Σιωπηλή Άνοιξη

21 βιβλία όπου η φύση πρωταγωνιστεί

Πέτερ Βολεμπεν

Το δάσος είναι αγαπηµένος προορισµός για πολλούς ανθρώπους. Αποτελεί συνώνυµο της γαλήνης και της παρθένας φύσης. H Mυστική ζωή των δέντρων ρίχνει φως στην πυκνή βλάστηση του δάσους και εµβαθύνει εντυπωσιακά σε ένα µυστηριώδες σύµπαν…

Στο δάσος συµβαίνουν εκπληκτικά πράγµατα: Τα δέντρα επικοινωνούν µεταξύ τους. Δε µεγαλώνουν µόνο στοργικά τα µικρά τους, αλλά επίσης φροντίζουν τους ηλικιωµένους και άρρωστους γείτονές τους. Απίστευτο; Κι όµως αληθινό! Ο διακεκριµένος δασολόγος Peter Wohlleben εµβαθύνει στην κρυφή ζωή των δέντρων και µας παρουσιάζει µια εντελώς καινούρια θεώρηση του δάσους – φέρνοντας έτσι στο φως εκπληκτικά στοιχεία. Τ

α δέντρα έχουν µνήµη, ανταλλάσσουν µηνύµατα, αισθάνονται πόνο, παθαίνουν εγκαύµατα από τον ήλιο και κάνουν ρυτίδες. Κάποια δέντρα, όπως οι βελανιδιές, επικοινωνούν µεταξύ τους µε χηµικές αρωµατικές ουσίες. Όταν, για παράδειγµα, ένα δέντρο δεχτεί επίθεση από έντοµα, εκπέµπει αρωµατικές ουσίες και όλα τα δέντρα της ευρύτερης περιοχής που λαµβάνουν το µήνυµα αυτό οπλίζονται κατάλληλα…

12.20

Ξένη λογοτεχνία

Θείος Βάνιας

Άντον Τσέχωφ

Γραμμένος σχεδόν την ίδια εποχή με τον Γλάρο, ο Θείος Βάνιας χαρακτηρίζεται ως το πιο «τσεχωφικό» από τα έργα του Ρώσου συγγραφέα. Ο Βάνιας, αδερφός της πρώτης συζύγου του καθηγητή Σερεμπριάκωφ, είναι υπεύθυνος για το κτήμα του καθηγητή και το φροντίζει μαζί με τη ανιψιά του, Σόνια. Πρόσφατα ο καθηγητής έχει εγκατασταθεί εκεί μαζί με τη νεαρή, δεύτερη σύζυγό του, Ελένα, αλλάζοντας τις ισορροπίες δραματικά.

Ο Βάνιας είναι απελπισμένα ερωτευμένος μαζί της. Το ίδιο και ο γιατρός Αστρώφ, για τον οποίο η Σόνια υποφέρει σιωπηρά από έρωτα. Η Ελένα, γοητευτική και αδιάφορη, κινεί τα νήματα δίχως να ενδιαφέρεται για τα αισθήματα των επίδοξων εραστών. Όταν ο καθηγητής θα συγκεντρώσει όλη την οικογένεια για να ανακοινώσει το σχέδιό του να πουλήσει το κτήμα, τίποτα δεν είναι όπως πριν.

8.00

Ελληνική λογοτεχνία

Άθος, ο δασονόμος

Μαρία Στεφανοπούλου

Τι θέση έχει το επαναλαμβανόμενο έγκλημα στην καθημερινότητα ενός πολέμου που διαρκεί – εθνικοαπελευθερωτικού, εμφυλίου, κοινωνικού ή ατομικού πολέμου για την επιβίωση; Ποιο είναι το νόημα της θυσίας των αμάχων, όταν πρόκειται για ανυποψίαστα θύματα αντιποίνων;

