yale Στάθης Ν. Καλύβας με το βιβλίο αυτό επεκτείνει την ερμηνευτική του ματιά σε ολόκληρη την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας και μας οδηγεί σε μια βαθύτερη κατανόηση της κρίσης που ξεκίνησε το 2009, αφήνοντας συγχρόνως να διαφανεί κι ο σπόρος της αισιοδοξίας για το μέλλον.

14.38

Παρασκευάς Ματάλας

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού ο Γάλλος λογοτέχνης και πολιτικός Μωρίς Μπαρρές προβάλλει ως ο “Δάσκαλος” του εθνικισμού, του ιδεολογικού ρεύματος που οριζόταν ως η αποδοχή του ντετερμινισμού της γης και των νεκρών, που εξυμνούσε τον πόλεμο και πάλευε ενάντια στον διεθνισμό και τις οικουμενικές αξίες. Ο Ίων Δραγούμης ήταν ο σημαντικότερος Έλληνας “μαθητής” του. Γύρω από τον Μπαρρές βρίσκουμε όμως εκατοντάδες ακόμα κοσμοπολίτες εθνικιστές από όλο τον κόσμο: Ιταλούς -όπως ο Ντ’ Αννούντσιο και ο Μαρινέττι-, Ισπανούς, Πορτογάλους, Λατινοαμερικανούς, Βαλκάνιους… Μέσα από την αλληλογραφία τους και ποικίλες άλλες πηγές, ο εθνικισμός αναδεικνύεται σε ένα διεθνικό φαινόμενο, γέννημα ενός δικτύου φιλόδοξων ελιτιστών διανοούμενων που επιχειρούσαν να συνδυάσουν μια ριζοσπαστικά αντιδραστική πολιτική ιδεολογία με τη λογοτεχνία και την τέχνη.

Το βιβλίο ανιχνεύει τις διεθνείς διαδρομές του μπαρρεσικού εθνικισμού, από το Παρίσι μέχρι το Περού ή την οθωμανική “Ανατολή”, τις αντιφάσεις του, τις διακλαδώσεις και τις μεταλλάξεις του, τη σχέση του με τον πόλεμο και με την εμφάνιση του φασισμού· για να εστιάσει τελικά στις ελληνικές εκδοχές του, στην ιδεολογική πορεία του Ίωνα Δραγούμη, από τον προσηλυτισμό του μέχρι τη ρήξη, και στη σημασία που είχε για επιγόνους όπως ο Νίκος Καζαντζάκης και οι λογοτέχνες της “Γενιάς του ’30”.

18.00