Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης

Τι συμβαίνει άραγε σ’ ένα ρολόι, σ’ ένα βιβλίο, σ’ ένα οποιοδήποτε αντικείμενο θαμμένο για ένα διάστημα στη γη; Ποια ακραία τεχνάσματα μπορεί να επινοήσει ένα δέντρο προκειμένου να πολλαπλασιαστεί; Τι μπορεί να νιώθει ένας σκύλος που χάνει τον αφέντη του ή μια καρέκλα που στέκεται στο ίδιο σημείο για χρόνια; Μα πιο ανεξιχνίαστος απ’ όλα δεν είναι ο μηχανισμός της ανθρώπινης ψυχής;

Πατώντας το όριο φανταστικού και πραγματικού, ξεκλειδώνοντας το αθέατο και τέμνοντας ακόμα και την πιο ασήμαντη επιφάνεια ο Χατζηγιαννίδης μας παρέχει ελευθερία κινήσεων και άπλα στη φαντασία. Ο τίτλος έχει χροιά ειρωνική, οι έντεκα ιστορίες του μόνο «φυσικές» δεν είναι, ψαχουλεύουν όμως μέσα στη φύση κάτι που δεν μετριέται και δεν κανονίζεται αλλά μπορεί να εμφανιστεί εξίσου ισχυρό στα φυτά, στα ζώα, στα «άψυχα», και, οπωσδήποτε, στους ανθρώπους. Μπορεί αυτό να είναι η δύναμη της βούλησης, η εκδίκηση, η εχθρική διάθεση που μεταβάλλεται σε στοργή, οι φυσικοί νόμοι, οι ηθικοί νόμοι, ο σεβασμός στο χνάρι που αφήνει ο χρόνος, οι συμμαχίες της ανάγκης, η ρίζα της ηδονής ή της αγάπης.

Στις Φυσικές Ιστορίες, τώρα, η στιλπνή και ευκίνητη γραφή, η πυκνότητα των καταστάσεων και το απερίμεντο – το απροσδόκητο – που καιροφυλακτεί σε κάθε γωνιά της αφήγησης, έδωσαν την έμπνευση για τις εικόνες που στολίζουν τα διηγήματα. Η εικονογράφηση της Ευφροσύνης Δοξιάδη μεταγγίζει όλη την εμπειρία της κλασικής εικονογράφησης βιβλίων με χαρακτικά ή σχέδια σε μια φρέσκια, σύγχρονη αντίληψη του κόσμου, που έχει πολλά ακόμα να μας φανερώσει.