Στις 13 Δεκεμβρίου 1943, στα Καλάβρυτα, οι Γερμανοί διαπράττουν αντίποινα εκτελώντας όλο τον άμαχο αντρικό πληθυσμό. Μένουν οι γυναίκες για να θάψουν τους άντρες. Η Μαριάνθη και η κόρη της η Μαργαρίτα εγκαταλείπουν την πόλη. Η Λευκή, γιατρός, κόρη της Μαργαρίτας γεννημένη το 1955, έχει στοιχειωθεί από το πολεμικό αυτό έγκλημα και ζει στη σκιά του παππού της, του Άθου, συζύγου της Μαριάνθης, δασονόμου της επαρχίας Καλαβρύτων. Αφοσιώνεται στον πόνο και στη θεραπεία των ασθενών της και στη διερεύνηση του ναζιστικού φονικού. Είναι όμως ο Άθος πράγματι ένας από τους δεκατρείς επιζώντες της ομαδικής εκτέλεσης;

Ο κόσμος της σκιάς, όπως στα δασικά μονοπάτια όπου περιπλανιέται ο Άθος, νεκρός ή ζωντανός (μυστήριο που μόνον η πράξη της γραφής μπορεί να φωτίσει), συντροφεύει εδώ τα πρόσωπα της αφήγησης. Οι ήρωες αυτοί, δέσμιοι ενός άπιαστου ονείρου, σκέφτονται πάντοτε το κακό αδιαχώριστα από το θαύμα της ομορφιάς, με όρους τραγικούς, γι’ αυτό ίσως και λυτρωτικούς: ο πόλεμος κυοφορεί την ειρήνη, ο θάνατος τη ζωντανή μνήμη, ο αφανισμός το αίσθημα της ελευθερίας. Μόνο το φάσμα της εκδίκησης μένει στείρο και τυφλό, χωρίς έξοδο στην απέναντι όχθη.

Ο «επιζών» Άθος και ο κόσμος της σκιάς και της περισυλλογής μέσα στον οποίο η Λευκή τον επινόησε και τον εξιστορεί ανήκει μάλλον στο χώρο της εσωτερικής εμπειρίας. Ο Άθος είναι ο τρίτος άνθρωπος: ούτε θύμα ούτε ένοχος (παλεύει και με τα δυο), ούτε δεξιός ούτε αριστερός, αντιήρωας μιας ηρωικής εποχής, ή απλώς ήρωας παντός καιρού.

15.00

Ρόμπερτ Μακφάρλαν

Μια επική εξερεύνηση των κάτω κόσμων του πλανήτη μας όπως υπάρχουν στον μύθο, τη λογοτεχνία, τη μνήμη, και τη γη την ίδια.

________________

ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ που ένιωθες χωρίς οδοδείκτη, χωρίς έναν οδηγό που θα μπορούσε να σε οδηγήσει από το σκοτάδι της πανδημίας στο φως, υπήρξε ένα βιβλίο βγαλμένο κυριολεκτικά από τα ακραία όρια του σύμπαντος και του Κάτω Κόσμου, φτάνοντας έως εκεί όπου φαντάζεσαι ότι απλώνεται η άβυσσος. Μεταφέροντας εικόνες από τα πιο υπόγεια, μακρινά και σκοτεινά σημεία της φύσης, η Υπογαία του Ρόμπερτ Μακφάρλαν αποκαλύπτει μυστικά για την πραγματική όψη της γης, κρυμμένη από το γυμνό μάτι, σαν ένας πίνακας που με το άπλετο φως του εμφανίζει τις πιο όμορφες, άγριες αλλά και αδόκητες λεπτομέρειές του.

Αυτό που καταφέρνει, λοιπόν, το πολυβραβευμένο βιβλίο (μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδόσεις Μεταίχμιο) είναι να ανακαλέσει τη μνήμη του Κάτω Κόσμου και της φύσης με πρώτο στοιχείο το βίωμα –καθώς σε όλα αυτά τα μέρη έχει παρευρεθεί ο ίδιος ο συγγραφέας και δεν τα περιγράφει απλώς θεωρητικά–, φτάνοντας σε ανακαλύψεις που δεν μπορεί να βάλει ο ανθρώπινος νους, ούτε καν η φαντασία.

Διαβάστε την παρουσίαση της Τίνας Μανδηλαρά στη LiFO

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΕΝΑ ΧΟΡΤΑΣΤΙΚΟ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

16.92